Τα βουνά είναι τόπος λατρείας της φύσης και της ελευθερίας. Ανάμεσά τους διακρίνεται ένας ορεινός όγκος με ιστορία και φανατικούς …
Προορισμοί για φθινοπωρινή πεζοπορία
Το ανάγλυφο της Ελλάδος ευνοεί την πεζοπορία. Είναι μια πολύ σημαντική ευκαιρία να ανακαλύψει κάποιος την Ελλάδα. Διασχίζοντας βουνά και ανεβαίνοντας κορυφές αποκομίζονται πολλά οφέλη.
Η πεζοπορία αποκτά όλο και περισσότερους λάτρεις, και όχι άδικα. Αποτελεί πολύτιμη μορφή ψυχαγωγίας, χαλάρωσης, αλλά και άσκησης που τονώνει όλο το σώμα. Ταυτόχρονα, είναι ένας τρόπος να αλλάξει κάποιος παραστάσεις, να γνωρίσει ανθρώπους με τα ίδια ενδιαφέροντα ή και να έρθει πιο κοντά με τους δικούς του.
Ειδικά αυτή την εποχή που ο καιρός δροσίζει, η φύση λούζεται από πορτοκαλί και καφέ αποχρώσεις και τα φύλλα στρώνουν τα µονοπάτια, η Ελλάδα περιµένει έτοιμη για εξερεύνηση. Γι’ αυτό, παρακάτω συγκεντρώθηκαν µερικά µόνο από τα πολλά μονοπάτια που μπορεί κάποιος να κάνει πεζοπορία φέτος το φθινόπωρο, από τον Υµηττό µέχρι τον Παρνασσό, τη Ροδόπη και τα Άγραφα.
ΥΜΗΤΤΟΣ
ΚΑΙΣΑΡΙΑΝΗ TRAIL | ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 5,5 ώρες, ΜΗΚΟΣ: 15,79 χλµ., ΑΝΑΒΑΣΗ: 460 µ.
Η μέρα δεν έχει σημασία. Κυριακή, αλλά και καθηµερινή, στην Αθήνα είναι η καλύτερη ευκαιρία Τι καλύτερο από το να περάσει κάποιος κάποιες ώρες µέσα σε έναν παράδεισο πολύ κοντά στο κέντρο! Κοιτάζοντας την ανατολή, μπορεί κάποιος να δει τον Υµηττό και, σε 15 λεπτά µε τα µέσα µαζικής µεταφοράς και τη λεωφορειακή γραµµή 224, ξεκινά να περπατά σε ένα εµβληµατικό µονοπάτι.
O Μάνος Κιτσέλλης, πρόεδρος Περιπατητικής Οµάδας Υµηττού, σύµβουλος Δικτύων Μονοπατιών και Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο Δίκτυο Ανθεκτικών Πόλεων και στον ΣΠΑΥ (Σύνδεσµος Προστασίας & Ανάπτυξης Υµηττού) επισημαίνει ότι το Καισαριανή Trail δεν είναι απλώς ένα µονοπάτι στον Υµηττό, είναι µια µαγική διαδροµή γεµάτη ιστορία, µνήµες και φύση. Από την πρώτη στιγµή, από το τέρµα της γραµµής 224, θα νιώσει κάποιος τη µετάβαση από το θόρυβο της πόλης στην ηρεµία του βουνού. Είναι σαν να μένει πίσω ο σύγχρονος κόσµος και να μεταβαίνει σε ένα χρόνο απλό και γαλήνιο.
Το µονοπάτι αρχικά είναι ήπιο δίνοντας χρόνο στον περιπατητή να προσαρµοστεί. Καθώς η κλίση θα αυξάνεται, δεν θα αισθανεί ο πεζοπόρος µόνο το σώµα να ανεβαίνει, αλλά και την καρδιά να ανοίγει στη δύναµη της φύσης. Τα ιστορικά σηµεία κατά µήκος της διαδροµής, όπως ο λόφος των Ταξιαρχών και το πρώτο αρχαίο λατοµείο, θα οδηγήσει τη σκέψη σε άλλες εποχές, όταν άνθρωπος και φύση συµβίωναν αρµονικά.
