Αν έχεις έρθει -ή εξακολουθείς να έρχεσαι- αντιμέτωπος/η με τοξικούς συναδέλφους, δεν είσαι μόνος/η. Αρχικά, πριν προχωρήσουμε στους τρόπους διαχείρισης …
Πώς να αναγνωρίζεις τους τοξικούς ανθρώπους (α΄μέρος)
Υπάρχουν πολλά άτομα με διαταραχές της προσωπικότητας που δεν το γνωρίζουν καν. Όμως, όποιος έχει συσχετιστεί με κάποιον με διαταραχή προσωπικότητας, θα σας επιβεβαιώσει ότι η έξοδος από τέτοιες σχέσεις είναι τρομερά δύσκολη και ψυχοφθόρα.
Συνήθως οι τοξικοί άνθρωποι έχουν ναρκισσιστικά στοιχεία στην προσωπικότητά τους.
Το DSM-5 υποδεικνύει ότι τα άτομα με ναρκισσιστικό σύνδρομο εμφανίζουν συνήθως συμπτώματα, όπως αυτά της μεγαλοπρέπειας, της αυτοαντίληψης της μοναδικότητας και ανωτερότητας σε σχέση με τους γύρω τους, ανάγκη για συνεχή θαυμασμό από άλλους και την εκμετάλλευση άλλων για επίτευξη προσωπικού κέρδους.
Διαβάστε επίσης: Ο Νάρκισσος και η ναρκισσιστική διαταραχή
Ωστόσο, ένας τοξικός άνθρωπος, είναι παραπάνω από αυτά τα χαρακτηριστικά. Παρακάτω παρατίθενται προειδοποιητικά σημάδια, που υποδεικνύουν ότι αντιμετωπίζετε ένα τοξικό άτομο:
1. Σε κάνει να νιώθεις τρελός/ή
Τα τοξικά άτομα αρνούνται κάθετα τη δική τους χειραγωγική συμπεριφορά και αγνοούν τα στοιχεία της, όταν έρχονται αντιμέτωπα με αυτήν. Γίνονται περιφρονητικοί και επικριτικοί εάν επιχειρήσετε να διαψεύσετε τις σκευωρίες τους. Αντί να αντιμετωπίζουν στην πραγματικότητα την ακατάλληλη συμπεριφορά τους, γίνονται στρεψόδικοι και σας βγάζουν «ευαίσθητους» και «τρελούς». Οι τοξικοί άνθρωποι σας ωθούν να πιστεύετε ότι το πρόβλημα δεν είναι η ίδια η κακομεταχείριση, αλλά οι αντιδράσεις σας στην κακομεταχείρισή τους.
2. Ένα τοξικό άτομο δεν μπορεί να μπει στη θέση σας ή οποιαδήποτε άλλου
Νιώθετε απόγνωση προσπαθώντας να εξηγήσετε πώς θα ένιωθαν εκείνοι, αν τους φερόσασταν με αυτόν τον τρόπο. Αλλά εκείνοι σας κοιτούν απορημένοι. Μαθαίνετε αργά ή γρήγορα ότι δεν έχει νόημα να επικοινωνείτε μαζί τους για τα συναισθήματά σας, γιατί συνήθως παίρνετε ως απάντηση τη σιωπή ή την ενόχλησή τους.
3. H απόλυτος υποκρισία
Αυτά τα άτομα έχουν εξαιρετικά υψηλές προσδοκίες για πίστη, σεβασμό και λατρεία. Και αφού βεβαιωθούν ότι τους δίνετε αυτά που ζητούν, δεν θα σας επιστρέψουν τίποτα από αυτά. Θα εξαπατήσουν, θα πουν ψέματα, θα επικρίνουν και θα χειραγωγήσουν. Ωστόσο, αναμένουν να παραμείνετε τέλειοι, διαφορετικά θα αντικατασταθείτε αμέσως και θα θεωρηθείτε ασταθής.
4. Παθολογικά ψέματα και δικαιολογίες.
