Το σακάκι που βελάζει, του Στανισλάβ Στρατίεβ
Πριν από λίγους μήνες, τον Αύγουστο συγκεκριμένα, παραθερίζοντας στην Αίγινα, είχα παρακολουθήσει την πολύ ωραία κωμωδία του Βούλγαρου συγγραφέα Στανισλάβ Στρατίεβιτς με τίτλο Το Ρωμαϊκό λουτρό την οποία είχα παρουσιάσει εδώ.
Τώρα είχα τη ευκαιρία να δω ένα ακόμη καταπληκτικό έργο του, Το σακάκι που βελάζει. Σπινθηροβόλο, ειρωνικό, με γρήγορους ρυθμούς, γράφτηκε το 1976 και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1981 από το “Αμφι-θέατρο” του Σπύρου Ευαγγελάτου. Σατιρίζει, όπως και το προηγούμενο που αναφέραμε, τη γραφειοκρατία, διόλου άγνωστη και στην Ελλάδα, πράγμα που εξηγεί γιατί βρήκε άμεση ανταπόκριση από το ελληνικό κοινό.
Το έργο ανέβηκε τώρα από το “Θέατρο Πόλις”, την ερασιτεχνική θεατρική ομάδα του δήμου Νικαίας που δραστηριοποιείται δημιουργικά τα τελευταία χρόνια στο δημοτικό θεατράκι του Ρέντη, κοντά στην πλατεία με ελεύθερη είσοδο. Ψυχή της ομάδας είναι ο ηθοποιός Γιώργος Τσιδίμης, που, από πολλών ετών, σκηνοθετεί ερασιτεχνικές παραστάσεις με πολύ μεγάλη επιτυχία.
Το “Θέατρο Πόλις” παρουσιάζει δύο έως τρεις παραστάσεις κάθε χρόνο, από το ελληνικό και το διεθνές ρεπερτόριο: “Βάτραχοι” του Αριστοφάνη, “Άννα, είπα” του Π. Μεντή, “Δον Καμίλο” του Σ. Πατατζή, “Θεϊκά λόγια” του Β. Ινκλάν, “Φιλουμένα Μαρτουράνο” του ντε Φιλίππο, “Βιενέζικο βαλς” του Gabor Gorgey, “Ματωμένος γάμος” του Λόρκα κλπ.
Συνήθως όταν ακούμε για θέατρο με ερασιτέχνες ηθοποιούς, το μυαλό μας πηγαίνει σε άτεχνες απόπειρες, που θυμίζουν σχολικές παραστάσεις. Δεν είναι όμως έτσι, τουλάχιστον όλες. Υπάρχουν ομάδες ερασιτεχνών που θα ζήλευαν επαγγελματίες ηθοποιοί. Μια από αυτές είναι αναμφισβήτητα το “Θέατρο Πόλις”, που οφείλει την επιτυχία του στις άπειρες πρόβες και στη σκηνοθετική καθοδήγηση του έμπειρου Γιώργου Τσιδίμη. Έχω παρακολουθήσει μια τέτοια πρόβα και έχω θαυμάσει τη σημασία στη λεπτομέρεια που δίνει υποδεικνύοντας στους ηθοποιούς του τον τρόπο παιξίματος της κάθε ατάκας.
Στο Σακάκι που βελάζει ο ήρωας του έργου, ο Ιβάν Αντόνοφ, καθηγητής γλωσσολογίας, προσπαθεί να αποδείξει στις κρατικές αρχές ότι δεν εκτρέφει πρόβατο στο διαμέρισμά του, όπως του καταμαρτυρούν, αρνούμενος να καταβάλει τον σχετικό φόρο που του έχει επιβληθεί. Μπλέκει στα γρανάζια της γραφειοκρατίας γυρνώντας από υπηρεσία σε υπηρεσία, όπου επικρατεί το θέατρο του παραλόγου. Χαρακτηριστικός ο διάλογος:
Αντόνωφ: Εσείς πιστεύετε στο χαρτί ή στον άνθρωπο;
Υπάλληλος: Στο χαρτί, σύντροφε, στο χαρτί.
Όλη αυτή η περιπέτεια και ο σουρεαλισμός που επικρατεί δημιουργούν εύθυμα περιστατικά, που σε κάνουν να κλαις και να γελάς. Και ο καθένας μας βέβαια φέρνει στο μυαλό του αντίστοιχες καταστάσεις που έχει ο ίδιος βιώσει στην ελληνική γραφειοκρατία.
Μολονότι σκόπευα να αποφύγω την αναφορά των ονομάτων των ηθοποιών επειδή όλοι παίζουν ιδανικά τον ρόλο τους, κάνω μιαν εξαίρεση και μνημονεύω τον Χ. Γιαννίκο στον ρόλο του Αντόνοφ και του Κ. Τρούλου στον ρόλο του γραφειοκράτη υπαλλήλου. Η μετάφραση του έργου είναι του Β. Σκουβακλή, τα σκηνικά έχει επιμεληθεί ο Δ. Γεωργαλάς, τα κοστούμια η Χ. Μεσσάρη και τη μουσική ο σκηνοθέτης.
Θερμά συγχαρητήρια σε όλους ανεξαιρέτως τους συντελεστές του έργου που καταθέτουν την ψυχή τους επάνω στο σανίδι, στη διάρκεια των έξι παραστάσεων που δίνονται. Ήδη δουλεύουν πυρετωδώς για την επόμενη παράσταση (ένα έργο του Γκόγκολ) που θα παρουσιάσουν σε λίγους μήνες.
Στο τέλος της παράστασης, ο σκηνοθέτης Γιώργος Τσιδίμης με τον θίασο
