Γνωρίζετε πώς να επιλέξετε το κατάλληλο μακιγιάζ ή προϊόντα περιποίησης για εσάς; Τα καλλυντικά προϊόντα είναι απαραίτητα για όλες τις …
Χημικές Ουσίες που Προκαλούν Καρκίνο Βρέθηκαν σε Καλλυντικά: Πρέπει να Ανησυχείτε;
Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Environmental Science & Technology Letters αποκάλυψε ανησυχητικά στοιχεία: πολλά καθημερινά καλλυντικά προϊόντα —ιδίως αυτά που χρησιμοποιούνται από γυναίκες με σκουρόχρωμο δέρμα— περιέχουν χημικές ουσίες που απελευθερώνουν φορμαλδεΰδη. Παρόλο που τα ευρήματα είναι ανησυχητικά, θέτουν ένα ακόμη μεγαλύτερο ερώτημα: Πρέπει να πετάξετε όλα σας τα καλλυντικά άμεσα;
Για να κατανοήσουμε καλύτερα τις επιπτώσεις, θα εξετάσουμε τι είναι η φορμαλδεΰδη, γιατί χρησιμοποιείται στα καλλυντικά, ποιος είναι ο πραγματικός κίνδυνος και πώς μπορείτε να κάνετε πιο ασφαλείς επιλογές —χωρίς πανικό.
Τι Είναι η Φορμαλδεΰδη και Γιατί Υπάρχει στα Καλλυντικά;
Η φορμαλδεΰδη είναι ένα άχρωμο, έντονα οσμηρό αέριο που χρησιμοποιείται ευρέως σε δομικά υλικά, συντηρητικά και βιομηχανικά απολυμαντικά. Έχει χαρακτηριστεί ως καρκινογόνος ουσία για τον άνθρωπο από την Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (EPA) και τη Διεθνή Υπηρεσία Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC).
Η εισπνοή ή η παρατεταμένη έκθεση στο δέρμα μπορεί να προκαλέσει ερεθισμούς, αλλεργικές αντιδράσεις και μακροπρόθεσμο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Γιατί Χρησιμοποιείται:
Η φορμαλδεΰδη δεν προστίθεται πάντα άμεσα στα καλλυντικά. Αντί γι’ αυτό, οι κατασκευαστές χρησιμοποιούν συντηρητικά που απελευθερώνουν φορμαλδεΰδη —χημικές ενώσεις που απελευθερώνουν σταδιακά φορμαλδεΰδη για να αποτρέψουν την ανάπτυξη βακτηρίων και να παρατείνουν τη διάρκεια ζωής των προϊόντων. Συχνά παραδείγματα:
DMDM hydantoin
midazolidinyl urea
Diazolidinyl urea
Quaternium-15
Bronopol
Αυτά τα συστατικά εντοπίζονται σε σαμπουάν, μαλακτικά, λοσιόν, σαπούνια και ακόμα και σε κόλλες βλεφαρίδων. Είναι ιδιαίτερα κοινά σε προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό και μεγάλη διάρκεια ζωής, όπου η μικροβιακή ανάπτυξη αποτελεί πρόβλημα.
Πόσο Σοβαρό Είναι Αυτό το Εύρημα;
Η μελέτη συμπεριέλαβε 70 γυναίκες αφρικανικής και λατινικής καταγωγής στο Λος Άντζελες, οι οποίες κατέγραψαν κάθε προϊόν που χρησιμοποιούσαν για 5–7 ημέρες και έστειλαν φωτογραφίες των ετικετών τους. Από περισσότερα από 1.100 καλλυντικά προϊόντα, πάνω από το 50% των γυναικών χρησιμοποίησαν τουλάχιστον ένα προϊόν που περιείχε ουσίες απελευθέρωσης φορμαλδεΰδης.
Γιατί Είναι Σημαντικό:
Δυσανάλογη Έκθεση: Οι γυναίκες με σκουρόχρωμο δέρμα είναι πιθανότερο να χρησιμοποιούν προϊόντα όπως ισιωτικά μαλλιών, λευκαντικές κρέμες και αρωματισμένα προϊόντα — πολλά από τα οποία περιέχουν πιο επικίνδυνες χημικές ουσίες.
Χρόνια Έκθεση: Χαμηλά επίπεδα φορμαλδεΰδης από πολλαπλά προϊόντα καθημερινής χρήσης μπορούν να συσσωρεύονται και να αυξάνουν τον κίνδυνο μακροπρόθεσμα.
Ευάλωτοι Πληθυσμοί: Άτομα με αλλεργίες, ευαίσθητο δέρμα ή αναπνευστικά προβλήματα (όπως άσθμα) είναι πιο επιρρεπή σε αντιδράσεις.
