Χάπια αδυνατίσματος: να τα εμπιστευθώ;
Αρκετοί άνθρωποι που έχουν μερικά κιλά παραπάνω, εναποθέτουν τις ελπίδες τους για αδυνάτισμα σε διάφορα φάρμακα αδυνατίσματος που υπάρχουν στο εμπόριο, τα οποία υπόσχονται εύκολη και γρήγορη απώλεια βάρους. Πράγματι, στην αγορά υπάρχουν πολλά χάπια αδυνατίσματος που λέγεται ότι προκαλούν μείωση της όρεξης, αύξηση του μεταβολισμού, γρήγορη καύση του λίπους κ.α.
Tο 2013, στις ΗΠΑ, οι πωλήσεις των φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας ανήλθαν σε περίπου 114 εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με την IMS Health. Αυτή η ραγδαία αύξηση των πωλήσεων, έχει διχάσει την επιστημονική κοινότητα καθώς, κάποιοι ειδικοί σε θέματα παχυσαρκίας ανησυχούν για την ασφάλεια αυτών των φαρμάκων και συστήνουν στους παχύσαρκους να τρώνε λιγότερο και να αυξήσουν την φυσική τους δραστηριότητα ώστε να χάσουν τα επιπλέον κιλά. Από την άλλη πλευρά, κάποιοι άλλοι θεωρούν ότι οι παχύσαρκοι άνθρωποι χρειάζονται τη βοήθεια της φαρμακευτικής αγωγής με φάρμακα αδυνατίσματος, αλλά λίγοι παίρνουν τελικά τα φάρμακα, επειδή τα φοβούνται. Τι ισχύει στην πραγματικότητα;
Ποια είναι τα χάπια αδυνατίσματος;
Τα χάπια αδυνατίσματος χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες, αυτά που μπορούν να αγορασθούν χωρίς συνταγή γιατρού και αυτά που χρειάζονται υποχρεωτικά συνταγή. Ας τα δούμε αναλυτικά:
Χωρίς συνταγή γιατρού: Τα συγκεκριμένα χάπια αδυνατίσματος μπορεί να τα προμηθευτεί κανείς από αμφιβόλου προέλευσης πηγές, ακόμα και στο διαδίκτυο. Φαίνεται να έχουν κάποια επίδραση στην αύξηση του μεταβολισμού και να καταστέλλουν την όρεξη, χωρίς να έχουν γίνει κλινικές μελέτες σε ανθρώπους. Μιμούνται τη δράση της καφεΐνης, όπως η εφεδρίνη, οι αμφεταμίνες και η ουσία μα χουάνγκ. Είναι πολύ σημαντικό να αναφέρουμε πως, εχουν σημαντικές παρενέργειες στην υγεία όπως αύξηση της αρτηριακής πίεσης, κεφαλαλγίες, αϋπνία, ταχυπαλμία και προκαλούν νευρικότητα και τρέμουλο σαν να έχετε καταναλώσει μεγάλη ποσότητα καφέ.
Με συνταγή γιατρού: Τα συγκεκριμένα φάρμακα αγοράζονται μόνο με συνταγή γιατρού και χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:
- Αυτά που δρουν στο πεπτικό σύστημα: Εμποδίζουν την απορρόφηση του λίπους (ορλιστάτη), το οποίο στη συνέχεια αποβάλλεται από τον οργανισμό μέσω της αφόδευσης. Οι παρενέργειες είναι γαστρεντερικής φύσεως, όπως διάρροια, αέρια, μετεωρισμός, και εξαρτώνται από την ποσότητα λίπους που καταναλώνετε.
- Αυτά που δρουν στο κέντρο πείνας του εγκεφάλου: Έχουν ως δραστική ουσία τη σιμπουτραμίνη και αυξάνουν το αίσθημα κορεσμού. Δεν πρέπει να χορηγούνται σε ασθενείς με ιστορικό στεφανιαίας νόσου, συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας, αρρυθμιών ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Επίσης, δεν πρέπει να χορηγούνται μαζί με αντικαταθλιπτικά. Στις ανεπιθύμητες παρενέργειες συμπεριλαμβάνονται η ξηροστομία, η δυσκοιλιότητα και η αϋπνία.
