Το ανθρώπινο σώμα είναι εξαιρετικά προσαρμοστικό, αλλά οι ακραίες θερμοκρασίες – τόσο χαμηλές όσο και υψηλές – δημιουργούν μοναδικές προκλήσεις …
Υποθερμία: Τι είναι και πως αντιμετωπίζεται;
Η υποθερμία είναι μια κρίσιμη κατάσταση υγείας που εκδηλώνεται όταν η παραγωγή θερμότητας από το σώμα δεν μπορεί να καλύψει τις απώλειες θερμότητας οδηγώντας σε μια επικίνδυνα μειωμένη θερμοκρασία του σώματος. θερμοκρασία ενός υγιούς σώματος κυμαίνεται κανονικά γύρω στους 36 έως 37 °C. Ωστόσο, όταν αυτή μειώνεται κάτω από τους 35 °C, επέρχεται η υποθερμία.
Η μείωση της θερμοκρασίας του σώματος μπορεί να διαταράξει σημαντικά τη λειτουργία κρίσιμων οργάνων, όπως είναι η καρδιά και το νευρικό σύστημα. Χωρίς άμεση ιατρική παρέμβαση, η υποθερμία μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως ανεπάρκεια της καρδιάς και του αναπνευστικού συστήματος και τελικά στον θάνατο.
Μία από τις πιο συχνές αιτίες της υποθερμίας είναι η έκθεση σε ψυχρές καιρικές συνθήκες. Για την αντιμετώπισή της, κεντρικός στόχος είναι η επαναφορά της θερμοκρασίας του σώματος σε κανονικά επίπεδα μέσω διαφόρων μεθόδων θέρμανσης.
Συμπτώματα της υποθερμίας
Όταν αρχίζει να πέφτει η θερμοκρασία το πρώτο πράγμα που θα νιώσετε είναι το ρίγος, καθώς θεωρείται ως η αυτόματη άμυνα του οργανισμού μας ενάντια στη χαμηλή θερμοκρασία. Γενικά τα συμπτώματα υποθερμίας χωρίζονται σε 3 στάδια ανάλογα την σοβαρότητα της κατάστασης και είναι:
Ήπια υποθερμία
Ήπια υποθερμία σημαίνει ότι η θερμοκρασία του σώματός σας είναι μεταξύ 35°C και 32°C. Τα συμπτώματα της ήπιας υποθερμίας περιλαμβάνουν δόντια που τρέμουν και τρίζουν, εξάντληση, αδεξιότητα, αργές κινήσεις και αντιδράσεις, υπνηλία, αδύναμος παλμός, γρήγορος καρδιακός ρυθμός (ταχυκαρδία), σύγχυση, κακή κρίση, απώλεια επίγνωσης, υπερβολική ούρηση, πρόβλημα στην ομιλία, γρήγορη αναπνοή, χλωμό χρώμα δέρματος και σύγχυση.
Μέτρια υποθερμία
Η μέτρια υποθερμία σημαίνει ότι η θερμοκρασία του σώματός σας είναι μεταξύ 32°C και 28°C. Τα συμπτώματα της μέτριας υποθερμίας περιλαμβάνουν λιγότερο ρίγος, μπερδεμένη ομιλία, μείωση της νοητικής λειτουργίας, δυσκολία σκέψης, ψευδαισθήσεις, κυάνωση, αυξημένη μυϊκή δυσκαμψία, διεσταλμένες κόρες οφθαλμών, μη φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός, μειωμένη αρτηριακή πίεση, εξασθενημένα αντανακλαστικά, απώλεια συνείδησης και επιβράδυνση στην αναπνοή και τον καρδιακό ρυθμό
Σοβαρή υποθερμία
Η σοβαρή υποθερμία σημαίνει ότι η θερμοκρασία του σώματός σας είναι μικρότερη των 28°C. Τα συμπτώματα σοβαρής υποθερμίας περιλαμβάνουν απώλεια ρίγους, χαμηλή αρτηριακή πίεση (υπόταση), απουσία αντανακλαστικών, πλήρης μυϊκή δυσκαμψία, χαμηλή παραγωγή ούρων (ολιγουρία), υγρό στους πνεύμονες, καρδιακή ανακοπή, κώμα και έπειτα επέρχεται ο θάνατος.
Αιτίες υποθερμίας
Οι αιτίες της υποθερμίας μπορεί να είναι πολλές και συνήθως σχετίζονται με τις συνθήκες περιβάλλοντος και τη συμπεριφορά του ατόμου. Ορισμένες από τις κύριες αιτίες περιλαμβάνουν:
- έκθεση σε χαμηλές θερμοκρασίες: Η παραμονή σε περιβάλλον με χαμηλές θερμοκρασίες χωρίς επαρκή προστασία από το κρύο είναι συχνός παράγοντας που μπορεί να οδηγήσει σε υποθερμία.
- υγρασία και βροχή: Ο επικίνδυνος συνδυασμός της χαμηλής θερμοκρασίας με την υγρασία ή τη βροχή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο υποθερμίας, καθώς τα ρούχα βρέχονται και χάνουν την ικανότητά τους να διατηρούν τη θερμότητα.
- αλλαγή θερμότητας: Η θερμότητα μεταφέρεται απευθείας από το ένα αντικείμενο στο άλλο. Για παράδειγμα, αν ρίξετε κρύο νερό στο πρόσωπό σας, αισθάνεστε πιο δροσεροί επειδή η θερμότητα από το σώμα σας μεταφέρεται στο νερό.
