Ένας κινηματογράφος απτός, ρεαλιστικός, με κοινωνικό αντίκρισμα και ιδεο-ψυχολογική περγαμηνή… Ένας κινηματογράφος με κοινωνιολογική βαρύτητα και ιστοριογραφική δυναμική… Ένας κινηματογράφος …
Θεματικός Κινηματογράφος: Μεγάλες προκλήσεις της εποχής μας (Μέρος ΙΙ)
Οι προκλήσεις πολλές, τα δεινά πολλαπλασιαζόμενα, η παγκόσμια καθεστηκυία τάξη υπό αμφισβήτηση… Το παρόν άρθρο παραθέτει ορισμένες ακόμη περιπτώσεις ταινιών όπου αποτυπώνονται τεχνηέντως μεγάλα προβλήματα της εποχής μας!
Κατ’ αρχάς, αξίζει να σημειωθούν η παγκόσμια οικονομική ύφεση και η ποικιλότροπη υστέρηση του Τρίτου κόσμου ως πηγές κινηματογραφικής τοποθέτησης. Μία εξαιρετική ταινία, το οσκαρικό “The Big Short”(2015) πραγματεύεται το ξέσπασμα, τα αίτια και τους αρχικώς μετέχοντες της παγκόσμιας κρίσης του 2008, μίας κρίσης με αφετηρία την τότε σαθρή χρηματοπιστωτική αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών. Από την άλλη, το “In a better world”(2010) εστιάζει στις αντιθέσεις μεταξύ του «ανεπτυγμένου» και του «υπανάπτυκτου», του «πλούσιου» και του «φτωχού», της «αστικής καθημερινότητας» και της «ουσιαστικής πάλης για τη ζωή».
Ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων πόσο στέρεος είναι τελικά; Η έβδομη τέχνη, και σε αυτόν τον τομέα, αποτυπώνει τις ισχύουσες αμφίβολες ισορροπίες, ακόμη και στην δυτική υποτιθέμενα προηγμένη κουλτούρα. Ενδεικτικά, το “Call Me by Your Name”(2017) καταδεικνύει το υποκριτικό πολλές φορές social life και την επιβολή των κοινωνικών στερεοτύπων, εν προκειμένω στον ερωτικό βίο ομόφυλων ζευγαριών.
Επιπλέον, σε επίπεδο ψυχο-σωματικής υγείας, ο καρκίνος αναδεικνύεται σε ένα από τα πιο ανησυχητικά δεδομένα της σύγχρονης οικουμενικής τάξης. Έτσι, και στη μεγάλη οθόνη [βλέπε λ.χ. “The Fault in Our Stars”(2014)] ο καρκίνος, τα συμπτώματά του και οι όποιες επιπτώσεις του συγκινούν, αγγίζουν, ευαισθητοποιούν… συνήθως σε κοινωνικές, δραματικές αποδόσεις τετριμμένες, μα σίγουρα έντονες συναισθηματικά!
Σε μία τέτοια θεματική, ασφαλώς, δε θα μπορούσε να μην αναφερθεί το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής ή της κλιματικής κρίσης, όπως τελευταία ορθώς επονομάζεται. Ντοκιμαντέρ σχετικό καθίσταται το φετινό “Ice on Fire”(2019), μία κινηματογραφική παρουσίαση της επικρατέστερης, τη δεδομένη στιγμή, λύσης, της μείωσης του άνθρακα!
Τέλος, υφίστανται προκλήσεις και σε συναισθηματικό – συμπεριφορικό επίπεδο, όπως αποδεικνύουν τα διεθνή «ανθρώπινα» πρακτικά. Το “La haine”(1995) εκφράζει το μίσος που συναισθάνονται οι άνθρωποι ο ένας για τον άλλο, ενώ το “The Purge”(2013) εκπέμπει την κατ’ επίφαση ηθικότητα της κοινωνίας και τα καταπιεσμένα ζωώδη ένστικτα. Σε έναν κόσμο υπό εμφανή κοινωνικοπολιτική-οικονομική κρίση όλη αυτή η συσσωρευμένη αρνητικότητα βγαίνει στην επιφάνεια και ένα ευρύτερο κλίμα αντι-κοινωνικότητας και απ-ανθρωπιάς χαρακτηρίζει το νέο status quo της εποχής μας.
Σε μία φάση μυθοποίησης και απομυθοποίησης της σύγχρονης πραγματικότητας… Όταν το υπό κινηματογράφηση φαινόμενο δεν είναι απλά κάτι που συμβαίνει στον διπλανό, είναι κάτι που έχει ήδη στιγματίσει την ίδια κουλτούρα!