Υπάρχει πάντα μια δικαιολογία για τα πάντα, ακόμη και για πράγματα που δεν απαιτούν δικαιολογία. Κατασκευάζουν ψέματα πιο γρήγορα απ’ ό, τι μπορείτε να τα αμφισβητήσετε. Κατηγορούν συνεχώς τους άλλους και δεν είναι ποτέ δικό τους λάθος. Περνούν περισσότερο χρόνο για να εκλογικεύσουν τη συμπεριφορά τους, παρά για να τη βελτιώσουν. Ακόμα και όταν πιαστούν σε ένα ψέμα, δεν εκφράζουν τύψεις ή ντροπή. Συχνά, φαίνεται σαν να ήθελαν να τους πιάσεις.
5. Οι τοξικοί άνθρωποι εστιάζουν στα δικά σας λάθη παρά στα δικά τους.
Αν τύχει να καθυστερήσουν δύο ώρες, θα σας θυμίζουν ότι καθυστερήσατε εσείς δέκα λεπτά πριν δύο μήνες. Εάν επισημάνετε την ακατάλληλη συμπεριφορά τους, μαντέψτε, θα κατευθύνουν τη συνομιλία εναντίον σας. Ίσως αρχίσετε να υιοθετείτε τελειομανείς ιδιότητες, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι οποιοδήποτε λάθος μπορεί και θα χρησιμοποιηθεί εναντίον σας.
6. Σας προκαλούν σκόπιμα συναισθήματα και μετά κατηγορούν ότι είστε παράλογοι.
Σας προσάπτουν ότι θέλετε συνέχεια προσοχή, αφού σας έχουν αγνοήσει σκόπιμα για μέρες. Σας αποκαλούν ζηλιάρηδες/ρες, αφού έχουν φλερτάρει με έναν/μία πρώην, π.χ. σε κάποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης που μπορεί να δει ολόκληρος ο κόσμος. Χρησιμοποιούν τις κατασκευασμένες αντιδράσεις σας για να συγκεντρώσουν συμπάθεια από άλλους στόχους, προσπαθώντας να αποδείξουν πόσο υστερικοί/ες έχετε γίνει. Πιθανότατα κάποτε θεωρούσατε τον εαυτό σας ως εξαιρετικά ευχάριστο άτομο, αλλά μια συνάντηση με ένα τοξικό άτομο θα ανατρέψει αυτήν την αντίληψη 180ο.
7. Βρίσκετε τον εαυτό σας να παίζει τον ντετέκτιβ.
Δεν συνέβη ποτέ σε καμία άλλη σχέση σας, αλλά ξαφνικά ερευνάτε το άτομο που κάποτε εμπιστευόσασταν άνευ όρων. Εάν είστε στο Facebook π.χ. αρχίζετε να ψάχνετε πίσω στα χρόνια των αναρτήσεων. Αναζητάτε απαντήσεις σε ένα συναίσθημα που δεν μπορείτε να εξηγήσετε αρκετά.
8. Κρατούν την προσοχή και υπονομεύουν την αυτοεκτίμησή σας.
Μετά από μια φορά που θα σας κατακλύζει με προσοχή και θαυμασμό, ξαφνικά θα φαίνεται βαριεστημένος/η από εσάς. Σας αντιμετωπίζει με σιωπή και ενοχλείται πολύ που σας ενδιαφέρει να συνεχίσετε την παθιασμένη σχέση που δημιουργήσατε. Αρχίζετε να αισθάνεστε σαν υποχρέωση για αυτούς.
9. Ένα τοξικό άτομο αναμένει από εσάς να διαβάζετε το μυαλό του.
Εάν σταματήσει να επικοινωνεί μαζί σας για αρκετές μέρες, φταίτε εσείς που δεν ξέρετε για τα σχέδια του, που δεν σας είπε ποτέ. Θα υπάρχει πάντα μια δικαιολογία που τους κάνει να είναι το θύμα. Λαμβάνουν σημαντικές αποφάσεις για τη σχέση και τους ενημερώνουν όλους εκτός από εσάς.
10. Έχετε φτάσει στα όριά σας, αλλά εξακολουθείτε να θέλετε να του/της αρέσετε.
Βρίσκεστε τον εαυτό σας να θεωρείτε το μεγαλύτερο μέρος της αμφισβητήσιμης συμπεριφοράς του/της ως τυχαία, επειδή είστε σε συνεχή ανταγωνισμό με τους άλλους για την προσοχή και τον έπαινο του/ης. Δεν φαίνεται να επηρεάζεται όμως, όταν αφήνετε το πλευρό του/της, αφού για εκείνους είστε εύκολα αντικαταστάσιμός/η.