Στη διαδρομή αυτή, υπάρχουν σημαντικά σημεία να σταματήσει κάποιος και να θαυμάσει. Το µονοπάτι του Βλάση είναι ένας ιδιαίτερος σταθµός καθώς έχει µετατραπεί σε πράσινη τάξη για τους µικρούς µαθητές. Μέσα στα βότανα και τα φυτά του Υµηττού, η φύση γίνεται δάσκαλος και θυµίζει πόσα έχει να προσφέρει, προσθέτει ο κύριος Κιτσέλλης. Επίσης, η Μονή Καισαριανής, µε τη γνωστή πηγή του Κριού, χτισµένη γύρω στο 1200 µ.Χ., προσφέρει µια αίσθηση πνευµατικότητας και γαλήνης, δίνοντας στη συνέχεια τη σκυτάλη, σε µικρή απόσταση, στην Τρύπια Εκκλησία ή Ανάληψη, µε τις πηγές του Ηριδανού να ξεκινούν από κάτω της.
Η διαδρομή ολοκληρώνεται στο αναψυκτήριο Καλοπούλα, κάτω από τη σκιά των δέντρων και µέσα στη δροσιά του βουνού νιώθοντας πληρότητα. Εκεί, µε καφέ, ζεστό ρόφηµα ή ένα τσίπουρο και σπιτικούς µεζέδες, ο πεζοπόρος ξεκουράζεται και αναλογίζεται τι βίωσε.
ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ
Μόλις δύο ώρες από την Αθήνα, υπάρχει το βουνό του Απόλλωνα, το µυθικό όρος της Στερεάς Ελλάδας. Εκεί µια οµάδα νέων ανθρώπων δηµιούργησε το Parnassos Hiking Club, µε έδρα την Αµφίκλεια και σκοπό να αναδείξει τον πλούτο της περιοχής φέρνοντας τους ανθρώπους πιο κοντά στη φύση.
Όπως αναφέρει ο Δηµήτρης Καρατσώλης, συντονιστής πεζοποριών – συνοδών βουνού και συνοδός βουνού, στόχος της ομάδας είναι οι επισκέπτες να γνωρίσουν τον τόπο και να βιώσουν τη µαγευτική αίσθηση και το δέος που προκαλεί το φυσικό περιβάλλον. Παράλληλα, επιδιώκουν να καλλιεργηθούν οι αξίες της εθελοντικής δράσης, της προστασίας του περιβάλλοντος, της διάσωσης και της διαφύλαξης του φυσικού µας πλούτου. Σε αυτό το πλαίσιο, µε τη βοήθεια ειδικών, έχουν χαρτογραφήσει µερικά παλιά µονοπάτια που χρησιµοποιούνταν από τους ντόπιους µε στόχο την αναβίωσή τους.
Οι πεζοπορίες είναι ηµερήσιες. Ξεκινούν από την περιοχή της Αµφίκλειας και απευθύνονται κυρίως σε άτοµα µε µικρή ή και καθόλου εµπειρία. Οι διαδροµές στον βορειοανατολικό Παρνασσό και τον εθνικό δρυµό εστιάζουν στην οµορφιά του δάσους και τη χαρά της πεζοπορίας προσφέροντας µια ασφαλή και ευχάριστη εµπειρία µε τη συνοδεία έµπειρων και πιστοποιηµένων συνοδών βουνού. Ο συνοδός βουνού Δηµήτρης Λέφας αναλαµβάνει να µυήσει τον πεζοπόρο στην παρνασσική περιπλάνηση.
ΑΓΙΑΡΣΑΛΗ | ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 3,5 ώρες, ΜΗΚΟΣ: 2,77 χλμ., ΑΝΑΒΑΣΗ: 565 µ.
