Συνέντευξη με τον Πάνο Μουζουράκη
Με αστείρευτο χιούμορ, αυτοσαρκασμό και ατάκες που σε κάνουν να γελάς με την καρδιά σου, ο Πάνος Μουζουράκης ξεχωρίζει ως ένα πολύπλευρο ταλέντο. Ιδιαίτερη φωνή, αξιοπρόσεχτα τραγούδια και γεμάτη ενέργεια παρουσία επί σκηνής τον κάνουν μοναδικό. Εμφανίζεται σε μουσικές σκηνές και μαγαζιά από τα 17 του, ενώ αυτή την περίοδο μπορείτε να τον δείτε κάθε Παρασκευή και Σάββατο στο Σταυρό του Νότου, σε μια μοναδική παράσταση με τίτλο «Τα Άπαντα». Ο ίδιος υποδέχτηκε το flowmagazine.gr στα παρασκήνια της μουσικής σκηνής και μίλησε με το δικό του τρόπο για την παράσταση, τη μουσική γενικά και τον ίδιο.
Για την παράσταση στο Σταυρό του Νότου
– Τα Άπαντα έχουν χαρακτηριστεί από εσάς ως «ένα σύγχρονο βλάχικο καμπαρέ, χωρίς νόμους και κανόνες». Τι περιμένουμε πραγματικά να δούμε στο Σταυρό του Νότου;
– Καταρχήν δεν μπορούμε να προδώσουμε την παράσταση. Οπότε, όποιος έρθει θα καταλάβει γιατί το λέμε έτσι.
-Έχεις ξανασυνεργαστεί με τον Θ. Αλευρά στους Ήρωες και η καλή χημεία είναι ολοφάνερη επί σκηνής. Τι είναι αυτό που αναζητάς στους συνεργάτες σου και έχεις βρει στον Θ. Αλευρά;
– Να είναι ίδιο ζώδιο με εμένα και ίδιος ωροσκόπος! Νομίζω ότι αυτό φτάνει για να συμπληρωθεί καλά η παράσταση και είναι η πρώτη φορά που το βρίσκω.
– Βγαίνοντας από το ΣτΝ κρυφακούς τις συζητήσεις των παρευρισκομένων. Τι θα ήθελες να ακούσεις ότι τους έχει αποτυπωθεί από την παράσταση;
– Έτσι κι αλλιώς γίνεται αυτό, γιατί έχουμε μικρόφωνα κρυμμένα στην έξοδο και αν δεν συμπληρώσουν εθελοντικά το δελτίο παραπόνων κοιτάμε να δούμε από μόνοι μας πόσο δυσαρεστημένοι είναι (γέλια). Προτιμώ να τους μένει μία αίσθηση, γιατί είναι αρκετά δύσκολο να σου μείνει μόνο κάτι συγκεκριμένο από αυτή την παράσταση. Το πιο ωραίο που έχω ακούσει, από την πλειοψηφία των ανθρώπων είναι ότι έφυγαν γεμάτοι. Δηλαδή, τέσσερις ώρες πέρασαν πολύ γρήγορα και ότι έφυγαν «ελαφρά τη καρδία». Ο Σαββόπουλος είχε πει ότι μια παράσταση είναι καλή, όταν φεύγεις και νιώθεις ευγενέστερος. Νομίζω ότι σε έναν βαθμό το πετυχαίνουμε αυτό.
Για το πώς ζει τη μουσική
– Υπάρχει κάποιος τρόπος που προετοιμάζεσαι πριν βγεις στη σκηνή; Μπαίνεις για παράδειγμα σε ένα ρόλο;
– Ουσιαστικά ότι κάνουμε πάνω στη σκηνή, είναι καρικατούρες των εαυτών μας σε έναν πολύ τραβηγμένο βαθμό. Αυτό που κάνουμε είναι κυρίως να περνάμε τα λόγια και τις χορογραφίες …Κάνω βέβαια και λίγο ασκήσεις αυτοπεποίθησης, λίγο Ζεν (γελώντας)
– Τραγουδιστής, ηθοποιός, performer… πολύπλευρο ταλέντο ή απλά έτυχε και έγιναν όλα;
-Καταρχήν να σε συγχαρώ γιατί έκανες μια πρωτοτυπία με αυτή την ερώτηση. Δεν την έβαλες πρώτη! Νιώθω πιο πολύ σαν ένα παιδί που θέλει να παίξει. Δεν θεωρώ ότι κάνω κάτι το ιδιαίτερο, νομίζω πως οποιοσδήποτε θέλει να τραγουδήσει ή να παίξει θα βρει το δικό του τρόπο, θα το φιλτράρει μέσα από την προσωπικότητά του και θα το κάνει.
