Η ζήλια είναι ένα αρνητικό συναίσθημα που εμφανίζεται όταν κάποιος αισθάνεται φόβο ή δυσαρέσκεια ότι θα χάσει την προσοχή ή …
Η Ζήλια — Το Σκοτεινό Καθρέφτισμα της Αγάπης
Η ζήλια. Ένα συναίσθημα που όλοι αρνούνται, μα όλοι κουβαλούν μέσα τους. Είναι εκείνη η φωνή που ψιθυρίζει μέσα στη νύχτα, το κάψιμο στο στομάχι, όταν βλέπεις κάτι που θέλεις, αλλά δεν έχεις. Είναι το δηλητήριο που στάζει αργά, ύπουλα, μετατρέποντας την αγάπη σε εμμονή και την τρυφερότητα σε φόβο. Δεν υπάρχει πιο ανθρώπινο, αλλά και πιο επικίνδυνο συναίσθημα από τη ζήλια.
Στις ερωτικές σχέσεις, η ζήλια είναι φωτιά. Ξεκινά με ένα αθώο ερώτημα –«Πού ήταν; Με ποιον μιλούσε;»– και καταλήγει να κατατρώει τα πάντα. Ένα βλέμμα, ένα μήνυμα, ένα γέλιο που δεν σου ανήκει αρκεί, για να φουντώσει το πράσινο τέρας μέσα σου. Εκείνη τη στιγμή, η λογική σβήνει. Νιώθεις το αίμα σου να βράζει, το μυαλό σου να φτιάχνει σενάρια, να πλάθει προδοσίες. Η ζήλια δεν χρειάζεται αποδείξεις –της φτάνει η φαντασία. Κι έτσι, ένας άνθρωπος γίνεται κατάσκοπος, ένας έρωτας μετατρέπεται σε πεδίο μάχης.
Η ερωτική ζήλια είναι ένα μείγμα επιθυμίας και τρόμου. Θέλεις να ανήκεις ολοκληρωτικά, να θέλει μόνο εσένα, να είσαι ο λόγος που αναπνέει. Θέλεις να νιώσει αυτό που νιώθεις –το κάψιμο, το δέος, την τρέλα. Μα ο έρωτας δεν ανήκει σε κανέναν· είναι στιγμές, βλέμματα, ανάσες. Κι όταν η ζήλια προσπαθεί να τον φυλακίσει, εκείνος απλώς πετά μακριά.
Κι όμως, ποιος μπορεί να πει πως ο έρωτας χωρίς ζήλια είναι αληθινός; Ίσως η ζήλια είναι η σκοτεινή του πλευρά –η απόδειξη ότι ο άλλος μάς έχει αγγίξει βαθιά, ότι μπορεί να μας καταστρέψει αν φύγει. Είναι το ρίγος που συνοδεύει τον πόθο, η σκιά πίσω από κάθε φιλί. Ένας άντρας που δεν ζηλεύει, ίσως δεν αγαπά αρκετά. Μια γυναίκα που δεν έχει νιώσει να καίγεται από ζήλια, ίσως δεν παραδόθηκε ποτέ ολοκληρωτικά.
Κάθε ερωτική ζήλια, όμως, κρύβει κι έναν καθρέφτη. Μας αναγκάζει να δούμε τον εαυτό μας γυμνό –γεμάτο φόβους, ανασφάλειες, πληγές. Μας δείχνει πόσο εύκολα μπορούμε να χάσουμε τον εαυτό μας στο βλέμμα κάποιου άλλου. Αν καταφέρουμε να σταθούμε απέναντί της χωρίς να τη θρέψουμε, τότε η ζήλια μεταμορφώνεται. Από δηλητήριο γίνεται πάθος, από φόβος γίνεται αλήθεια.
Κι όμως, πίσω από αυτήν τη θύελλα δεν κρύβεται μίσος –κρύβεται φόβος. Φόβος μήπως δεν είμαστε αρκετοί. Μήπως ο άλλος δει κάτι σε κάποιον άλλο που δεν είδε σε εμάς. Μήπως χάσουμε εκείνη τη μοναδική αίσθηση ότι «μας ανήκει». Η ζήλια είναι η ανασφάλεια που ντύνεται με θυμό, η αγάπη που πνίγεται, γιατί δεν εμπιστεύεται. Είναι ο τρόμος τού να μείνεις μόνος, να δεις την αγάπη σου να φεύγει, και μαζί της να φεύγει κι ένα κομμάτι από σένα.
Μα δεν ζούμε τη ζήλια μόνο στον έρωτα. Τη νιώθουμε παντού –ανάμεσα σε αδέλφια, φίλους, συναδέλφους. Ζηλεύουμε την ομορφιά, την επιτυχία, την προσοχή, την αγάπη που δίνεται αλλού. Μια φίλη ανεβάζει φωτογραφία από ένα ταξίδι κι ένα σφίξιμο γεννιέται μέσα μας. Ένας γνωστός προοδεύει στη δουλειά κι αισθανόμαστε να μικραίνουμε. Δεν το λέμε ποτέ δυνατά, αλλά μέσα μας κάτι ραγίζει. Η ζήλια, όσο κι αν τη ντύνουμε με χαμόγελα, έχει πάντα γεύση πικρή.
Κι όμως, η ζήλια έχει και μια άλλη όψη –την πιο αληθινή, την πιο γυμνή. Είναι ο καθρέφτης μας. Μας δείχνει τις πληγές μας, τις ελλείψεις μας, όλα όσα δεν τολμήσαμε να κυνηγήσουμε. Όταν ζηλεύουμε, ουσιαστικά πονάμε για όσα δεν καταφέραμε, για εκείνον τον εαυτό που θέλαμε να είμαστε. Και ίσως εκεί να κρύβεται η λύτρωση. Αν τη δούμε, όχι σαν εχθρό, αλλά σαν οδηγό, η ζήλια μπορεί να γίνει δύναμη. Να μας ωθήσει να παλέψουμε, να αγαπήσουμε καλύτερα, να βρούμε αξία μέσα μας και όχι στα μάτια των άλλων.
Η ζήλια δεν είναι ντροπή. Είναι μια κραυγή αγάπης που δεν ξέρει πώς να εκφραστεί. Μια ανάγκη για αναγνώριση, αποδοχή, ασφάλεια. Το ζήτημα δεν είναι να τη σκοτώσουμε, αλλά να τη μεταμορφώσουμε. Γιατί πίσω από κάθε ζήλια, υπάρχει ένα βλέμμα που φοβάται να χάσει αυτό που αγαπά. Και ίσως, τελικά, η ζήλια να μην είναι τίποτα άλλο παρά η απόδειξη ότι αγαπάμε με πάθος –απλώς δεν έχουμε μάθει ακόμα να αγαπάμε χωρίς φόβο.
