Πρότυπα: Έμπνευση ή στείρα μίμηση;

Σε κάθε εποχή, οι άνθρωποι είχαν κάποια πρότυπα που λειτουργούσαν ως μοντέλα σύγκρισης και όλοι ήθελαν να τους μοιάσουν. Σήμερα, το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενδέχεται, να έχουν αλλάξει  τον τρόπο με τον οποίο δημιουργούνται τα πρότυπα, σε σχέση με το παρελθόν.  

Ποια ανάγκη εξυπηρετεί να έχουμε πρότυπα στη ζωή μας; Μας δίνουν έμπνευση και μια φιλοσοφία ζωής για να ακολουθήσουμε; Πληροφορίες για το πώς κατάφεραν κάποιοι που θαυμάζουμε να ξεπεράσουν τα εμπόδια που εμφανιστήκαν στο δρόμο τους, για να το πάρουμε ως παράδειγμα; 

Σε κάθε εποχή, οι άνθρωποι είχαν κάποια πρότυπα που λειτουργούσαν ως μοντέλα σύγκρισης και όλοι ήθελαν να τους μοιάσουν. Τα πρότυπα αυτά μπορεί να ήταν καλλιτέχνες, επιστήμονες, συγγραφείς,  αθλητές. Οι άνθρωποι τα θαύμαζαν και προσπαθούσαν να  μιμηθούν τον τρόπο ζωής τους ή το έργο τους. Σήμερα, όμως, το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενδέχεται, να έχουν αλλάξει  τον τρόπο με τον οποίο δημιουργούνται τα πρότυπα, σε σχέση με το παρελθόν.  

Είναι χρήσιμα τα πρότυπα;

Τα πρώτα πρότυπα για τα παιδιά είναι οι γονείς και οι άλλοι σημαντικοί ενήλικες, εφόσον προσφέρουν τη σωστή καθοδήγηση για το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται, αλλά και για το ποιες οφείλουν να είναι οι επιδιώξεις τους. 

Οι εκπαιδευτικοί στο σχολείο προσφέρουν ένα ακόμα θετικό πρότυπο, μέσω της συμπεριφοράς που υιοθετούν, την έμπνευση που προσφέρουν και του παραδείγματος. Δυναμικές προσωπικότητες από τον χώρο της πολιτικής, οι δράσεις των οποίων στοχεύουν στο κοινό καλό,  πρόσωπα από το χώρο της επιστήμης και της τέχνης, λειτουργούν ως θετικά πρότυπα για τους νέους, καθώς αναδεικνύουν, μέσα από το έργο τους, την ιδιαίτερη αξία των πνευματικών ενασχολήσεων. Ιδίως, στον χώρο της επιστήμης οι νέοι μπορούν να βρουν πρότυπα που θα τους οδηγήσουν στη δική τους  μελλοντική δραστηριοποίηση. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Δίνοντας το καλό παράδειγμα

Τα πρότυπα είναι χρήσιμα, στον βαθμό που παρακινούν τους ανθρώπους, τους κάνουν να θέλουν να γίνουν καλύτεροι, να αγωνίζονται και να βρίσκουν δύναμη, εμπνεόμενοι από το παράδειγμά τους.

Πώς διαμορφώνονται τα σύγχρονα πρότυπα

Παρόλο που υπάρχουν πολλά πεδία που δραστηριοποιούνται σπουδαίοι άνθρωποι, είναι πιο ελκυστικό για τα παιδιά και τους εφήβους, να ψάχνουν πρότυπα σε  επαγγελματίες αθλητές, διάσημα πρόσωπα από τον χώρο της μουσικής ή του κινηματογράφου κλπ. Θαυμάζουν τη λαμπερή ζωή τους, τη γεμάτη ταξίδια, δόξα και πλούτο. Αποτελούν γι’ αυτούς είδωλα.

Ανέκαθεν, η τηλεόραση, ο κινηματογράφος και τα περιοδικά πρόβαλλαν τη ζωή των διάσημων καλλιτεχνών και αθλητών. Σήμερα, όμως, αυτό έχει ξεπεράσει κάθε προηγούμενο, κυρίως, μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Διασημότητα, νεανική ομορφιά, πλούτος και μια ζωή, φαινομενικά γεμάτη διασκέδαση, συνθέτουν το νέο πρότυπο ζωής που επιχειρεί να εδραιώσει η βιομηχανία της διασκέδασης, παγιδεύοντας τους νέους ανθρώπους στη διεκδίκηση λανθασμένων αξιών. 

Όλοι οι νέοι προσπαθούν να αντιγράψουν την εξωτερική  εμφάνιση, τον τρόπο ζωής αυτών που θαυμάζουν και καταλήγουν σε μια στείρα μίμηση. Προβάλλουν στο διαδίκτυο, τη δική τους ζωή που, επιφανειακά, μοιάζει με αυτή των ειδώλων τους, επιδιώκοντας την επιβεβαίωση μέσα από τη συγκέντρωση likes. 

Κανένα, όμως, από αυτά τα είδωλα δε θα βοηθήσει τους νέους να αγωνιστούν σκληρά στη ζωή τους για να πετύχουν, να μορφωθούν, να εξελιχθούν σε ολοκληρωμένες  προσωπικότητες και να χαράξουν τη δική τους πορεία.  

Μπορούν να αλλάξουν τα πρότυπά;

Η νεολαία, σήμερα, λιγότερο από ποτέ, δεν ασχολείται με την πνευματική της ανάπτυξη, τη διεύρυνση των πνευματικών της οριζόντων και την ενασχόληση με τις τέχνες και τον πολιτισμό. Τα νέα παιδιά, δυστυχώς, σήμερα θυσιάζουν, εντελώς, τον ελεύθερο χρόνο τους, προκειμένου να προβάλλουν τη ζωή τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως ακριβώς κάνουν και τα είδωλά τους. Επομένως, είναι απαραίτητος ένας επαναπροσδιορισμός των αξιών και των στόχων μας. 

Μπορείς, λοιπόν, να θαυμάζεις κάποιον, επειδή, όντως, σου αρέσει το έργο του. Προσπάθησε, όμως, να περιορίσεις τον θαυμασμό σου, σε λογικά πλαίσια, μέχρι το σημείο που σε βοηθάει να γίνεις εσύ ο ίδιος δημιουργικός και να αποκτήσεις κίνητρα. Μη φτάνεις στο σημείο να ακολουθείς μη ρεαλιστικά πρότυπα που δεν έχουν τίποτα να σου προσφέρουν. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Εμείς, τα πρότυπα

Ένα πρότυπο είναι αυτό που σε βοηθάει να πετύχεις έναν στόχο. Αν ασχολείσαι με κάποιον που είναι απλά όμορφος ή δημοφιλής αυτό δεν έχει τίποτα να σου προσφέρει, ακόμα κι αν αυτό είναι που κάνουν όλοι. Μόνο ένα αληθινό πρότυπο μπορεί να σε καθοδηγήσει σε έναν πιο ρεαλιστικό δρόμο, αλλά μπορεί, επίσης, να σε οδηγήσει στην ανακάλυψη ενδιαφερόντων που αλλιώς θα ήταν κρυμμένα.

Γίνε εσύ το πρότυπο του εαυτού σου.

Συντάκτης: Ευρυδίκη Αγάτσα,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.