“Μυθικά” βότανα στην αυλή σας

Τα βότανα έχοντας θεραπευτικές ιδιότητες είχαν αποκτήσει μαγική υπόσταση με το πέρασμα των αιώνων. Μάλιστα, αρχαίοι πολιτισμοί επέλεξαν να στολίσουν τοιχογραφίες, πινακίδες, ακόμα και κιονόκρανα, γνωστά σε εμάς ως Κορινθιακός ρυθμός.

Μέντα (Mentha)

Στην αρχαία ελληνική μυθολογία, η Μίνθη ήταν μια νύμφη που σε ένα από τα ταξίδια τους ο Πλούτωνας ερωτεύθηκε. Η σύζυγός του, Περσεφόνη, μεταμόρφωση τη Μίνθη σε αρωματικό φυτό προκειμένου να δώσει τέλος στο ειδύλλιο του συζύγου της.

Από φλισκούνι, ένα είδος μέντας, η Εκάτη και οι ιέρειές της έφτιαχναν ένα ποτό για να μάθουν τα μελλούμενα, αλλά τη θεραπευτική της δράση θα τιμήσει ο Γουιλαφρίδος Στραμπώ, γράφοντας: “Αν κάποιος κατανοήσει όλες τις ιδιότητες της μέντας, τότε ξέρει πόσα ψάρια κολυμπούν στον Ινδικό.” Σίγουρα τότε ήταν περισσότερο από αυτά που απέμειναν να δίνουν μάχη για την επιβίωσή τους σήμερα.

Λεβάντα (Levandula Officinalis)

Η λέξη λεβάντα προέρχεται από τη λατινική λέξη lavare που σημαίνει “πλένω”. Το όνομα προήλθε από τους Ρωμαίους, οι οποίοι χρησιμοποίησαν αιθέριο έλαιο λεβάντας, για να αρωματίσουν τα λουτρά τους.

Το βότανο αυτό όμως είχε αγαπηθεί ακόμα περισσότερο από τους αρχαίους Αιγυπτίους, επιλέγοντάς το για να στολίσουν τους κήπους των ιερών ναών τους στις Θήβες. Επίσης το πανάκριβο αυτό άρωμα που κατασκεύαζαν, αρωμάτιζε τόσο τους ζωντανούς, όσο και τους νεκρούς, καθώς ήταν ένα από τα υλικά της μουμιοποίησης και ταυτόχρονα δημοφιλές κτέρισμα. 

Στις ανασκαφές που έγιναν στον τάφο του Τουταγχαμών, βρέθηκε άρωμα λεβάντας 3000 ετών. 

Αργότερα αγαπήθηκε ιδιαίτερα στην Αγγλία και την Ιρλανδία, κάνοντας την εμφάνισή της ως χλοοτάπητας και ως στολίδι σε αυλές κάστρων. Έχοντας γίνει αναπόσπαστο κομμάτι στη ζωή της Αγγλίας, γεννήθηκε η φράση: “Lay up in lavender” θέλοντας να αναφερθούν στην προσεκτική φύλαξη αντικειμένων αξίας. 

Στη περιοχή Γκρας της Γαλλίας, τα γάντια τα οποία έφτιαχναν εμποτισμένα με αιθέριο έλαιο λεβάντας, πωλούνταν διότι υπήρχε η πεποίθηση ότι μπορούσαν να προστατεύσουν από την πανώλη.

Μαϊντανός (Petroselinum sativum)

Ένα αρωματικό φυτό, του οποίου η χρήση, έχει μακραίωνη παράδοση στη μαγειρική μας. Δεν μας προκαλεί εντύπωση ότι ο μέγας Καρλομάγνος, επέλεγε να αρωματίσει το τυρί του με σπόρους μαϊντανού.

