«Tony’s Chocolonely»: Μία slave-free σοκολάτα

Η Tony’s Chocolonely είναι μια ολλανδική εταιρεία που παράγει και πουλάει σοκολάτα, ακολουθώντας, αυστηρά, τις πρακτικές του δίκαιου εμπορίου. Αντιτίθεται στη δουλεία και την παιδική εργασία, συνεργαζόμενη με εμπορικές εταιρείες στην Γκάνα και την Ακτή Ελεφαντοστού για να αγοράζει κόκκους κακάο, απευθείας, από τους αγρότες, παρέχοντάς τους υψηλότερη τιμή, με στόχο την καταπολέμηση της παιδικής εκμετάλλευσης. Από το 2013, η Tony’s πλήρωσε 20% πάνω από την τιμή που αγόραζαν οι άλλες εταιρείες. 

Ο στόχος είναι να αλλάξει η βιομηχανία στο σύνολό της και να παράγει σοκολάτες, χωρίς  εκμετάλλευση της παιδικής εργασίας. Η Tony’s Chocolonely έχει εξελιχθεί στη μεγαλύτερη μάρκα σοκολάτας στην Ολλανδία και είναι, τώρα, διαθέσιμη σε πολλές αγορές όπως οι ΗΠΑ, η Γερμανία, το Βέλγιο και η Σκανδιναβία.

Η ιστορία πίσω από την  Tony’s Chocolonely

Το 2002, ο ερευνητής δημοσιογράφος Teun van de Keuken, της ολλανδικής τηλεοπτικής εκπομπής Keuringsdienst van Waarde, διαπίστωσε ότι κανένας από τους κατασκευαστές σοκολάτας, που υπέγραψαν το πρωτόκολλο Harkin-Engel, δεν τήρησε τις συμφωνίες που πραγματοποιήθηκαν το 2001 (παραγωγή σοκολάτας «χωρίς σκλάβους» από το 2005 και μετά). Αποφάσισε να αναλάβει δράση, καταγράφοντας τον εαυτό του να τρώει, αρχικά, 17 μπάρες σοκολάτας. Στη συνέχεια,  παρέπεμψε τον ίδιο του τον εαυτό στο δικαστήριο, επειδή, εν γνώση του, αγόρασε ένα παράνομα κατασκευασμένο προϊόν. Για να γίνει δυνατή η άσκηση δίωξης, έπεισε τέσσερις πρώην σκλάβους φυτειών κακάο από την Ακτή του Ελεφαντοστού, να καταθέσουν εναντίον του. Το 2007, ο Ολλανδός γενικός εισαγγελέας απέρριψε την υπόθεση, επειδή ήταν εκτός της αρμοδιότητάς τους.

Όταν καμία από τις εταιρείες που επικοινώνησε ο Teun van de Keuken δεν έδειξε ενδιαφέρον να παράγει σοκολάτες που κατασκευάζονται με διαφορετικό τρόπο, άρχισε να κατασκευάζει τη δική του σοκολάτα. Εισήγαγε, τότε, μια σοκολάτα γάλακτος κατασκευασμένη, εξ ολοκλήρου, από κακάο «χωρίς σκλάβους». Το όνομα της εταιρείας προέρχεται από το γεγονός ότι δημιούργησε την επιχείρηση μόνος του, χωρίς καμία βοήθεια από την ήδη υπάρχουσα βιομηχανία σοκολάτας.

Οι άλλες εταιρείας τον πολέμησαν και, όταν μια μπάρα σοκολάτας γάλακτος φουντουκιού προστέθηκε στη σύνθεση, το 2010, η ολλανδική τηλεοπτική εκπομπή Een Vandaag ανέφερε ότι παιδιά 9 ετών συμμετείχαν στη συγκομιδή φουντουκιών από την Τουρκία. Η εταιρεία απάντησε μεταβαίνοντας, αμέσως, σε τοπικό προμηθευτή φουντουκιού από τις Κάτω Χώρες. Την ίδια χρονιά, το μερίδιο αγοράς της μάρκας υπερέβη το 4,5% στις Κάτω Χώρες.

Η φιλοσοφία της Tony’s Chocolonely

Η βασική αιτία της σύγχρονης δουλείας και της παράνομης παιδικής εργασίας είναι η ακραία φτώχεια που δημιουργεί το τρέχον επιχειρηματικό μοντέλο, με το οποίο οι αγρότες δεν κερδίζουν (καθόλου) ένα δίκαιο μερίδιο, σε σχέση με τα χρήματα που κερδίζουν οι υπόλοιποι κρίκοι της αλυσίδας παραγωγής της σοκολάτας. 

Έτσι, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που κορυφώνεται με την παιδική εκμετάλλευση, αφού οι μεγάλες εταιρείες της σοκολατοβιομηχανίας, φροντίζουν να κρατούν χαμηλές τις τιμές του κακάο, ως πρώτη ύλη. Αναγκάζουν, έτσι, τους αγρότες όχι μόνο να ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, αλλά και να καταφεύγουν στην παιδική εργασία. Η Tony’s Chocolonely θέλει να αλλάξει το επιχειρηματικό μοντέλο στη βιομηχανία κακάο.

Ο όγκος του κακάο, ωστόσο, που αγοράζει η Tony’s Chocolonely, δεν επαρκεί για να αλλάξει το σύστημα. Πρέπει οι εταιρείες παραγωγής σοκολάτας να ενωθούν, προκειμένου να σταματήσει η εκμετάλλευση. Απαιτούνται νέοι κανόνες του επιχειρηματικού μοντέλου. Πρέπει να αυξηθεί η πίεση στη βιομηχανία σοκολάτας, ώστε να γίνουν διαρθρωτικές αλλαγές για μια πιο ισορροπημένη αλυσίδα παραγωγής σοκολάτας. Έτσι, η σοκολάτα 100% χωρίς σκλάβους και καταναγκαστική εργασία να μην αποτελεί, πλέον, εξαίρεση, αλλά τον νέο κανόνα.

Η σοκολάτα

Η μορφή της σοκολάτας παρουσιάζεται με άνισα και όχι ομοιόμορφα κομμάτια, όπως έχουμε συνηθίσει τις σοκολάτες και αυτό γιατί θέλει να δείξει τις ανισότητες που επικρατούν στο εμπόριο του κακάο. Η ίδια η εταιρία έχει ισχυριστεί ότι, όταν όλη η παραγωγή της σοκολάτας γίνεται 100% με ίσους όρους, τότε η σοκολάτα θα έχει ίσια κομμάτια. Μάλιστα, ένα μακρόστενο κομμάτι της σοκολάτας αντιπροσωπεύει τη λωρίδα γης στη Δυτική Αφρική που βγάζει τη μεγαλύτερη ποσότητα κακάο στον κόσμο. Η συσκευασία είναι πολύ προσεγμένη και στο εσωτερικό της, εξηγεί στον καταναλωτή τη φιλοσοφία της εταιρείας και το έργο που θέλει να πετύχει. Η σοκολάτα διατίθεται σε πολλές γεύσεις και έχει αρχίσει να κυκλοφορεί και στην Ελλάδα σε συγκεκριμένα σουπερμάρκετ και περίπτερα.

Συντάκτης: Ευρυδίκη Αγάτσα,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.