Σε τι οφείλεται η φυσική αντίσταση του ανθρώπου στην αλλαγή;

Λένε ότι η αλλαγή είναι η μόνη σταθερά και ότι η μόνη βεβαιότητα είναι η αβεβαιότητα. Οι περισσότεροι, ωστόσο, φοβούνται, αρνούνται και αντιστέκονται στην αλλαγή, καθώς νιώθουν ότι απαιτεί πολλά από εκείνους. Αυτή η αντίσταση στην αλλαγή, μπορεί να κατανοηθεί περισσότερο, αν δούμε τους λόγους που κρύβονται πίσω από αυτήν.

Γιατί, λοιπόν, οι άνθρωποι αντιστέκονται στην αλλαγή; 

• Νευρολογικές ανάγκες

Η ανάγκη για σιγουριά: «Δεν ξέρω τι να περιμένω». Ο εγκέφαλός μας ανταποκρίνεται καλά σε πληροφορίες που είναι, ήδη, γνωστές, ενώ λαμβάνει την έλλειψη πληροφοριών ως απειλή. 

Η ανάγκη για σκέψη: «Δεν είχα χρόνο να το σκεφτώ». Όταν μας παρουσιάζονται, ξαφνικά, νέες πληροφορίες, ενεργοποιείται το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, αντιδρούμε ενστικτωδώς στην καινούργια κατάσταση που ξεδιπλώνεται, επικεντρώνοντας τη σκέψη μας σε οτιδήποτε άλλο εκτός από αυτήν.  

Η ανάγκη για ρουτίνα: «Έτσι, έχω μάθει». Είμαστε πλάσματα της συνήθειας. Νιώθουμε άνετα και παίρνουμε παρηγοριά, όταν έχουμε μία ρουτίνα και η καθημερινότητά μας έχει μία ροή και μία σταθερότητα.

• Ψυχολογικές ανάγκες

Η ανάγκη για αυτοεκτίμηση: «Είμαι αρκετά καλός;». Οι επιτυχίες του παρελθόντος διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αυτοεκτίμηση που νιώθουμε για εμάς. Είμαστε σίγουροι για αυτά που έχουμε πετύχει και, όταν μας παρουσιάζονται νέες καταστάσεις, που δεν είμαστε σίγουροι για το αν είμαστε ικανοί να ανταπεξέλθουμε, η αυτοεκτίμησή μας μειώνεται. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Αντίσταση στην αλλαγή στον εργασιακό χώρο

Η ανάγκη για σιγουριά: «Δε θέλω να αποτύχω». Έχουμε, εκ φύσεως, την ανάγκη να γνωρίζουμε, σίγουρα, για το αν θα πετύχουμε στο μέλλον, και μία ξαφνική αλλαγή μας δημιουργεί αβεβαιότητα και δισταγμό για το αν, όντως, θα πετύχουμε.

Η ανάγκη για έλεγχο: «Έχω επιλογή;». Θέλουμε να είμαστε οι κύριοι του εαυτού μας και να μπορούμε να λαμβάνουμε αποφάσεις για τις ενέργειές μας. Όσο μεγαλύτερη αυτονομία έχουμε τόσο μεγαλύτερα είναι τα κίνητρά μας. Σε μία αβέβαιη κατάσταση και σε μεγάλες αλλαγές, αυτή η αυτονομία μειώνεται και νιώθουμε ότι δεν έχουμε τον έλεγχο της ζωής μας. Οτιδήποτε μας κάνει να χάνουμε τον έλεγχο, το φοβόμαστε.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ο φόβος της αλλαγής

• Κοινωνικές ανάγκες

Η ανάγκη για ουσιαστικές σχέσεις: «Τι θα πουν οι άλλοι για μένα;». Έχουμε μία θεμελιώδη ανάγκη να συνδεόμαστε με τους άλλους και να ανήκουμε σε μία κοινωνική ομάδα. Οι πράξεις και οι επιλογές μας επηρεάζονται και καθορίζονται, συχνά, από το γεγονός ότι θέλουμε να είμαστε αποδεκτοί και να μας σέβονται οι άλλοι. Έτσι, χρησιμοποιούμε «τους άλλους» και το «τι θα πουν οι άλλοι» σαν δικαιολογία, επειδή φοβόμαστε να κάνουμε μία μεγάλη αλλαγή στη ζωή μας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πώς επηρεάζει την ζωή μας η γνώμη των άλλων;

• Φυσικές ανάγκες

Η ανάγκη για ασφάλεια: «Τι σημαίνει αυτό για μένα;». Πολλές φορές, μία μεγάλη αλλαγή ενέχει έναν πρακτικό κίνδυνο (πραγματικό ή φανταστικό) για εμάς – θα είμαστε εξασφαλισμένοι οικονομικά; Θα αλλάξει η εργασία, ο τόπος που μένουμε, η ζωή μας ολόκληρη;  

Είναι λογικό να υπάρχουν αυτές οι ανησυχίες, καθώς οτιδήποτε αβέβαιο και άγνωστο μας δημιουργεί, εκ φύσεως, φόβο και δισταγμό. Η αλλαγή ενέχει ρίσκο. Είναι, λοιπόν, σημαντικό να κατανοούμε τις συμπεριφορές και τις σκέψεις που κρύβονται πίσω από την αντίστασή μας στην αλλαγή, ώστε να δούμε πώς θα την αλλάξουμε. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Νέος κύκλος σεμιναρίων Believe In You: «Αντιμετωπίζω τον αρνητισμό στη ζωή μου»

Σίγουρα, θέλει αναδιαμόρφωση των συνηθειών μας, της ρουτίνας μας και ορισμένων στοιχείων της προσωπικότητάς μας, αλλά μόνο αν βγούμε από τη ζώνη άνεσής μας και τολμήσουμε, θα καταφέρουμε μεγάλα πράγματα και θα γίνουμε αυτό που, πάντα, θέλαμε να είμαστε.

Συντάκτης: Ευρυδίκη Αγάτσα,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.