Ποιοι πρέπει να λαμβάνουν χάπια αδυνατίσματος;
Σε γενικές γραμμές, τα φάρμακα αδυνατίσματος ενδείκνυνται για παχύσαρκα άτομα που δεν καταφέρνουν να χάσουν βάρος με σωστή διατροφή και άσκηση. Πιο συγκεκριμένα, για άτομα με Δείκτη Μάζας Σώματος (Δ.Μ.Σ.) μεγαλύτερο ή ίσο του 30 ή μεγαλύτερο ή ίσο του 27 και που παράλληλα παρουσιάζουν σακχαρώδη διαβήτη ή αυξημένη χοληστερίνη, υπέρταση και καρδιαγγειακά προβλήματα. Τα χάπια αυτά θα τους βοηθήσουν να αδυνατίσουν και ταυτόχρονα να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά κάποιο από τα προβλήματα υγείας που πιθανώς έχουν. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να διαλέξουν όμως μόνοι τους το φάρμακο που θα πάρουν, αλλά να συμβουλευτούν έναν ειδικό γιατρό, ο οποίος θα τους συνταγογραφήσει το κατάλληλο, αφού πρώτα τους εξετάσει λεπτομερώς.
Από την άλλη πλευρά, στην περίπτωση που κάποιος θέλει απλά να χάσει λίγα κιλά, τα χάπια αυτά δε συνίστανται. Μπορεί μεν να τους εξασφαλίσουν την απώλεια των κιλών που επιθυμούν, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν θα πάρουν ξανά το βάρος και το σημαντικότερο, ότι δεν θα παρουσιάσουν κάποια παρενέργεια. O σωστός τρόπος για να απαλλαγεί κάποιος από τα λίγα, περιττά κιλά είναι να ακολουθήσει μια σωστή διατροφή με μειωμένες θερμίδες.
Τελικά χάνουμε βάρος με τα χάπια;
Σύμφωνα με πρόσφατη επιστημονική μελέτη του Πανεπιστημίου της Αλμπέρτα στον Καναδά, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «British Medical Journal», τα χάπια για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας δεν εξασφαλίζουν στους λήπτες μεγάλη απώλεια βάρους. Το συμπέρασμα αυτής της μελέτης βασίστηκε στην αξιολόγηση στοιχείων από 30 έρευνες. Εξετάστηκε η χρήση και η αποτελεσματικότητα των τριών φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας (ορλιστάτη, σιμπουτραμίνη, ριμοναμπάντη), των οποίων η μακροχρόνια χορήγηση είναι εγκεκριμένη. Στις έρευνες συμμετείχαν περίπου20.000 παχύσαρκα άτομα με μέσο όρο βάρους σώματος τα 100 κιλά και ηλικία πάνω από 18 ετών. Τα άτομα αυτά έπαιρναν τα χάπια για ένα χρόνο.
Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι:
- Περίπου μετά από 1 χρόνο λήψης του φαρμάκου, οι παχύσαρκοι έχασαν λιγότερο από 5 κιλά.
- Η ορλιστάτη βοήθησε στην απώλεια βάρους κατά μέσο όρο 2,9 κιλών, η σιμπουτραμίνη 4,2 κιλών και η ριμοναμπάντη 4,7 κιλών.
- Τα άτομα που έπαιρναν ένα από τα τρία φάρμακα είχαν 5-10% περισσότερες πιθανότητες να χάσουν βάρος σε σύγκριση με άτομα που έπαιρναν εικονικό φάρμακο.
- Στα θετικά αποτελέσματα των φαρμάκων για την υγεία όσων τα έπαιρναν, προσμετρώνται η μείωση εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη (περισσότερο με την ορλιστάτη) και η μείωση της χοληστερίνης στο αίμα.
- Παρενέργειες παρατηρήθηκαν και με τα τρία φάρμακα.
- Περίπου 30-40% των ατόμων που συμμετείχαν στις έρευνες εγκατέλειπαν μετά από ένα διάστημα την προσπάθεια.
Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν, πως δεν υπάρχει «μαγικό σκεύασμα» το οποίο θα μας απαλλάξει από το περιττό βάρος εύκολα και ανώδυνα. Τα χάπια αδυνατίσματος είναι αξιόπιστα μόνον όταν χορηγούνται από κάποιον ειδικό γιατρό και σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις, ενώ η λήψη τους χωρίς συνταγή, θεωρείται εγκληματική ενάντια στην υγεία μας.
