Οι περιοριστικές πεποιθήσεις και πώς ξεπερνιούνται

Συντάκτης: Γεωργία Μυστριώτη

Υπάρχουν πεποιθήσεις, οι οποίες μας βοηθούν να μην κάνουμε πράγματα που ξεπερνούν τα όρια. Υπάρχουν, όμως, και πεποιθήσεις που πραγματικά μας περιορίζουν. 

Τι είναι οι περιοριστικές πεποιθήσεις;

Οι περιοριστικές πεποιθήσεις είναι οι αντιλήψεις που έχουμε για τον εαυτό μας, τον κόσμο μας και τη ζωή μας, οι οποίες μας εμποδίζουν να κάνουμε τις αλλαγές που πραγματικά χρειάζεται να κάνουμε στη ζωή μας. Για να δούμε τη σημασία των περιοριστικών πεποιθήσεων, αρκεί ένα παράδειγμα: έχουμε έναν ελέφαντα σε βρεφική ηλικία που έχει δεμένη την ουρά του σε ένα σημείο του φράχτη. Επειδή μπορεί να μην καταφέρει να σπάσει τον φράχτη και το σκοινί, τα παρατάει. Όταν φτάνει σε μεγάλη ηλικία, και ενώ μπορεί τελικά να σπάσει πλέον τον φράχτη και το σκοινί, εξακολουθεί να πιστεύει, παρά το βάρος που έχει πλέον αποκτήσει, ότι ο φράχτης είναι ένα αμετακίνητο πράγμα και δεν μπορεί να κάνει κάτι για αυτό. 

Περιοριστικές πεποιθήσεις για τον εαυτό μας

Πολλές φορές νομίζουμε ότι οι χαμηλοί βαθμοί στο σχολείο δείχνουν ότι δεν είμαστε καλοί στο γράψιμο. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτό γίνεται απλά επειδή δεν ακολουθούμε τις οδηγίες και λειτουργούμε πιο δημιουργικά. Επιπλέον, έχουμε λανθασμένες πεποιθήσεις για την ηλικία μας, θεωρώντας ότι είμαστε πολύ μεγάλοι για να επανειδικευτούμε σε κάτι ή πολύ μικροί για να πάμε σε μια καλύτερη δουλειά. 

Σε άλλες περιπτώσεις, εκτιμούμε με λανθασμένο τρόπο τα χαρακτηριστικά μας, τα οποία πολλές φορές προκύπτουν από τη φύση, με αποτέλεσμα να θεωρούμε ότι είμαστε πολύ άσχημοι για να μιλήσουμε σε άτομα του προτιμώμενου φύλου, τα οποία θεωρούμε πολύ πιο όμορφα από εμάς (μια υπόδειξη: την ίδια ανασφάλεια έχουν ακόμα και οι πιο όμορφοι!) ή θεωρούμε ότι δεν έχουμε τόσο ωραία πόδια για να φορέσουμε σορτσάκι. 

Φυσικά, τα συναισθήματα θολώνουν ακόμα περισσότερο την εικόνα, καθώς οι περιοριστικές πεποιθήσεις μας αποτρέπουν να ξεπεράσουμε τα συναισθήματα που μας ταλαιπωρούν. Για παράδειγμα, θεωρούμε ότι είμαστε υπερβολικά ευέξαπτοι για μια σχέση, ενώ μια απλή κουβέντα με κάποιον που μας ενδιαφέρει θα μπορούσε να μας βοηθήσει.

Περιοριστικές πεποιθήσεις για τον κόσμο μας

Δεν φτάνει που έχουμε περιοριστικές πεποιθήσεις για τον εαυτό μας, οι οποίες είναι εσφαλμένες, είμαστε και σίγουροι για την εγκυρότητα των περιοριστικών πεποιθήσεων που έχουμε για τον κόσμο στον οποίο ζούμε. 