– Τι καλλιτεχνικές ανάγκες σου καλύπτουν όλα αυτά;
– Μου τις καλύπτουν όλες. Είχα το ψώνιο από μικρό παιδί. Ήμουν εγωκεντρικός, να δοκιμαστώ, να τα καταφέρω, να πάρω το μπράβο από τους γύρω και την επιβεβαίωση που ψάχνουμε όλοι. Στην παράσταση βγαίνουν όλα αυτά, ανασφάλειες, κόμπλεξ, θέματα που με προβληματίζουν και τα καινούργια μου τραγούδια που βγάζουν με μελωδικό τρόπο όλα τα παραπάνω. Καμία αναφορά δεν είναι τυχαία στην παράσταση.
– Ποια η διαφορά στην καλλιτεχνική προσέγγιση μεταξύ της δημιουργίας ενός τραγουδιού από την αρχή και της επεξεργασίας ενός παλαιότερου;
– Η αλήθεια είναι και τα δικά μου τραγούδια τα σκαλίζω. Το καλύτερο που μπορείς να κάνεις σε ένα τραγούδι, είναι να το πλησιάσεις όσο πιο κοντά στην ψυχή σου, δηλαδή στα ακούσματα που έχεις και στο πως θα ήθελες εσύ να το ερμηνεύσεις ή να το ακούσεις. Επειδή δεν μου αρέσει να παίρνω ένα τραγούδι και να το λέω όπως έχει τραγουδηθεί γιατί δεν υπάρχει ουσία στο να προσπαθήσω να φτάσω στην πρώτη εκτέλεση, προσπαθώ να δώσω το δικό μου χρώμα.
– Η πορεία σου όλα αυτά τα χρόνια με τη δισκογραφία και τις πολλές live εμφανίσεις ήταν βήματα προκαθορισμένα στο μυαλό σου ή προέκυψαν;
– Κάποια στιγμή το σκέφτηκα ότι θα γίνει έτσι. Μερικές φορές όμως ακολουθείς λίγο το ποτάμι, βλέπεις πώς σε πηγαίνει. Προς το παρόν θέλω να πιστεύω ότι με έχει πάει καλά όσον αφορά στα μουσικά. Ακόμα και την ώρα της πρόβας εκεί που λέμε ένα τραγούδι, ξαφνικά μπορεί να προκύψει και να ακολουθήσει κάποιο άλλο. Ένα συνδυασμό που κάνουμε με το «Give it away» των Red Hot Chili Peppers και το «Come Together» των Beatles ήταν επειδή όπως τραγουδούσαμε στην πρόβα μου γεννήθηκε αυτή η ιδέα και τα δέσαμε.
– Είσαι αυτοδίδακτος;
– Ναι, για αυτό παίζω και τόσο χάλια.
– Η λογική λέει σπουδές στη μουσική, στη συνέχεια θα συνεχίσω αλλού, θα κάνω επαγγελματικά πλάνα . Πήγες κόντρα σε όλα αυτά με βάση την πορεία σου…
– Δεν είναι κόντρα ακριβώς πήγα όπως με πήγε το ποτάμι.
– Νιώθεις ότι με αυτόν τον τρόπο μπορεί να αποτελείς είδωλο για τους νέους;
– Πάντα με θεωρούσα πιο πολύ σαν παράδειγμα προς αποφυγή, γιατί δεν θέλω ένα τέτοιο είδος ευθύνης. Γενικότερα όταν πιάνεις ένα μικρόφωνο και απευθύνεσαι σε κόσμο, πρέπει να έχεις υπόψη σου πως θα επηρεάσεις και σε ποιους θα περάσεις το μήνυμά σου. Η αλήθεια είναι αν θες να γίνεις είδωλο για κάποιους ανθρώπους έχει άλλες απαιτήσεις και πρέπει να υπηρετείς αυτό το είδωλο. Τι περιμένει ο άλλος… ποιο είναι το επόμενο βήμα σου… οπότε αναλαμβάνεις μια ευθύνη που σε βαραίνει και δεν σε αφήνει να είσαι ο εαυτός σου.