Με αφετηρία την πλατεία της Αµφίκλειας, ο πεζοπόρος θα ξεκινήσει σε άσφαλτο τα πρώτα 15 περίπου λεπτά µε κατεύθυνση νοτιοανατολικά, προς το Αλωνάκι. Δίπλα του υπάρχει ένα από τα παλιότερα εικονοστάσια της παλιάς Μονής του Δαδιού, κατασκευασµένο από τρεις λαξευµένους ογκώδεις βράχους και αφιερωµένο στο όνοµα της Αγίας Ιερουσαλήµ. Στη συνέχεια, υπάρχει το γεφύρι του Κεραµιδιού, το οποίο διασχίζει το Μεγάλο Ρέµα, γνωστό και ως Καλανίτσο. Μετά το ρέµα, το µονοπάτι στρίβει δεξιά σε χωµατόδροµο, προς το εσωτερικό της χαράδρας του Κιαραµιδιού, κατά το Δαδιώτικο. Στα ανατολικά της διαδροµής βρίσκεται η άκρη της κορυφογραµµής Βαρσάµω. Έπειτα από µερικά µέτρα, η στράτα συναντά το νεότερο Ναό της Αγίας Ιερουσαλήµ (ή Κάτω Αγιαρσαλής).
Στην αρχή του μονοπατιού, ο περιπατητής κατευθύνεται σε µια έντονη πλαγιά που οδηγεί προς την παλιά Αγία Ιερουσαλήµ (ή Αγιαρσαλή). Έπειτα, ανηφορίζει στο µονοπάτι, το οποίο αποτελεί παρακλάδι του εθνικού µονοπατιού Ε22 που θα δει αποµεινάρια του Κοµµένου Γεφυριού. Στην απέναντι πλευρά διακρίνονται η σπηλιά του Περγαντά, που λειτουργούσε ως ποιµνιοστάσιο, και η σπηλιά του Κάκαβου, που πιθανολογείται ότι αποτελούσε µοναστική σκήτη.
Προς το τέλος, σε µια παράκαµψη 200 µέτρων, θα ανακαλύψει µια πηγή και θα επιστρέψει για να συνεχίσει προς τη σπηλιά που βρίσκεται σκαρφαλωµένο το εκκλησάκι της Αγιαρσαλής. Το άλλοτε ασκητικό Μοναστήρι της Αγιαρσαλής αποτελεί ένα από τα σπουδαιότερα βυζαντινά µνηµεία της Αµφίκλειας και φηµολογείται ότι χτίστηκε από µοναχούς λατινικής καταγωγής από τα τάγµατα των Βενεδικτίνων, των Ιωαννιτών και των Ναϊτών, οι οποίοι εγκατέλειψαν την περιοχή µετά την κατάληψή της από τους Σαρακηνούς. Στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, στο ναό κατέφευγαν οι κάτοικοι της Αµφίκλειας, ενώ εδώ λένε ότι είχε το καραούλι του ο Οδυσσέας Ανδρούτσος. Θα επιστρέψετε από το ίδιο µονοπάτι. Λόγω της έντονης υψοµετρικής διαφοράς, απαιτείται καλή φυσική κατάσταση.
ΘΕΣΣΑΛΙΚΑ ΑΓΡΑΦΑ
Τα Άγραφα είναι µια θάλασσα βουνοκορφών στην καρδιά της Πίνδου. Έχουν πάνω από δεκαπέντε κορυφές άνω των 2.000 µέτρων και άπειρες χαµηλότερες. Το τοπίο διακρίνεται για το έντονο ανάγλυφο µε τις βαθιές χαράδρες, τα απέραντα δάση και την πλούσια πανίδα.
Ο Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Καρδίτσας (ΕΟΣΚ) προτείνει την ωραιότερη φθινοπωρινή πεζοποτία στην περιοχή. Συγκεκριμένα, η πόλη της Καρδίτσας απέχει πια µόνο τρεις ώρες από την Αθήνα µέσω του αυτοκινητοδρόµου Ε65. Δύσκολο να διαλέξει κάποιος µεταξύ των εκατό και πλέον µονοπατιών που είναι χαρτογραφηµένα στα Θεσσαλικά Άγραφα, πολλά από τα οποία διαθέτουν καλή σήµανση. Από τις κορυφές όπου καταλήγουν οι περισσότερες διαδροµές, μπορεί κάποιος να αγναντέψει τη µισή Ελλάδα.
ΚΥΚΛΟΣ ΛΙΜΝΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΔΑΣ | ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 4 ώρες, ΜΗΚΟΣ: 6 χλµ., ΑΝΑΒΑΣΗ: 260 µ.
