Υπάρχει manual για το Facebook;
Κάθε τι καινούριο συνοδεύεται από ένα βιβλίο οδηγιών χρήσης (manual). Ένα καινούριο αυτοκίνητο, ένας καινούριος υπολογιστής, ακόμη και πράγματα τα οποία είναι πολύ απλά και χρειάζονται μόνο το πάτημα ενός κουμπιού. Όταν όμως με την εξέλιξη της τεχνολογίας ήρθαν στην επιφάνεια τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και άρχισαν να εισβάλλουν στη ζωή των ανθρώπων ολοένα και πιο απειλητικά, καμία οδηγία χρήσης δεν δόθηκε. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη λανθασμένη χρήση τους αλλά και τη διαστρέβλωσή τους.
Η αντικατάσταση του σκοπού από την υπερβολή
Ας ξεκινήσουμε αναφέροντας ότι τα μέσα αυτά δημιουργήθηκαν προκειμένου να μην χάνεται επαφή ανάμεσα σε φίλους και γνωστούς, φίλους παλιούς από το δημοτικό ή «χαμένους» φίλους που τριγυρίζουν τον κόσμο. Επομένως, ο αρχικός σκοπός μίας τέτοιου είδους ιστοσελίδας είναι η επαφή ανάμεσα στους ανθρώπους. Αυτό όμως δεν ειπώθηκε σε κανέναν. Οι ολοένα και περισσότερες δυνατότητες που παρείχαν οι ιστοσελίδες αυτές πυροδότησαν πολλές κρυμμένες πτυχές οι οποίες οδήγησαν σε υπερβολές. Οι υπερβολές αυτές έχουν διάφορα αποτελέσματα τα οποία δεν μπορούν να αναφερθούν στο σύνολό τους σε αυτό το άρθρο.
Η έννοια της φιλίας ποσοτικοποιείται
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρέκλιναν από τον αρχικό τους στόχο. Έχουν φτάσει σε σημείο όπου το μόνο που ενδιαφέρει τους χρήστες να είναι τα like στις φωτογραφίες και σε ό, τι αναρτούν. Και οι αναρτήσεις αυτές γίνονται με σκοπό την αποδοχή από τους άλλους. Οι φωτογραφίες δε, δεν είναι απλή απαθανάτιση της όμορφης στιγμής, αλλά είναι μέσο αναζήτησης ικανοποίησης μέσα από την αποδοχή των υπολοίπων. Η οποιαδήποτε ανάρτηση κρίνεται ως «καλή» ή «αρεστή» ανάλογα με τον αριθμό των «φίλων» στους οποίους άρεσε. Η λέξη φίλοι τίθεται σε εισαγωγικά καθώς η έννοια της φιλίας εξαφανίζεται και στη θέση της εισέρχεται μία διαφορετική της οποίας η δύναμη αντλείται από την ποσότητα. Όσους περισσότερους «φίλους» έχει κανείς, τόσο καλύτερα. Το βλέμμα στρέφεται στην ποσότητα και όχι στην ποιότητα της κάθε σχέσης μεταξύ των ανθρώπων.
Η αναζήτηση διεξόδου σε έναν λαβύρινθο
Όλα αυτά βέβαια και πολλά άλλα ασκούν επιρροή στον κάθε χρήστη, και επιφέρουν αρνητικά αποτελέσματα ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία του καθενός. Πολλές περιπτώσεις κατάθλιψης έχουν υπάρξει εξαιτίας των μέσων αυτών. Οι λόγοι ποικίλλουν. Η ανακάλυψη φωτογραφιών που μπορεί κάποιος να μην αντέχει να δει, μάλλον λόγω απόρριψης από αυτό το άτομο. Διάφορες αναρτήσεις σε βάρος κάποιων προσώπων, πράγμα το οποίο αποτελεί μία νέα εμφάνιση του bullying, το ηλεκτρονικό bullying. Αλλά και βαθύτερα ζητήματα που λίγοι αναζητούν και αντιλαμβάνονται. Η αντίληψη του κενού των «φίλων» και η αναζήτηση διεξόδου σε έναν λαβύρινθο χωρίς έξοδο. Η ανακάλυψη της αδιάφορης υπάρξεως μέσα σε μία ηλεκτρονική κοινωνία στην οποία η κάθε μεμονωμένη οντότητα είναι ένα κενό τίποτα.
Οι περισσότεροι αντιλαμβάνονται μόνο τα επιφανειακά προβλήματα. Την απόρριψη μιας τυχαίας φιλίας ή την αντίληψη πληροφοριών για το παρελθόν κάποιου. Αυτά όμως δεν είναι και τα σημαντικότερα. Βαρύτητα χρειάζεται να δοθεί στα βαθύτερα προβλήματα που επέρχονται από την υπερβολική χρήση των μεσών κοινωνικής δικτύωσης. Η δημιουργία τους θα βοηθούσε στην καταπολέμηση της αποξένωσης και στην ένωση των ανθρώπων. Τελικά, όμως, η αποξένωση επιλύθηκε ή απλά επικαλύφθηκε;