Πώς ν’ Αναγνωρίσετε τις Περιοριστικές σας Αντιλήψεις

Συντάκτης: Saky Koulibaly

Για την κατάκτηση των στόχων σας χρειάζεται ορισμένες θεμελιώδεις ψυχολογικές αρχές να εναρμονιστούν. Οι στόχοι σας πρέπει να συγκλίνουν με το σκοπό της ζωής σας, τις κυρίαρχες αξίες και την αντίληψη του εαυτού σας. Οφείλουν επίσης να συμβαδίζουν με τα συστήματα πεποιθήσεών σας.

Εκεί είναι ακριβώς το προβληματικό σημείο για τους περισσότερους ανθρώπους και μοιραία μία από τις βασικές αιτίες που τα όνειρα και οι ελπίδες δεν πραγματώνονται σε απτά αποτελέσματα. Είναι πάρα πολλές οι περιοριστικές πεποιθήσεις που μας αποτρέπουν από την πρόοδο και ο λόγος που εξακολουθούμε να βολευόμαστε σε αυτό το αυτό-σαμποτάζ.

Πρωταρχικό βήμα για τη μεταστροφή των περιοριστικών αντιλήψεων συνιστά η ίδια τους η αναγνώριση. Μία διεργασία που δεν είναι πάντοτε ευχερής ή ομαλή. Απαιτείται προοπτική και κατανόηση προκειμένου να συνειδητοποιήσετε ποιες είναι οι πεποιθήσεις αυτές και με ποιον τρόπο παρακωλύουν την πρόοδό σας.

Ας εξερευνήσουμε τη διαδικασία αυτή αναλυτικότερα:

Κατανοήστε τις Επιθυμίες σας

Το πρώτο βήμα είναι η κατανόηση του τι θέλετε.

Οι σκοποί και τ’ αποτελέσματα που επιθυμείτε να κατακτήστε.

Όλα αυτά για τα οποία προσπαθείτε επί εβδομάδες, μήνες ακόμη και χρόνια, ωστόσο για κάποιον άγνωστο λόγο δεν τα έχετε καταφέρει.

Πιθανόν να παρεμποδίζεστε λόγω ενός συνόλου περιοριστικών πεποιθήσεων που σαμποτάρει την πρόοδό σας.

Ας μην ανησυχούμε όμως στο σημείο αυτό σχετικά με τις πεποιθήσεις αυτές. Το σημαντικότερο είναι να ξεδιαλύνετε τι θέλετε.

Ρωτήστε τον εαυτό σας:

  • Τι θέλω;
  • Τι σκοπούς θέλω να κατακτήσω;
  • Τι είδους άνθρωπος θα ήθελα να είμαι;
  • Για ποιον λόγο κάνω όσα κάνω;
  • Ποια είναι τα οφέλη;

Όσο περισσότερους λόγους βρίσκετε για την επιδίωξη ενός σκοπού, τόσο μεγαλύτερο κίνητρο θα έχετε ώστε ν’ ακολουθήστε με τις κατάλληλες ενέργειες.

Για να επιτύχετε την αλλαγή αυτή, απαιτείται να βρείτε την αναγκαία κινητροδότηση. Είναι λοιπόν ζωτικής σημασίας η αφιέρωση χρόνου ώστε να συνειδητοποιήσετε για ποιον λόγο επιθυμείτε τους συγκεκριμένους στόχους και τα συνεπακόλουθα οφέλη από την κατάκτησή τους.

Πώς ν’ Αναγνωρίσετε τις Περιοριστικές σας Αντιλήψεις

Αναγνωρίστε τις Περιοριστικές σας Αντιλήψεις

Προτού προχωρήσετε, αξίζει να θυμίζετε στον εαυτό σας ότι όλες οι πεποιθήσεις είναι ουδέτερες. Ενδέχεται, για παράδειγμα, η πίστη σας να ταυτίζεται μ’ εκείνη ενός άλλου. Ενώ μπορεί η πίστη αυτή να είναι ευνοϊκή στη δική σας περίπτωση, για τον άλλο άνθρωπο μπορεί να μην είναι.