Δύο παλιά µονοπάτια σχηµατίζουν µια κυκλική πορεία µε αφετηρία το χωριό Στεφανιάδα. Η περιοχή ανήκει στην ανατολική Αργιθέα και είναι προσβάσιµη από το Μουζάκι Καρδίτσας µετά από οδήγηση µιάµισης ώρας ανάµεσα σε βουνά και χαράδρες. Η λίµνη δηµιουργήθηκε από κατολίσθηση, έπειτα από πολλές ηµέρες συνεχών βροχοπτώσεων, τη δεκαετία του ’60.
Από την πλατεία του χωριού υπάρχει πρόσβαση στο µονοπάτι Α48 που οδηγεί πάνω από τον οικισµό, µέχρι το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής. Κοντά στον ναό θα δει κάποιος τη µοναδική πανοραµική θέα της λίµνης µε φόντο την κορυφή Καράβα και τα βουνά που την περιτριγυρίζουν. Η συνέχεια είναι κατηφορική µέσα σε δάση βελανιδιών και πλατάνων. Στη διαδροµή, θα συναντήσει ο πεζοπόρος µια πηγή που θα δροσιστεί. Υπάρχουν ερείπια πέτρινων αγροικιών που δεν έφτασαν ποτέ ο πολιτισµός, το ρεύµα και το σταθερό τηλέφωνο. Χαµηλότερα θα περάσει από ασφαλές πέρασµα, πάνω και µέσα από το σηµείο της µεγάλης κατολίσθησης που δηµιούργησε τη λίµνη. Το τοπίο, µε τα αµέτρητα βράχια ατάκτως σπαρµένα, µοιάζει σεληνιακό. Στην όχθη της λίµνης, υπάρχει σημείο που η πρόσβαση με αυτοκίνητο είναι εφικτή. Εκεί, κάποιος μπορεί να κάνει μπάνιο ή καγιάκ.
Η επιστροφή στο χωριό µπορεί να γίνει από το µονοπάτι Α47 που αρχικά διασχίζει την ανατολική όχθη της λίµνης. Στη συνέχεια θα περάσει ο πεζοπόρος από πλατανόδασος µε µεγάλους κορµούς σε σχήµατα βγαλµένα από εργαστήριο γλυπτικής. Περπατώντας παράλληλα µε το ρέµα, θα προσεγγίσει ένα µικρό καταρράκτη και βάθρες µε παγωµένο νερό, όπου οι τολµηροί µπορούν να βουτήξουν.
Το τελευταίο κομμάτι του μονοπατιού είναι ανηφορικό μέχρι το χωριό. Είναι ένα παλιό, κλέφτικο μονοπάτι που έχει υπολείμματα καλντεριμιού. Επιβάλλεται μια επίσκεψη στην Ιερά Μονή Παναγίας Σπηλιώτισσας που στέκει αγέρωχη σαν αετοφωλιά πάνω σε βράχο.
ΡΟΔΟΠΗ
ΠΑΡΘΕΝΟ ΔΑΣΟΣ | ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 4,5 ώρες, ΜΗΚΟΣ: 12 χλμ., ΑΝΑΒΑΣΗ: 500 μ.
Η Βανέσα Αρχοντίδου, διεθνής αλπινίστρια, συνοδός βουνού και συνιδρύτρια της «Up and Out – Elite Adventures» αναφέρεται στο σπουδαιότερο στο είδος του δάσος στην Ευρώπη, που από το 1980 έχει ανακηρυχθεί Διατηρητέο Μνηµείο της Φύσης.
Το φθινόπωρο είναι η ιδανική εποχή για πεζοπορία στη Ροδόπη και στο Παρθένο Δάσος που σκεπάζεται µε αποχρώσεις του πορτοκαλί. Το δάσος Φρακτού Παρανεστίου είναι ένας σπάνιος θησαυρός για την Ελλάδα και ένα από τα ελάχιστα εναποµείναντα αδιατάρακτα δασικά οικοσυστήµατα της Ευρώπης. Βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο του Νοµού Δράµας, κάτω από την ψηλότερη κορυφή (Δεληµπόσκα) της Κεντρικής Ροδόπης, στα 1.953 µέτρα. Το όνοµα Φρακτό οφείλεται στο γεγονός ότι όλη η περιοχή είναι µια λεκάνη φραγµένη µε κορυφογραµµές µε µία µόνο διέξοδο στο νότιο και χαµηλότερο σηµείο της.