Επαγγελματικά και μέλλον
– Η κρίση απασχολεί ιδιαίτερα την παράσταση στο ΣτΝ. Τι έχει αλλάξει στην καθημερινότητά σου και στη σκέψη σου;
– Μπαίνεις αναγκαστικά σε μια διαδικασία άμυνας που ή θα παραδοθείς ή θα βρεις τρόπο να την παλέψεις. Το πρώτο στάδιο για μένα ήταν να φανταστώ ότι είναι όλα παραμύθι και θα περάσουν όλα. Δεύτερο στάδιο είναι η αντιμετώπιση της μιζέριας. Δεν θέλω να αφήσω τον εαυτό μου να μπει στη διαδικασία να γίνω μίζερος. Είμαι σίγουρος ότι είμαστε φτιαγμένοι για ακόμα πιο δύσκολες καταστάσεις. Άνθρωποι αυτή τη στιγμή στον κόσμο και άνθρωποι πριν από εμάς έχουν περάσει πολύ πιο δύσκολα και θα τα καταφέρουμε. Βέβαια δεν ξέρω πότε θα σταματήσει το θέμα με την κοροϊδία και μέχρι που μπορεί να φτάσουν ορισμένοι, ρίχνοντας άλλους τόσο χαμηλά στο όνομα του χρήματος.
– Τι θα ήθελες εσύ να εκφράζει το τραγούδι σήμερα που δεν το έχει καταφέρει; Ίσως οργή; Eλπίδα;
– Μπορώ να μιλήσω για μένα προσωπικά. Δεν μπορώ να πω για το τι θα ήθελα να γράψει κάποιος άλλος. Προσπαθώ να το αντιμετωπίσω πιο πολύ σαν προβληματισμό. Σαν εσωτερική κατάσταση και πώς μπορώ να την αντιμετωπίσω εσωτερικά και όχι το κοινωνικόπολιτικό τραγούδι, που υπήρξε και τώρα μπορεί να αναβιώνει και λίγο με την έννοια της επανάστασης. Ο λόγος είναι πως έχει γίνει ένα περίεργο πράγμα με την επανάσταση. Την κάνουν συνήθως μόδα και μετά την ξεπερνάνε.
Βλέπω ότι έχουν γίνει όλα λίγο προσχεδιασμένα, να είναι υπολογισμένη η κάθε κίνηση. Για αυτό ρίχνεις την ελπίδα σου στην αγάπη και ελπίζεις ότι κάτι θα γίνει το 2013 και θα αλλάξει ο άνθρωπος εσωτερικά, θα αναγνωρίσει την ασημαντότητα του ως κουκίδα στο σύμπαν και θα αναγνωρίσει τη σημαντικότητα του ως άτομο που ήρθε για να δώσει αγάπη. Μέσα στα τραγούδια και ειδικά στο δίσκο που ετοιμάζω, προσπαθώ να βγάλω το στοιχείο της εσωτερικής αναζήτησης τόσο με την πιο βαριά πλευρά του όπως λέω στο «Στόχο» (που φέρει τον τίτλο του cd) όσο και με την πιο χαζή και αφελή πλευρά. που περιγράφει μια πιο αγνή πλευρά. Πέρα από αυτό υπάρχει έντονα το αυτοσαρκαστικό στοιχείο.