- μη κατάλληλη ενδυμασία: Η επιλογή μη κατάλληλης ενδυμασίας για τις συνθήκες μπορεί να επιδεινώσει τον κίνδυνο υποθερμίας.
- υπερβολική έκθεση στο κρύο: Παραμονή σε κρύο περιβάλλον για πολύ ώρα χωρίς θέρμανση μπορεί να εξαντλήσει τα αποθέματα θερμότητας του σώματος.
Είναι σημαντικό να λαμβάνετε προφυλάξεις όταν βρίσκεστε σε περιβάλλον με χαμηλές θερμοκρασίες για να αποφύγετε την υποθερμία, όπως να φοράτε κατάλληλα ρούχα, να προσέχετε την υγρασία και να αναζητάτε καταφύγιο και θέρμανση όταν είναι απαραίτητο.
Ποια άτομα παθαίνουν πιο εύκολα υποθερμία;
Τα άτομα με αυξημένο κίνδυνο υποθερμίας είναι οι ηλικιωμένοι, τα βρέφη, τα παιδιά, τα άστεγα άτομα, τα άτομα με ψυχικές ασθένειες, τα άτομα που βρίσκονται σε εξωτερικούς χώρους για μεγάλο χρονικό διάστημα και τα άτομα που κάνουν δραστηριότητες σε κρύο καιρό χωρίς κατάλληλο εξοπλισμό.
Σε περίπτωση που κάποιος αντιληφθεί ότι αυτός ή κάποιο πρόσωπο κοντά του υποφέρει από υποθερμία είναι πρέπον να προχωρήσει στις παρακάτω ενέργειες:
- αφαίρεση βρεγμένων ρούχων,
- μέτρηση θερμοκρασίας αν υπάρχει διαθέσιμο θερμόμετρο,
- παροχή ζεστών υγρών όπως σούπα, αλλά αποφυγή του αλκοόλ και της καφεΐνης, καθώς κάνουν το αίμα να κρυώνει πιο γρήγορα. ΠΡΟΣΟΧΗ! Δεν παρέχονται υγρά σε αναίσθητο άνθρωπο
- παροχή κουβέρτας ή στεγνών ρούχων για να προστατευτεί από το κρύο το άτομα. Αν δεν υπάρχει άλλη λύση μπορεί να προστατευτεί και με τη δική σας θερμότητα.
- γρήγορη μετακίνηση σε ένα ζεστό και ξηρό μέρος
Ιατρική περίθαλψη
Αν η υποθερμία βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο θα πρέπει να αναζητήσετε ιατρική νοσοκομειακή περίθαλψη για να αυξήσετε την θερμοκρασία του σώματός σας σωστά.
Η θεραπεία της υποθερμίας περιλαμβάνει:
- θέρμανση μέσω παθητικών μεθόδων: χρήση κουβερτών για την κάλυψη του ατόμου και παροχή ζεστών ροφημάτων.
- ανανέωση της θερμοκρασίας του αίματος: θέρμανση του αίματος μέσω μηχανήματος αιμοκάθαρσης (που συνήθως χρησιμοποιείται για την καθαριότητα του αίματος σε ασθενείς με προβλήματα νεφρών) και επανακυκλοφορίας του στο σώμα.
- θέρμανση μέσω ενδοφλέβιων υγρών: εισαγωγή θερμαινόμενου διαλύματος μέσω ΙV στη φλέβα.
- ανανέωση της θερμοκρασίας των αεραγωγών: χρήση υγροποιημένου οξυγόνου μέσω μάσκας ή ρινικού καθετήρα.
Μπορεί να προληφθεί η υποθερμία;
Όταν βρισκόμαστε σε μία κατάσταση με πολύ κρύο θα πρέπει πάντα να λαμβάνουμε τα απαραίτητα μέτρα, ώστε να μένουμε προφυλαγμένοι χωρίς προβλήματα υποθερμίας. Οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά θα πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα για την πρόληψη της υποθερμίας. Κάποια μέτρα πρόληψης υποθερμίας που θα πρέπει να λάβετε υπόψη σας είναι τα εξής:
- ντυθείτε με πολλά και ζεστά ρούχα,
- καταναλώστε και πιείτε ζεστά φαγητά και ποτά,
- φορέστε κατάλληλα ρούχα σε εξωτερικούς χώρους όπως κασκόλ, γάντια, σκουφάκι, καπέλα.
- μετακινηθείτε όταν νιώθετε κρύο για να αυξήσετε τη θερμοκρασία του σώματός σας.
- αποφύγετε ουσίες που είναι γνωστό ότι συμβάλλουν στην υποθερμία, όπως το αλκοόλ ή ορισμένα φάρμακα.
- κρατήστε την θερμοκρασία του σπιτιού σας πάνω από 20°C
Πότε πρέπει να δω τον γιατρό μου;
Η υποθερμία αποτελεί κατάσταση που απαιτεί άμεση προσοχή. Είναι σημαντικό να ζητήσετε ιατρική βοήθεια αμέσως εάν εσείς ή κάποιος γνωστός σας παρουσιάζει συμπτώματα υποθερμίας. Αν δεν αντιμετωπιστεί με θεραπεία, η υποθερμία μπορεί να εξελιχθεί σε κρίσιμη κατάσταση.