Τι Λένε οι Ειδικοί:
Η δερματολόγος Dr. Whitney Bowe εξηγεί: «Παρόλο που οι ουσίες απελευθέρωσης φορμαλδεΰδης είναι νόμιμες, δεν είναι απαραίτητα ασφαλείς για όλους —ιδίως με συνεχή, επαναλαμβανόμενη χρήση.»
Η ερευνήτρια περιβαλλοντικής υγείας Dr. Ana Soto προσθέτει:
«Το πρόβλημα δεν είναι ένα μόνο προϊόν, αλλά το συνολικό χημικό φορτίο από τη χρήση δεκάδων προϊόντων καθημερινά με επικαλυπτόμενα επιβλαβή συστατικά.»
Με απλά λόγια, η σωρευτική έκθεση με την πάροδο του χρόνου —ειδικά σε κοινωνικά ευάλωτες ομάδες— αποτελεί το πραγματικό πρόβλημα δημόσιας υγείας.
Πώς να Χρησιμοποιείτε τα Καλλυντικά σας με Ασφάλεια
Η μελέτη μπορεί να προκαλέσει ανησυχία, αλλά η λύση δεν είναι απαραίτητα να πετάξετε ό,τι έχετε. Αντί γι’ αυτό, κάντε πιο ενημερωμένες επιλογές ακολουθώντας τα εξής:
1. Διαβάστε τις Ετικέτες Συστατικών
Εντοπίστε γνωστές ουσίες που απελευθερώνουν φορμαλδεΰδη, όπως:
DMDM hydantoin
Quaternium-15
Diazolidinyl urea
Imidazolidinyl urea
Bronopol
Αν τις δείτε, σκεφτείτε να τις αντικαταστήσετε με ασφαλέστερα προϊόντα.
2. Χρησιμοποιήστε τη Βάση Δεδομένων Skin Deep της EWG
Ο οργανισμός Environmental Working Group (EWG) προσφέρει μια δωρεάν βάση δεδομένων (https://www.ewg.org/skindeep/) όπου μπορείτε να αναζητήσετε τα προϊόντα σας και να δείτε αξιολογήσεις επικινδυνότητας βάσει των συστατικών.
3. Προτιμήστε Προϊόντα Χωρίς Άρωμα ή Υποαλλεργικά
Τα αρώματα είναι συχνή πηγή κρυφών αλλεργιογόνων και ερεθιστικών. Επιλέξτε άοσμα ή υποαλλεργικά προϊόντα, ιδίως για καθημερινή χρήση σε μεγάλες περιοχές του σώματος (όπως λοσιόν σώματος).
4. Μειώστε τον Αριθμό Προϊόντων
Κάντε μια προσωπική αξιολόγηση: χρησιμοποιείτε πολλά προϊόντα που περιέχουν συντηρητικά, αρώματα ή χρωστικές; Η απλοποίηση της ρουτίνας σας μπορεί να μειώσει τη συνολική έκθεση.
5. Υποστηρίξτε Καλύτερη Νομοθεσία
Σε αντίθεση με την ΕΕ, όπου απαγορεύονται πάνω από 1.300 χημικές ουσίες στα καλλυντικά, οι ΗΠΑ περιορίζουν μόνο περίπου 11. Η υποστήριξη αυστηρότερων νόμων περί ασφάλειας στα καλλυντικά μπορεί να προστατεύσει πιο ευάλωτες κοινότητες μακροπρόθεσμα.
Συμπέρασμα
Η διαπίστωση ότι πάνω από τις μισές γυναίκες στη μελέτη χρησιμοποιούσαν καλλυντικά που περιείχαν ουσίες απελευθέρωσης φορμαλδεΰδης φέρνει στο φως ένα σοβαρό ζήτημα —όχι μόνο μεμονωμένων επιλογών, αλλά συστημικών ελλείψεων στη ρύθμιση και την προστασία των καταναλωτών.
Πρέπει να πανικοβληθείτε και να πετάξετε όλα σας τα καλλυντικά; Όχι απαραίτητα. Όμως αυτή είναι μια σαφής υπενθύμιση να:
Εκπαιδεύσετε τον εαυτό σας σχετικά με τα συστατικά,
Επιλέγετε προϊόντα με ασφαλέστερες φόρμουλες,
Πιέζετε τους κατασκευαστές και τους νομοθέτες να βάζουν την υγεία πάνω από την αισθητική.
Η γνώση είναι δύναμη —και η ρουτίνα ομορφιάς σας δεν θα πρέπει να έχει κρυμμένο κόστος για την υγεία σας.
Πηγές:
Environmental Science & Technology Letters (2024)
U.S. EPA: Περιληπτική Αναφορά για τη Φορμαλδεΰδη
IARC: Μονογραφίες για την Εκτίμηση Καρκινογόνων Κινδύνων
Environmental Working Group (EWG)
American Academy of Dermatology
