Ανακύκλωση φαρμάκων

Πέρα από τις υπόλοιπες γνωστές, πλέον, σε όλους απειλές για το περιβάλλον, τα ληγμένα φάρμακα αποτελούν άλλη μια μεγάλη απειλή για τον πλανήτη. Η πλειοψηφία του κόσμου, μη γνωρίζοντας τις καταστροφικές επιπτώσεις για το περιβάλλον ή ίσως και αμελώντας το μέγεθός τους, μετά τη λήξη των φαρμάκων συνηθίζει να τα πετάει στους κοινούς κάδους απορριμμάτων, στο νεροχύτη ή ακόμη και στην αποχέτευση, όπου μέσω των μονάδων αστικών λυμάτων καταλήγουν στο έδαφος και στον υδροφόρο ορίζοντα, με αποτέλεσμα να επιβαρύνουν το ήδη επιβαρημένο οικοσύστημα. Μάλιστα, στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο περίπου 500.000.000 συσκευασίες φαρμάκων αχρησιμοποίητες ή ληγμένες απορρίπτονται στους κοινούς κάδους απορριμμάτων.

Από το 2007, το Υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με τον εθνικό οργανισμό φαρμάκων και πανελλήνιο φαρμακευτικό σύλλογο, ξεκίνησε την διανομή και κατανομή πράσινων κάδων στα φαρμακεία της χώρας όπου οι πολίτες πετούν τα φάρμακα που έχουν λήξει. Οι ποσότητες που συλλέγονται μεταφέρονται σε χώρο του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας και από εκεί, μια φορά τον χρόνο, στέλνονται σε ειδικά κέντρα της Γερμανίας όπου γίνεται η αδρανοποίηση και η καύση τους.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το 2011 σημείωσε μεγάλη επιτυχία η πιλοτική φάση του προγράμματος ”Χάπιend – Περιβαλλοντικά Ασφαλής Διαχείριση Οικιακών Φαρμάκων”, μέσω του οποίου συλλέχθηκαν συνολικά 1,5 τόνοι οικιακών φαρμάκων, στους ειδικούς κάδους συλλογής. Το πρόγραμμα Χάπιend αποτέλεσε πρωτοβουλία του δικτύου Athens Green 360, του πρώτου πράσινου δικτύου επιχειρήσεων για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και στηρίχθηκε κατά την πιλοτική εφαρμογή του από την εξειδικευμένη τεχνογνωσία σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης της Post Bank Green Institute.Μια από τις κορυφαίες φαρμακευτικές εταιρείες στον κόσμο, με ηγετική θέση στην Ελλάδα, η Sanofi, παρείχε αποκλειστική υποστήριξη σε όλη τη διάρκεια του προγράμματος και τελούσε υπό την αιγίδα του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων. Το πρόγραμμα υποστηρίχθηκε από ανακοινώσεις, τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές αναφορές και αφιερώματα, έντυπο ενημερωτικό υλικό, καταχωρήσεις, άρθρα και συνεντεύξεις στον έντυπο και Ηλεκτρονικό Τύπο, καθώς και το Διαδίκτυο, παρέχοντας τη δυνατότητα σε ένα μεγάλο αριθμό πολιτών να ενημερωθεί για τους ενδεδειγμένους τρόπους απόρριψης των αχρησιμοποίητων ή ληγμένων φαρμάκων που διατηρεί στο οικιακό φαρμακείο του.

Στις μέρες μας, ολοένα και περισσότερο εντατικοποιούνται οι έρευνες για τις ακριβείς επιπτώσεις που έχει η απόρριψη ληγμένων φαρμάκων στο περιβάλλον, ωστόσο το βέβαιο είναι ότι οι 27 από τις 100 πιο διαδεδομένες δραστικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για την παρασκευή φαρμάκων ανιχνεύονται στο περιβάλλον.

Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, μέχρι σήμερα έχουν εντοπιστεί δύο περιπτώσεις φαρμακευτικών προϊόντων που επηρεάζουν άμεσα το περιβάλλον. Σε πολλές χώρες έχει παρατηρηθεί ότι το παράγωγο οιστρογόνο αιθινυλοϊστραδιόλη είναι υπεύθυνο για την εκθήλυνση αρσενικών ψαριών, ενώ το αντιφλεγμονώδες φάρμακο Δικλοφενάκη (Diclofenac) ενοχοποιείται για το θάνατο δεκάδων εκατομμυρίων γυπών στην Ασία.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ), πάντως, όλα τα φάρμακα, και κυρίως τα αντιβιοτικά, τα ενδοκρινή, τα αντικαταθλιπτικά και τα αντικαρκινικά, περιέχουν ισχυρές ουσίες που επιβαρύνουν το περιβάλλον.

ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΩΣ ΑΝΑΚΥΚΛΩΝΟΥΜΕ ΤΑ ΛΗΓΜΕΝΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

1. Διαβάζουμε την ημερομηνία λήξης της κάθε συσκευασίας, απομονώνοντας αυτές που έχουν λήξει.
2. Αφαιρούμε τη χάρτινη συσκευασία, κρατώντας το blister εάν πρόκειται για χάπια, ή το μπουκαλάκι εάν πρόκειται για διάλυμα, για να αποφεύγεται κάθε υπόνοια για τυχόν πώληση των φαρμάκων.
3. Τοποθετούμε όλες τις συσκευασίες προς ανακύκλωση σε μια χάρτινη σακούλα και κατευθυνόμαστε προς το πλησιέστερο φαρμακείο που
   διαθέτει τέτοιους κάδους.
4. Μπορούμε να ανακυκλώσουμε όλων των ειδών τα φάρμακα, πλην των ηρεμιστικών-αγχολυτικών, που εμπίπτουν στο Νόμο 1729/87, περί ναρκωτικών και δεν υπάρχει ακόμα σαφές νομοθετικό πλαίσιο για την καταστροφή ”ναρκωτικών” ουσιών.

Η ΑΛΛΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΗΣ ”ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ”

Εκτός ,όμως, από την ανακύκλωση των ληγμένων φαρμάκων, όπου, όπως είπαμε, η ανακύκλωσή τους συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος, αλλά προασπίζει και τη δημόσια υγεία του καθενός μας, υπάρχει και η άλλη πλευρά του νομίσματος. Αυτή της επαναχρησιμοποίησης ΜΗ ληγμένων φαρμάκων, αφού χιλιάδες συμπολίτες μας αδυνατούν να προμηθευτούν τα απαραίτητα για την υγεία τους φάρμακα λόγω αθλίων οικονομικών συνθηκών και τρόπου διαβίωσης.

Αν λοιπόν, σας περισσεύουν φάρμακα που δε χρησιμοποιείτε πλέον ή τα χρησιμοποιήσατε για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και δεν τα χρειάζεστε πια, αλλά μέχρι σήμερα δε γνωρίζατε ότι η επαναχρησιμοποίησή τους από κάποιους άλλους είναι σημαντική, παρακάτω θα βρείτε τα στοιχεία και τις διευθύνσεις από φορείς και οργανώσεις που συλλέγουν μη ληγμένα φάρμακα, με σκοπό να ανακουφίσουν τον πόνο συνανθρώπων μας που έχουν ανάγκη. Ένα φάρμακο που δεν έχει καμία χρηστική αξία πλέον για κάποιους μπορεί να φέρει τεράστια ανακούφιση σε κάποιους πιο αδύναμους συνανθρώπους μας.

• ΜΚΟ Θεόφιλος, Παπαφλέσσα 9, 111 46, Γαλάτσι,210 8819397,www.theophilos.gr
• Κιβωτός του Κόσμου, Ζηνοδώρου 3 και Καλλικλέους, 104 42, Αθήνα,210 5141935,www.kivotostoukosmou.org
• Ίδρυμα Αστέγων Δήμου Αθηναίων, Σοφοκλέους 70 & Πειραιώς 35, 105 52, Αθήνα, 210 5239465,210 5246516,
  210 5246516,www.kyada.gr
• Πανελλήνια Ένωση Φίλων των Πολυτέκνων, Ακαδημίας 78Δ, 106 78, Αθήνα, 210 3838496,210 3822586,www.pefip.gr
• ΜΚΟ Praksis – Κεντρικά Γραφεία, Στουρνάρη 57, 104 32, Αθήνα, www.praksis.gr
• ΜΚΟ Praksis – Κέντρο Ημέρας Υποδοχής Αστέγων, Δεληγιώργη 26-28, Μεταξουργείο,210 5244574
• Χατζηκυριάκειο Ίδρυμα, Κλεισόβης 18, 185 38, Πειραιάς, 210 4515387, 210 4594071, www.xatzikiriakio.gr
• Στέγη Κακοποιημένων Γυναικών, ΠΙΚΠΑ, 152 36, Παλαιά Πεντέλη, 210 8103496 ,6973 871004
• Ελληνικό Καραβάνι Αλληλεγγύης, Φειδίου 14-16, Αθήνα, 106 78,www.karavani.gr
• Γιατροί του Κόσμου, Σαπφούς 12, 105 53, Αθήνα,210 3213150, 210 3213850, www.mdmgreece.gr

Συντάκτης: Φλώρα Καρρά,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.