Ομοίως, κάποια πεποίθηση μπορεί να ωφελεί σε μία κατάσταση αλλά όχι σε μία διαφορετική. Εξαρτάται, συνεπώς, από τη συγκεκριμένη κατάσταση και τον άνθρωπο που τρέφει την πεποίθηση.

Είναι λοιπόν σημαντικό να θυμάστε πόσο χρήσιμη είναι μία πίστη στη συγκεκριμένη για εσάς κατάσταση, σχετικά με την επιθυμητό σκοπό. Αν αυτή σάς εξυπηρετεί και στηρίζει τον επιθυμητό σκοπό, τότε διατηρήστε την. Αν όμως δεν σας ευνοεί και παρακωλύει την πρόοδό σας, τότε αυτό είναι ξεκάθαρη ένδειξη μίας περιοριστικής αντίληψης.

Είναι συχνό οι περιοριστικές αντιλήψεις να κρύβονται από τη συνειδητή μας επίγνωση. Υπάρχουν ωστόσο, αποκαλυπτικά σημάδια που ειδοποιούν ότι πρέπει ν’ αναγνωρίσετε τις περιοριστικές αντιλήψεις σας. Τα σημάδια αυτά θα γίνουν ολοφάνερα όταν αντιμετωπίσετε τα εμπόδια και τις προκλήσεις στην πορεία της εκπλήρωσης των στόχων σας. Κατά κανόνα, η υπέρβαση των εμποδίων και των προβλημάτων θα είναι αδύνατη λόγω των περιοριστικών αντιλήψεων που καταλαμβάνουν χώρο στο μυαλό σας.

Πιθανώς για παράδειγμα, οι περιοριστικές αντιλήψεις να εκφράζονται με τους εξής τρόπους:

  • Όταν δικαιολογείστε.
  • Όταν παραπονιέστε.
  • Όταν υποπίπτετε σε αρνητικές σκέψεις.
  • Όταν ενδίδετε σε ανώφελες συνήθειες.
  • Όταν μιλάτε στον εαυτό σας με τρόπο μη βοηθητικό, ανώφελο.
  • Όταν βγάζετε βιαστικά συμπεράσματα ή υποθέσεις.
  • Όταν διστάζετε ή όταν εκφράζετε φόβο.
  • Όταν ανησυχείτε ότι θ’ αποτύχετε ή θα κάνετε λάθος.
  • Όταν βιώνετε ανεξέλεγκτο άγχος χωρίς προφανή αιτία.
  • Όταν σκέφτεστε την αναβολή.
  • Όταν σάς κατατρώει η τελειομανία

Ενόσω προσπαθείτε να φτάσετε στον στόχο σας, λάβετε όλα τα παραπάνω υπόψη καταγράφοντας κάθε περιοριστική αντίληψη που σάς έρχεται στο νου. Ακόμη και η σκέψη των στόχων σας έχει νόημα. Μπορεί για παράδειγμα, καθώς αναλογίζεστε την κατάκτηση ενός ορισμένου στόχου ναν διαισθάνεστε κάποια αντίσταση. Όσο πιο εσωτερική αντίσταση βιώνετε, τόσο πιο ασυνείδητες κείτονται οι περιοριστικές αντιλήψεις από το γνωστικό σας.

Πώς ν’ Αναγνωρίσετε τις Περιοριστικές σας Αντιλήψεις

Ας υποθέσουμε, για παράδειγμα ότι έχετε θέσει στόχο να κάνετε επιπλέον κέρδος των 20.000 δολαρίων το επόμενο οικονομικό έτος.