– Μαζεύεις μια παρέα με 5 έλληνες τραγουδιστές… ποιους θα επέλεγες;
– Ουσιαστικά από τους καλλιτέχνες της νέας γενιάς, είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσεις γιατί υπάρχουν πολλά ταλέντα. Σίγουρα θα έπαιρνα τον Σπύρο Γραμμένο για την ευφυΐα του και τον ωραίο τρόπο να αντιμετωπίζει τις καταστάσεις, το Μπαλάφα για να τσακωνόμαστε καμιά φορά πάνω στο τι εστί φιλία και αγάπη και να βγαίνει δημιουργία μέσα από αυτό. Το Γιώργο Μυλωνά, τον Απόστολο Βαλαρούτσο, το Χαρούλη να κάθεται στην άκρη με το λαούτο χωρίς να ανακατεύεται πολύ, το Ρους για την πιο independent φάση, το Leon να μας τραγουδάει τα αγγλικά τραγούδια. Ο Μαραβέγιας ασυζητητί, για να δώσει το Μεσογειακό στοιχείο. Από τις γυναίκες για να έχουμε και γυναικεία παρέα, Μποφίλιου, Ζουγανέλη, Καρακώστα, Μόνικα και τη Μάρω Μαρκέλλου για το πιο αντιστασιακό στοιχείο.
Από τους παλιούς θα τους έπαιρνα όλους και θα τους έβαζα σε μια γωνία να τους παρατηρώ για να ελπίζω ότι κάποια στιγμή θα μπορέσω και εγώ να φτάσω στο σημείο να κάθομαι με τους άλλους και να με κοιτάνε κάποιοι άλλοι από απέναντι.
– Υπάρχει κάποιο επαγγελματικό απωθημένο που θέλετε να εκπληρώσετε άμεσα;
– Εννοείς την ταινία στο Χόλυγουντ και το περπάτημα στον κόκκινο διάδρομο;
– Κάτι πιο ρεαλιστικό;
– Κοίταξε να δεις και αυτό ρεαλιστικό είναι. Ότι θέλεις μπορείς να το καταφέρεις. Είναι ένας τρελός κόσμος, είναι ένα όνειρο αυτό που ζούμε και απλά πρέπει να μάθεις να το ελέγχεις.
– Ο καινούργιος σου δίσκος έχει τραγούδια αναζήτησης. Εκτός αυτών σε τι ύφος κυμαίνεται;
– Αυτή τη στιγμή έχει εννιά τραγούδια και δεν νομίζω να προλάβει να μπει και κάποιο άλλο. Νομίζω ότι υπάρχει μια εξέλιξη και ωριμότητα. Είναι πιο συγγενικός με τον πρώτο μου δίσκο το «Μάντεψε ποιος», παρά με τον δεύτερο. Βλέπεις όμως στάδια. Σε κάθε δίσκο μου χρησιμοποιώ τραγούδια που ενώνουν. Στον πρώτο ήταν το
«Μάντεψε ποιος», που είναι πως φαντάζομαι τη καριέρα μου, στο δεύτερο είναι «Ο ιπτάμενος δίσκος» για τον καλλιτέχνη που καβαλάει το καλάμι και στον τρίτο είναι το «Είναι δύσκολο να είσαι αστέρι» το οποίο μιλά για τον τελείως ψωνισμένο που νομίζει ότι μπορεί να σώσει τον κόσμο.
Μετά υπάρχουν τα πιο εσωτερικά τραγούδια αναζήτησης. Στον πρώτο το «Τώρα αυτό πώς να στο πω» ένα ερωτικό τραγούδι, στον δεύτερο το «Φίλα με ακόμα» που είναι ο εκθειασμός του έρωτα και στον νέο έχουμε το «Απλά», το οποίο περιγράφει πως θα ήθελα να είναι η σχέση όσο πιο αληθινά γίνεται χωρίς φαμφάρες που είναι επηρεασμένο από το «I want to love you madly» των Cake. Νομίζω ότι αν ψάξεις όλα τα τραγούδια υπάρχει μια συνέχεια.
Για την εικόνα του προς τα έξω
– Με τη στάση και την εμφάνισή σου, μπορούμε να σε χαρακτηρίσουμε ροκ.
– Είναι μια ταμπέλα που υπηρετεί το ίδιο θέμα με το είδωλο. Σε κλείνει σε κάποια όρια.
