Τάβλι, ένα αγαπημένο παιχνίδι
Το τάβλι είναι ένα αρχαίο παιχνίδι – ίσως το αρχαιότερο, μιας και πρωτοεμφανίστηκε στη Μεσοποταμία (σήµερα Ιράν, Ιράκ και Συρία) το 2900 με 1800 πΧ. Αν και θεωρείται «εθνικό» μας (ελληνικό) παιχνίδι, η διάδοσή του σε πολλά άλλα μέρη του κόσμου ήδη από τα πολύ παλιά χρόνια, αποδεικνύει το διεθνή του χαρακτήρα.
Βασικές πληροφορίες
Η λέξη «τάβλι» χρησιμοποιείται για να περιγράψει τόσο το παιχνίδι, όσο και το –ξύλινο, ως επί το πλείστον− πλαίσιο πάνω στο οποίο παίζεται το τάβλι. Οι παίκτες μετακινούν τα πούλια σε σταθερές θέσεις μέσα στο πλαίσιο, το οποίο χωρίζεται σε δύο μέρη. Η μετακίνηση των ζαριών σε συγκεκριμένες θέσεις καθορίζεται από τη ζαριά που θα φέρει ο κάθε παίκτης, ρίχνοντας τα δύο ζάρια μαζί εντός του πλαισίου. Στόχος είναι ο παίκτης να μεταφέρει όλα τα πούλια του σε καθορισμένες θέσεις και από εκεί να τα μαζέψει έξω από το παιχνίδι, πράγμα που ισχύει σε όσες παραλλαγές κι αν παίζεται το τάβλι. Εάν ο παίκτης τα καταφέρει προτού ο αντίπαλός του μπορέσει να μαζέψει έστω και ένα πούλι, η νίκη μετράει διπλή και το παιχνίδι θεωρείται διπλό.
Ο παίκτης που θα καταφέρει να νικήσει έστω και σε ένα παιχνίδι, παίρνει ένα βαθμό. Η παρτίδα στο τάβλι συνήθως λήγει στα επτά νικητήρια παιχνίδια ή σε μονό αριθμό νικητήριων παιχνιδιών ώστε να μπορέσει να αναδειχθεί ο νικητής.
Παιχνίδια στο τάβλι
Όπως μαθαίνουμε από τον ιστότοπο tavliinfo.gr, τα παιχνίδια τάβλι που συνήθως παίζονται στην Ελλάδα είναι «το πλακωτό, οι πόρτες, το φεύγα (ή μουλτεζίμ, που είναι η τούρκικη ονομασία του) που είναι τα κύρια παιχνίδια, [αλλά] και το γκιούλ, το ασσόδυο και το backgammon που παίζονται πιο σπάνια. Οι πόρτες στο τάβλι είναι ίδιες με το αγγλοσαξονικό backgammon (αλλά χωρίς τον κανόνα του διπλασιασμού), που σπάνια παίζεται στην Ελλάδα».
Τάβλι: άθλημα ή χόμπι;
Ο Χρήστος Γρούτσος, γιατρός με καταγωγή από τα Τρίκαλα, ασχολείται συστηματικά με το τάβλι και απολαμβάνει τον τίτλο του καλύτερου παίκτη στην Ελλάδα. Σε παλαιότερη συνέντευξή του* απαντά στο ερώτημα εάν το τάβλι θεωρείται άθλημα ή χόμπι.
«Το τάβλι […] απαιτεί χρόνο, προπόνηση, μελέτη και ταλέντο. Πολλές φορές όταν τα λέω αυτά, κάποιοι μου αντιτείνουν ότι έτσι χάνει το παιχνίδι την ομορφιά του σαν χαλαρή διασκέδαση. Έχουν δίκιο! Γιατί το τάβλι σου δίνει αυτό το δικαίωμα: να το αντιμετωπίσεις χαλαρά. Όμως σου δίνει και τη δυνατότητα να ασχοληθείς σοβαρά μαζί του. Έχει απαιτήσεις αλλά σε αποζημιώνει. Το ενδιαφέρον μετατοπίζεται από το απλά να κερδίσω τον αντίπαλο μου στο να μπορώ να βρίσκω κάθε φορά την καλύτερη δυνατή κίνηση και να κάνω όσο το δυνατόν λιγότερα λάθη. Αυτή η διαδικασία θα φέρει, σε βάθος χρόνου και τις νίκες που είναι και το τελικό ζητούμενο. Άρα, ανάλογα με το πώς θέλει να το αντιμετωπίσει κανείς, μπορεί να είναι χόμπι, μπορεί να είναι και άθλημα».
Πρωταθλήματα και ομοσπονδίες στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα διοργανώνονται αρκετές εκδηλώσεις, αλλά και πρωταθλήματα τάβλι, σε εθνικό ή και τοπικό επίπεδο. Παρακάτω θα βρείτε κάποιες χρήσιμε ιστοσελίδες, τις οποίες μπορείτε να επισκεφθείτε για να αντλήσετε πληροφορίες, να είτε σχετικές ημερομηνίες, αλλά και για να επικοινωνήσετε με ανθρώπους που ασχολούνται με το παιχνίδι και που μπορούν να σας βοηθήσουν περισσότερο.
Περισσότερες πληροφορίες από την Ομοσπονδία Backgammon στην Ελλάδα για το αντίστοιχο πρωτάθλημα, εδώ.
Για την Ελληνική Ομοσπονδία Παραδοσιακού Τάβλι, που επίσης διοργανώνει εκδηλώσεις και πρωταθλήματα, επισκεφθείτε τον παρακάτω σύνδεσμο.
Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερα για την ιστορία του παιχνιδιού, τις παραλλαγές του και τους κανόνες του, μπορείτε να επισκεφθείτε τον εξής σύνδεσμο.
Σημειώσεις:
*Συνέντευξη του πρωταθλητή στο τάβλι Χρήστου Γρούτσου, στην ιστοσελίδα trikalaview.gr.
**Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για την ιστορία του παιχνιδιού εδώ.