Η θέση του στην αρχαία Ελλάδα όμως ήταν ιδιαίτερα θλιβερή, καθώς ο μύθος λέει ότι φύτρωσε στο αίμα του Αρχέμορου. Το βρέφος είχε αφεθεί στο έδαφος από την παραμάνα του, επειδή της ζητήθηκε να φέρει νερό στους επτά βασιλείς που σφετερίζονταν τον θρόνο της Θήβας, μετά το θάνατο του Οιδίποδα.

Το βρέφος το δάγκωσε φίδι και από το αίμα του φύτρωσε ο μαϊντανός.

Βασιλικός (Ocimum Basilicum)

Ένα φυτό το οποίο έχει συνυφαστεί με τη χριστιανική και ινδουιστική θρησκεία. Σύμφωνα με θρύλους του χριστιανισμού, το βότανο αυτό φύτρωσε στον τάφο του Ιησού μετά την ανάστασή του. 

Στην Ινδία σχετίζεται με το θεό Κρίσνα, προσδίδοντάς του ερωτικές ιδιότητες. Ήταν όμως και ένα φυτό το οποίο στόλιζε το στήθος των νεκρών, εξασφαλίζοντας το διάβα τους στον παράδεισο.

Το σχήμα των φύλλων του, που θυμίζουν καρδιά, έδωσαν έμπνευση και στους Άγγλους, οι οποίοι επέλεξαν να το προσφέρουν προκειμένου να εκφράσουν τον έρωτά τους. Αυτό το ακολούθησαν και οι Ιταλοί.

Σε αντίθεση στην Ελλάδα, έχοντας γίνει τόσο αγαπητό και στολίζοντας κάθε σπιτιού την πόρτα, το έδιναν ως καλοσώρισμα στους προσκεκλημένους, αλλά υπάρχουν περιστάσεις στις οποίες δινόταν ως αποχαιρετισμός, έτσι ώστε και εκείνοι να βάλουν αυτό το βασιλικό στο σπίτι τους. 

Μάραθο (Foeniculum vulgare)

Τα ταπεινά του φύλλα χρησιμοποιήθηκαν ανά τους αιώνες ως ένα φυτό θεραπείας των μολύνσεων. 

Στην αρχαία Ελλάδα, η Αφροδίτη ζήτησε οι νεκρικές τελετουργίες του ωραίου μα άδικα χαμένου Άδωνη, να στολιστούν με μάραθο. Νωρίτερα όμως από εκείνη, το βότανο αυτό λέγεται ότι χρησιμοποίησε ο Προμηθέας, προκειμένου να κρύψει τη φωτιά των θεών και να την προσφέρει στους ανθρώπους. 

Στη Ρώμη όμως, δεν δέχονταν να το σπαταλήσουν στους νεκρούς, καθώς χρησιμοποιούταν για τον καθαρισμό των ματιών από μολύνσεις. Ο Πλίνιος στο έργο του Naturalis Historiae αναφέρει ότι τα ερπετά έτριβαν τα μάτια τους και το δέρμα τους σε μάραθο προκειμένου να τα βοηθήσει να αφαιρέσουν το παλιό τους δέρμα και να βελτιώσει την όρασή τους. 

Σε 22 διαφορετικές ασθένειες, ο Πλίνιος, κάνει χρήση αυτού του βοτάνου. 

Έχοντας πλέον συνδεθεί με αποχρεμπτικές, σπασμολυτικές και καταπραϋντικές ικανότητες κατά του στομαχόπονου, δεν θα ήταν εφικτό να λείπει από το καθημερινό διαιτολόγιο των μονομάχων. 

Σε ένα άλλο μέρος του κόσμου, στη γη των Κελτών, ήταν ένα από τα ιερά βότανα διότι μπορούσε να ξορκίσει κάθε κακό. Αργότερα το υιοθέτησαν και οι χριστιανοί της Αγγλίας, χρησιμοποιώντας το την ημέρα των γενεθλίων του Ιωάννη του Βαπτιστή (24 Ιουνίου) προκειμένου να κρατήσουν πνεύματα και φαντάσματα μακριά.

Συντάκτης: Μελίτα Βασιλειάδου,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.