Αφετηρία αποτελεί το χωριό Παρανέστι, που είναι χτισµένο δίπλα στις όχθες του ποταµού Νέστου, σε υψόµετρο 150 µέτρων. Η πεζοπορία στο Αχλαδόρεµα, µε τους τρεις πανέµορφους καταρράκτες και το βατό µονοπάτι µέσα στο δάσος, είναι µία από τις πολλές επιλογές που έχει ο επισκέπτης. Πινακίδες που βρίσκονται πάνω στο µοναδικό δρόµο του Φρακτού επισηµαίνουν το σηµείο αναχώρησης που υπάρχει και ένα σπιτάκι στα αριστερά της διαδρομής.
Στην αρχή του μονοπατιού μετά από 200 μέτρα, υπάρχει ο πρώτος καταρράκτης, ο οποίος πέφτει από ύψος 7 µέτρων. Ο πεζοπόρος θα συνεχίσει να ακολουθεί τις πινακίδες και, µετά από 700 µέτρα, θα βρει τον δεύτερο που πέφτει από 18 µέτρα, έναν από τους ωραιότερους της Ελλάδας. Η συνέχεια γίνεται πιο ανηφορική και µετά από 350 µέτρα και κάποιες µικρές σάρες, θα φτάσει στον τρίτο καταρράκτη που πέφτει σκαλωτά από ύψος 70 µέτρων. Αν διαθέτει κάποιος αρκετή τόλμη, μπορεί να βουτήξει.
Τα βουνά καλούν για πεζοπορία
O Τζον Μιούιρ (1838-1914), πατέρας του σύγχρονου οικολογικού κινήματος, είναι γνωστός για τη φράση «Τα βουνά καλούν κι εγώ πρέπει να πάω».
Οι πεζοπόροι επιβεβαιώνουν ότι είναι εύκολο για τον καθέναν, αν δεν αντιµετωπίζει κινητικούς περιορισµούς, να ξεκινήσει πεζοπορία. Από την πρώτη στιγµή που κάποιος θα πατήσει ένα µονοπάτι, θα νιώσει ελευθερία και σύνδεση µε τον κόσµο γύρω του. Κάθε βήµα είναι µια νίκη απέναντι σε φόβους και αναστολές. Σιγά σιγά, θα νιώθει όλο και πιο δυνατός και ικανός να κατακτήσει οποιοδήποτε µονοπάτι, µεταφορικά και κυριολεκτικά, επισηµαίνει ο Μάνος Κιτσέλλης.
Η Βανέσα Αρχοντίδου εµπνέει κάποιον να κατακτήσει τις προσωπικές του κορυφές. Συγκεκριμένα, αναφέρει πως «Ξεκίνησα ορειβασία τυχαία ως ενήλικη. Με βοήθησε να ανακαλύψω άγνωστα σηµεία της Ελλάδας. Μέσα από τις αναβάσεις, κατάλαβα τον εαυτό µου και τα όριά µου αποκτώντας ήρεµη αυτοπεποίθηση. Οι πεζοπορίες και οι αναβάσεις στα βουνά είναι πηγή ζωής και ευεξίας, ενώ µου δίνουν κίνητρο να διατηρώ το σώµα µου σε καλή φυσική κατάσταση. Έτσι βρίσκω ισορροπία και δύναµη για να αντιµετωπίζω τους τρελούς ρυθµούς και το άγχος της σύγχρονης ζωής».
Ποτέ δεν είναι αργά για να ξεκινήσει κάποιος! Αφεθείτε στην αγκαλιά των βουνών, κοιτάζοντας µέσα σας, όπως ακριβώς επιβάλλει η γοητεία του φθινοπώρου.
Χρήσιμα:
- Είναι πολύ σημαντικό να μην πηγαίνει ποτέ μόνος κάποιος για πεζοπορία.
- Να ενημερώνεται έστω ένα άτομο για τα σημεία κίνησης.
- Προμήθεια με τον κατάλληλο ρουχισμό και εξοπλισμό.
- Έλεγχος του καιρού πριν την εκκίνηση.
- Σωστή εκτίμηση των δυνάμεωνς.
- Αποφυγή ρύπανσης με σκουπίδια.