Σκεφτόμενοι όμως τον στόχο σας, αναπτύσσετε κάποια αβεβαιότητα και δυσχέρεια. Ακριβώς στη διαίσθηση αυτή εντοπίζονται οι περιοριστικές αντιλήψεις. Αυτές είναι που καλείστε να φέρετε στο φως της συνειδητής γνώσης.

Μπορείτε μάλιστα να το καταφέρετε υποβάλλοντας στον εαυτό σας τα ερωτήματα:

  • Τι αντίσταση αισθάνομαι ενόσω σκέφτομαι την κατάκτηση του στόχου μου;
  • Γιατί ορισμένες προκλήσεις προς την επίτευξη του στόχου μου είναι απροσπέλαστες;
  • Τι με κρατάει πίσω;
  • Ποια είναι τα συγκεκριμένα εμπόδια;
  • Ποιες αχρείαστες συνήθειες υιοθετώ;
  • Πώς σκέφτομαι σχετικά με τη συγκεκριμένη κατάσταση;
  • Τι λέω ή κάνω στον εαυτό μου και με κρατάει πίσω;
  • Ποιες δικαιολογίες συνηθίζω να πιστεύω;
  • Τι σημαίνουν οι δικαιολογίες αυτές;
  • Για ποιον λόγο τις μηχανεύομαι;
  • Τι θεωρώ τόσο δύσκολο ή επίπονο;
  • Τι με αναχαιτίζει; Γιατί;
  • Για ποια ζητήματα συνηθίζω να παραπονιέμαι ή να κατηγορώ τους άλλους;
  • Μήπως έχω ψυχολογικούς κανόνες που με παρεμποδίζουν από την πρόοδο;
  • Στην επίτευξη του στόχου μου, ποιες αρνητικές και απαισιόδοξες σκέψεις συνηθίζω να πιστεύω;
  • Ποιες υποθέσεις ή συμπεράσματα σχετικά με την ανικανότητά μου να πετύχω το στόχο μου έχω συνάγει;
  • Πιστεύω σε καθολικές αντιλήψεις που ίσως με κρατούν πίσω;
  • Τι προσδοκώ ότι οφείλει να συμβεί;
  • Τι συμβαίνει συνήθως; Για ποιον λόγο εδώ είναι διαφορετικά;
  • Έχω χαμηλές προσδοκίες; Γιατί; Οφείλω ν’ ανεβάσω τον πήχη;
  • Οι αξίες μου αντικρούουν τους στόχους μου; Τι πιστεύω σχετικά με τις αξίες μου αυτές;
  • Κατά την προσπάθεια επίτευξης του στόχου μου, πώς χαρακτηρίζω και περιγράφω τον εαυτό μου;

Πώς θα μπορούσε ο τρόπος αυτός να δημιουργεί προβλήματα;

  • Τι αφηγούμαι στον εαυτό μου όσον αφορά όσα πρέπει ή δεν πρέπει να κάνω και όσα οφείλουν ή όχι να γίνου; Πώς αυτό έχει σημασία;

Έχοντας αναλογιστεί τα ερωτήματα αυτά, είναι πλέον σημαντικό να προσδιορίσετε ορθά το είδος των περιοριστικών σας αντιλήψεων.

Ρωτήστε τον εαυτό σας:

  • Οι απαντήσεις από τα ερωτήματα, τι προοπτική μού έχουν προσφέρει σε σχέση με τις περιοριστικές μου αντιλήψεις;
  • Ποιες είναι οι συγκεκριμένες περιοριστικές αντιλήψεις που με εμποδίζουν τώρα;
  • Πώς αυτές με εμποδίζουν από την επίτευξη των ποθητών μου στόχων και σκοπών;
  • Πώς αυτές μού αποστερούν την ευκαιρία να γίνω ο άνθρωπος που επιθυμώ να είμαι;

Να θυμάστε ότι οι περιοριστικές αντιλήψεις σας είναι εικασίες που αφορούν την πραγματικότητα, χωρίς να ισχύουν στη δική σας συγκεκριμένη περίπτωση. Δεν σάς βοηθούν, ενώ σίγουρα δε εξυπηρετούν εσάς ή τους σκοπούς σας.

