Σε μεγαλύτερο κίνδυνο από ποτέ τα δέντρα στις πόλεις. Πώς να σώσουμε τον κήπο μας;

Συντάκτης: Μιχαήλ Παναγιωτόπουλος

Ένα από τα ρίσκα που έρχονται με την εύκολη αλληλεπίδραση με τις άλλες χώρες που μας χαρίζει η τεχνολογία στις μέρες μας είναι η εισαγωγή επικίνδυνων οργανισμών. Είναι γνωστό ότι χάρη σε δράσεις του ανθρώπου έχει γίνει εισαγωγή ζώων (πχ οι πύθωνες στη Φλόριντα) και φυτών (ο Ευκάλυπτος στην Ελλάδα). Αλλά πόσα ξέρουμε για άλλες μορφές οργανισμών, όπως οι μύκητες και τα έντομα που απειλούν το περιβάλλον μας;

Δυστυχώς, ένας παθογόνος ιός που ξεκίνησε από την Κίνα κατάφερε και έφερε τον θάνατο σε πολλούς ανθρώπους στον κόσμο και στη χώρα μας. Ομοίως όμως με τους ανθρώπους, έτσι και τα δέντρα, που τόσο θέλουμε να σώσουμε, κολλούν ασθένειες και πεθαίνουν. Ένα από τα πιο συνηθισμένα δέντρα στις πόλεις της Ελλάδας, η μουριά, απειλείται.

Το ίδιο συμβαίνει και με τον πλάτανο, η εξαφάνιση του οποίου μπορεί να αλλάξει άρδην το τοπίο προς το χειρότερο. Όμως, υπάρχουν και άλλες απειλές που απειλούν και άλλα δέντρα και φυτά. Και σε αυτό σημείο δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε, επειδή βλέπουμε τα δέντρα μόνο στους δρόμους να πεθαίνουν. Τα δέντρα στους κήπους μας είναι σε κίνδυνο.

Κινέζικος εχθρός

Δεν είναι μόνο ο κορωνοϊός ο μόνος ανεπιθύμητος εχθρός που μας ήρθε από την Κίνα. Από το 2018, ο ξυλότρεχος (xylotrechus chinensis) είναι ένα σκαθάρι το οποίο επιτίθεται και τρώει τις μουριές. Έχει ήδη ξεράνει πολλές μουριές στην Αθήνα, στο Ηράκλειο και αλλού. Ήρθε πιθανώς με εισαγόμενα είδη, ίσως όχι κατευθείαν από την Κίνα, αλλά εμμέσως, από την Ισπανία, στην οποία αναφέρθηκε πρώτη φορά το 2013. Δεν υπάρχει κάτι που να μπορεί να τις σώσει, παρά μόνο η κοπή τους και η καταστροφή της ξυλείας τους.

Μεταχρωματικό έλκος του πλατάνου

Ένας πάρα πολύ μεγάλος εχθρός είναι ο εισαγόμενος μύκητας του πλατάνου από την Αμερική. Εμφανίστηκε στη δυτική Ευρώπη κατά τη διάρκεια του παγκοσμίου πολέμου, λόγω εισαγωγής ειδών ξυλείας από την Αμερική. Στη χώρα μας ήρθε από την Ιταλία το 2003 και έχει εξαφανίσει χιλιάδες δένδρα πλατάνου ξεκινώντας από την Πελοπόννησο.

Στην περιοχή των Καλαβρύτων 50.000 δέντρα έχουν ήδη νεκρωθεί. Ο πλάτανος, συχνότατος σε μεγάλους κήπους των χωριών, και σε πολλούς ανοιχτούς χώρους αλλά και σε δάση πιθανώς θα εξαφανιστεί. Όσο οι άνθρωποι χρησιμοποιούν μολυσμένο εξοπλισμό (γάντια, κλαδευτήρια, μηχανήματα εκσκαφής και οτιδήποτε άλλο) μπορούν να δημιουργούν νέες εστίες ασθένειας στους πλατάνους. Έτσι, η ασθένεια καταστρέφει μια ολόκληρη συστάδα ταξιδεύοντας από ρίζα σε ρίζα.

Πώς να σώσουμε τον κήπο μας

Οι λάθος χειρισμοί, η αλλαγή του κλίματος και η μεταφορά ειδών παγκοσμίως έχει θέσει όλα τα δασικά είδη σε μεγάλο κίνδυνο από ασθένειες και επιβουλευόμενους οργανισμούς. Αν κάποιο δέντρο του κήπου σας φαίνεται άρρωστο, αφού δεν είστε γεωπόνος και δεν έχετε προλάβει να αποκτήσετε γνώσεις για αυτά, συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό του θέματος.

Μην επιδιώξετε να κλαδέψετε τα ξερά κλαδιά του χωρίς να απολυμάνετε τον εξοπλισμό σας. Όσον αφορά τα δύο δένδρα που φέραμε ως παράδειγμα, μην παρέμβετε καθόλου. Μια μολυσμένη μουριά μπορεί να ζήσει μόνο αν ο γεωπόνος την ψεκάζει με εντομοκτόνο εβδομαδιαία και καλύπτει τις τρύπες στο εσωτερικό του δέντρου με ειδική κόλλα, κρατώντας την στη ζωή για όσο αποφασίσετε εσείς.

Ένας πλάτανος θα πρέπει να ξεριζωθεί και να καταστραφεί αν είναι μολυσμένος. Αλλιώς, αν είναι υγιής, δεν πρέπει να κλαδεύεται καθόλου χωρίς επαγγελματική παρακολούθηση. Έτσι, καλύτερα να κάνετε την έρευνά σας προτού παρέμβετε σε οποιοδήποτε φυτό.

Συντάκτης: Μιχαήλ Παναγιωτόπουλος,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.