Ας ξεκινήσουμε από μια βασική λανθασμένη πεποίθηση: διστάζουμε να εμπιστευτούμε τους άλλους που μας προσεγγίζουν, επειδή πιστεύουμε ότι θέλουν κάτι από εμάς. Η πιο βασική περιοριστική πεποίθηση είναι ο φόβος της απόρριψης. Πολλοί από εμάς δεν αφήνουμε δουλειές που μας φθείρουν την ψυχή για να μην μας κατακρίνει ο περίγυρός μας. 

Επιπλέον, οι προκαταλήψεις που επικρατούν στην κοινωνία συμβάλλουν σε πεποιθήσεις που μας αποτρέπουν να συνεισφέρουμε στην ανατροπή τους, όπως στην περίπτωση των γυναικών. Το άλλο σφάλμα αντίληψης είναι η αίσθηση ότι είμαστε πολύ ξεχωριστοί για να γίνουμε δεκτοί από τους άλλους, με αποτέλεσμα να αποφεύγουμε να φτιάξουμε δική μας επιχείρηση, ενώ τόσοι άλλοι το έχουν επιδιώξει πριν από εμάς. Είναι φανερό ότι αυτές οι πεποιθήσεις μπορούν να λυθούν σταδιακά με την επαφή με όσο το δυνατόν περισσότερο κόσμο! Και το κυριότερο; Ο κόσμος δεν μας χρωστά τίποτα. 

Περιοριστικές πεποιθήσεις για τη ζωή

Τα σφάλματα αντίληψης που προαναφέρθηκαν επεκτείνονται και στον τρόπο ζωής που ζούμε. Ένα κλασικό σφάλμα είναι η πεποίθηση ότι έχουν περάσει ο χρόνος και ο καιρός για μια καλύτερη σχέση μετά από ένα διαζύγιο στα 40, ότι δεν μπορούμε πλέον να ανοιχτούμε επιχειρηματικά ή ότι δεν μπορούμε να γράψουμε νέα, πρωτότυπα θέματα για βιβλία. Στην πραγματικότητα, όμως, υπάρχει χώρος για όλους. 

Επιπλέον, κλασικό σφάλμα είναι η φράση «δεν έχω χρόνο». Η σωστή διατύπωση είναι «δεν είναι απλά προτεραιότητά μου σε αυτή τη φάση». Αυτό συμβαίνει γιατί οι άνθρωποι έχουμε την τάση να αφιερώνουμε χρόνο σε πράγματα που μας είναι πιο εύκολα. Η πιο κλασική πεποίθηση, όμως, είναι «αυτό δεν υπάρχει». Για παράδειγμα, θεωρούμε ότι δεν υπάρχει έρωτας, για αυτό δεν τον αναζητούμε, ή θεωρούμε ότι η επιτυχία είναι απλό μέσο ελέγχου των μαζών και παραιτούμαστε.

Πώς ξεπερνούμε τις πεποιθήσεις αυτές;

Το πρώτο βήμα είναι να επιτρέψουμε στον εαυτό μας να κάνει λάθος και να αποδεχτεί το ενδεχόμενο οι πεποιθήσεις αυτές να είναι λάθος. Έπειτα, θα πρέπει να εξετάσουμε κατά πόσον μας εξυπηρετούν αυτές οι πεποιθήσεις: για παράδειγμα, με την πεποίθηση ότι είμαστε πολύ μεγάλοι για να κάνουμε οτιδήποτε, εγείρουμε το αίσθημα του οίκτου. 

Έχοντας επίγνωση των κινήτρων μας, βλέπουμε ποιες πεποιθήσεις επιλέγουμε να πιστεύουμε και τις αλλάζουμε. Μπορεί οι αλλαγές που κάνουμε να είναι λάθος, αλλά στην πραγματικότητα υπάρχει περίπτωση να είναι σωστές. Αν δεν δοκιμάσουμε, δεν θα μάθουμε. 

Μετάφραση από το πρωτότυπο: Γεωργία Μυστριώτη

Πηγή

Συντάκτης: Γεωργία Μυστριώτη,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.