Πώς ν’ Αναγνωρίσετε τις Περιοριστικές σας Αντιλήψεις

Κατανοώντας το Σχηματισμό των Περιοριστικών Αντιλήψεων

Προτού συνεχίσουμε, είναι ίσως χρήσιμο ν’ αναγνωρίσουμε τον τρόπο με το οποίο γεννήθηκαν οι περιοριστικές αντιλήψεις. Ρωτήστε τον εαυτό σας:

  • Πώς κατέληξα να έχω σχηματίσει αυτή την περιοριστική αντίληψη;
  • Τι με έκανε να την πιστεύω για τόσον καιρό;

Η κατανόηση του τρόπου γέννησης των αντιλήψεων μπορεί να βοηθήσει στην αποτελεσματικότερη διαχείρισή τους. Ίσως δε αυτές να συνδέονται με παιδικές αναμνήσεις και βιώματα και πλέον είναι ανώφελες. Το ξεκλείδωμα των αναμνήσεων αυτών μπορεί να συμβάλει στην αποδέσμευση συγκεκριμένων εμπειριών και ίσως στη συγχώρεση ανθρώπων που σας αδίκησαν. Ίσως βρείτε μάλιστα και το κουράγιο να συγχωρήσετε τον εαυτό σας.

Ακόμη ένας λόγος που καθιστά σημαντική την αναζήτηση της προέλευσης των περιοριστικών αντιλήψεων αποτελεί το ότι κάθε μας πεποίθηση βασίζεται σε ένα σύνολο από αναφορές. Κατανοώντας τις εκβολές της συγκεκριμένης πεποίθησης τίθεστε στο καλύτερο σημείο για τον εντοπισμό των διαφόρων αναφορών που την τροφοδοτούν. Για τη διευκόλυνση της διαδικασίας της αναγνώρισης, ρωτήστε τον εαυτό σας:

  • Τι είδους αναφορές υποστηρίζουν την περιοριστική αυτή πεποίθηση;
  • Τι είδους γνώση την υποστηρίζει;
  • Ποιες εμπειρίες ζωής την υποστηρίζουν;
  • Ποιες δυνατές συναισθηματικές εμπειρίες την υποστηρίζουν;
  • Πώς στο φαντασιακό μου έχω προσηλωθεί στην πεποίθηση αυτή μέσα στα χρόνια;
  • Ποιά συγκεκριμένα πράγματα έχει φανταστεί; Τι ιστορίες έχω κατασκευάσει;

Πολλές από τις αναφορές αυτές μπορεί κάλλιστα να έχουν κατασκευαστεί στο φαντασιακό σας. Συνεπώς, δεν έχουν λογικό έρεισμα στην πραγματικότητα. Ενδέχεται και άλλες αναφορές να στηρίζονται σε επίπλαστη γνώση ή εικασίες.

Βέβαια, ορισμένες αναφορές ενδέχεται πράγματι να βασίζονται σε πραγματικές εμπειρίες.

Ωστόσο, το μυαλό με το χρόνο τείνει ν’ αναπλάθει τις περασμένες εμπειρίες στην προσπάθειά του να μας προστατεύσει από την αλήθεια (πόνο). Αυτό συνεπώς που τώρα σκέφτεστε ότι είχε συμβεί, μπορεί να μη συνέβη έτσι. Γι’ αυτό αξίζει ίσως ν’ αφιερώσετε λίγο χρόνο στην ανάκληση των βιωμάτων αυτών ώστε να ξεκλειδώσετε την αλήθεια πίσω από τις περιοριστικές αντιλήψεις.

Πηγή: IQ Matrix

Άρθρο του Adam Siunski

Συντάκτης: Saky Koulibaly,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.