Τι είναι η συναισθηματική νοημοσύνη και πώς μπορούμε να την αναπτύξουμε;

«Ο καθένας μπορεί να θυμώσει – αυτό είναι εύκολο. Αλλά το να θυμώσει κανείς με το σωστό άτομο, στο σωστό βαθμό, τη σωστή στιγμή, για τη σωστή αιτία και με το σωστό τρόπο – αυτό είναι δύσκολο» γράφει ο Αριστοτέλης στα Ηθικά Νικομάχεια.

Η έννοια της συναισθηματικής νοημοσύνης έχει εξελιχθεί με την πάροδο των ετών. Όταν πρωτοεμφανίστηκε ο όρος τη δεκαετία του 1930 είχε την ονομασία «κοινωνική νοημοσύνη», στα μέσα του 20ού αιώνα εξελίχθηκε σε «συναισθηματική δύναμη», ενώ σήμερα μιλάμε πλέον για «συναισθηματική νοημοσύνη».

Πολλοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι η συναισθηματική νοημοσύνη ενός ατόμου (EQ) μπορεί να είναι πιο σημαντική από τον δείκτη νοημοσύνης του (IQ). Με λίγα λόγια, όταν μιλάμε για συναισθηματική νοημοσύνη αναφερόμαστε στην ικανότητα του ατόμου να αναγνωρίζει και να κατανοεί τόσο τα δικά του συναισθήματα όσο και των άλλων. Επιπλέον, η εν λόγω ικανότητα σχετίζεται, κατ’ επέκταση, και με τον αποτελεσματικό χειρισμό των συναισθημάτων. Τι, όμως, συνιστά η συναισθηματική νοημοσύνη ακριβώς;

Τα 5 «συστατικά» της συναισθηματικής νοημοσύνης

Αυτογνωσία: Η γνώση που έχει κάποιος για τον εαυτό του στο σύνολό του. Με άλλα λόγια, τα εξωτερικά χαρακτηριστικά, τα σωματικά γνωρίσματα, οι αντοχές, όπως επίσης η πνευματική υπόσταση και η ψυχική μας κατάσταση. Όσο απλό ακούγεται, τόσο δύσκολο είναι να επιτευχθεί…

Αυτοδιαχείριση: Η αυτοπειθαρχία, η αυτορύθμιση, η αξιοπιστία, η ευσυνειδησία, η προσαρμοστικότητα, και εν τέλει, η καινοτομία, αποτελούν χαρακτηριστικά που συμβάλλουν στην ικανότητα διαχείρισης του εαυτού.

Κίνητρα συμπεριφοράς: Η τάση προς επίτευξη στόχων, η πρωτοβουλία, και η αισιοδοξία που καθορίζουν τη συμπεριφορά μας προς τους άλλους.

Κοινωνικές δεξιότητες: Η ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων μας επιτρέπει να επικοινωνούμε με τους άλλους, να κοινωνικοποιούμαστε, και να συνδεόμαστε δημιουργώντας διαπροσωπικές σχέσεις.

Ενσυναίσθηση: Η ικανότητα κατανόησης των άλλων, ο προσανατολισμός στην παροχή βοήθειας, αλλά και ο σωστός χειρισμός της διαφορετικότητας, είναι μερικά από τα γνωρίσματα της ενσυναίσθησης.

Τρόποι με τους οποίους μπορούμε να αναπτύξουμε την συναισθηματική μας νοημοσύνη

1. Παρατηρούμε τα συναισθήματά μας

Είναι γνωστό πως όσο περισσότερο προσπαθούμε να καταπιέσουμε τα συναισθήματά μας τόσο πιο ανεξέλεγκτα γίνονται. Αυτό που δεν συνειδητοποιούμε είναι ότι η καταπίεση των συναισθημάτων μας κάνει τα πράγματα χειρότερα. Αν πάρουμε μια βαθιά ανάσα και καταγράψουμε τα συναισθήματα που βιώνουμε και τους πιθανούς λόγους για τους οποίους συμβαίνει αυτό, ίσως μας βοηθήσει να τα κατανοήσουμε καλύτερα. Γιατί πολλές φορές, όταν καταγράφουμε πως νιώθουμε, μπορούμε να προσδιορίσουμε τα συναισθήματά μας, δίνοντάς μας τον απαραίτητο χρόνο προκειμένου να σκεφτούμε τρόπους να τα αντιμετωπίσουμε.

2. Με ταπεινότητα…

Όταν πιστεύουμε ότι είμαστε καλύτεροι από τους άλλους, δεν θα μπορέσουμε να δούμε τα δικά μας λάθη. Πιθανότατα θα πάρουμε βαριά κάποιες συναισθηματικές καταστάσεις που δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες μας. Όταν είμαστε αρκετά ταπεινοί αναγνωρίζουμε ότι δεν είμαστε καλύτεροι από οποιονδήποτε άλλον άνθρωπο. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι είμαστε απλώς διαφορετικοί από τους υπόλοιπους, καθώς μόνο έτσι θα κατανοήσουμε καλύτερα τα συναισθήματα και τις σκέψεις μας.

3. Χωρίς ακραίες αντιδράσεις…

Η αντίδραση είναι μια ασυνείδητη διαδικασία κατά την οποία συμπεριφερόμαστε με έναν αυθόρμητο τρόπο, εκφράζοντας έτσι κάποιο έντονο συναίσθημα. Όσο περισσότερο γνωρίζουμε τις συναισθηματικές μας ευαισθησίες, τόσο θα μπορούμε να προβλέψουμε και να είμαστε προσεκτικοί με τον τρόπο έκφρασης και συμπεριφοράς μας.

Συντάκτης: Αγγελική Κουτρουμάνου,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.