– Είσαι ροκ και στην ψυχή;
– Είναι τόσο αφηρημένη έννοια όπως ο έρωτας και η αγάπη, που ο καθένας έχει κάτι τελείως διαφορετικό μέσα του για το τι είναι ροκ. Άλλος θα σου πει πως ροκ είναι ο Βαμβακάρης… άλλος θα σου πει πως είναι οι Stones, άλλος θα σου πει πως είναι και οι δύο. Εγώ πιστεύω πως ροκ είναι… ο βράχος! (γέλια)
– Νομίζεις ότι το στυλ που βγάζεις προς τα έξω δημιουργεί προκαταλήψεις για να μη σε ακούσει κάποιος;
– Προκαταλήψεις και ταμπού υπάρχουν παντού στην κοινωνία. Πιστεύω πως υπάρχουν πάρα πολλοί λόγοι για να εφευρέσεις στο κεφάλι σου για να μην ακούσεις ή να ακούσεις κάποιον. Εγώ δεν θα πάω κόντρα σε όλο αυτό το πράγμα.
– Φαίνεσαι αυθόρμητος. Τι θα μπορούσε να σε κάνει να το ελέγξεις;
– Πολλά πράγματα. Είναι ανάλογα με το χώρο στον οποίο βρίσκεσαι και ποιόν έχεις απέναντί σου. Για παράδειγμα, στη δικιά μας περίπτωση υπάρχει μειωμένος θόρυβος στην επικοινωνία. Αυτά που σου λέω τα αντιλαμβάνεσαι, τα καταλαβαίνεις και ανταποκρίνεσαι. Ο αυθορμητισμός σημαίνει ουσιαστικά οικειότητα. Είμαι αυθόρμητος όταν με κάνεις και αισθάνομαι οικεία απέναντί σου, οπότε μπορώ να σου πω κάτι χωρίς να παρεξηγηθείς.
– Αισθάνεσαι επιτυχημένος καλλιτεχνικά;
– Για τη δισκογραφική μου θα ήμουν αν είχα τέσσερα τραγούδια να παίζουν αυτή τη στιγμή στο ράδιο και αν το μαγαζί εδώ είχε 300 άτομα ουρά να περιμένουν να μπουν σε καιρό οικονομικής κρίσης. Εμπορικά μπορεί να έγινε κάτι κάποια στιγμή και να πέτυχα. Για μένα είναι κάτι πολύ μακρινό ακόμα να πω ότι θα πετύχω καλλιτεχνικά. Είναι λίγο δύσκολο γιατί πρόκειται για μια μόνιμη πάλη με τον εαυτό σου. Κανένας δεν σε «μισεί» περισσότερο από τον εαυτό σου για όσα κάνεις. Αυτή η πάλη της αποδοχής των τραγουδιών σου και της ερμηνείας σου σε κάνει τον πιο αυστηρό κριτή. Για να μην είμαι άδικος μαζί μου θεωρώ ότι κάνω καλά βήματα στον καλλιτεχνικό τομέα.
Ο Πάνος Μουζουράκης εκτός της μουσικής
– Πέραν των επαγγελματικών, με τι καταπιάνεσαι στον ελεύθερό σου χρόνο;
– Αυτόν τον καιρό δεν έχω πολύ ελεύθερο χρόνο. Αυτό που κάνω είναι ή να πάω να δω παράσταση κάποιου φίλου, ή κάποιου που δεν έχω ιδέα ποιος είναι ή να κάτσω σπίτι να παίζω Playstation και να βλέπω ταινίες.
– Αγαπημένες ταινίες;
– Αυτόν τον καιρό είδα το Ted που γέλασα πάρα πολύ. Η αγαπημένη μου ταινία είναι το Φόβος και Παράνοια στο Λας Βέγκας, η οποία είναι σαν τον αυθορμητισμό που είπαμε πριν. Δεν είναι για όλους!
– Πώς φαντάζεσαι τον Πάνο Μουζουράκη σε 10 χρόνια από τώρα;
– Δεν ξέρω (κοιτάζοντας το είδωλό του στον καθρέφτη). Ελπίζω πιο πλήρη, πιο ευτυχισμένο, πιο συνειδητοποιημένο.
– Εάν σου έλεγαν να δώσεις κάποια ευχή στον κόσμο με αφορμή τις γιορτές;
– Εύχομαι να εύχεστε για το καλό και όλες οι ευχές σας να πραγματοποιηθούν, αρκεί αυτή η ευχή να μην επηρεάζει αρνητικά κάποιον άλλον άνθρωπο.
