Σε αυτό το άρθρο, θα εξετάσουμε την επιστήμη πίσω από τα κρύα ντους και θα διερευνήσουμε τους λόγους για τους …
Πόσο επιζήμιο είναι το καυτό νερό για το δέρμα και τα μαλλιά μας;
Αν και ένα ζεστό μπάνιο μπορεί να είναι απίστευτα χαλαρωτικό και ωφέλιμο για τους μύες και την συναισθηματική μας υγεία, οι δερματολόγοι όμως έχουν τις αντιρρήσεις τους.
Τα ζεστά ντους μπορεί να μοιάζουν με μια πολυτελή απόδραση, ειδικά μετά από μια κουραστική μέρα ή κατά τη διάρκεια της παγωνιάς του χειμώνα. Ωστόσο, αυτό που αισθανόμαστε θεραπευτικό για το σώμα και την ψυχή μας μπορεί να είναι λιγότερο για το δέρμα και τα μαλλιά μας. Το ερώτημα όμως είναι, πόσο σημαντικός είναι ο αντίκτυπος και αν πρέπει πραγματικά να ανησυχούμε.
Ο πρωταρχικός ρόλος του δέρματος είναι η προστασία. Το εξωτερικό στρώμα του δέρματος, γνωστό ως κεράτινη στιβάδα, λειτουργεί ως φραγμός έναντι των περιβαλλοντικών στρεσογόνων παραγόντων και συγκρατεί την υγρασία. Αυτό το στρώμα αποτελείται από κερατίνη και λιπίδια που συμβάλλουν στη διατήρηση της ενυδάτωσης. Όταν εκτίθεται σε υψηλές θερμοκρασίες, αυτά τα απαραίτητα λιπίδια μπορεί να διασπαστούν θέτοντας σε κίνδυνο τη λειτουργία φραγμού του δέρματος.
Όμως, η επιστήμη παίρνει θέση για το πώς σχετίζονται τα καυτά ντους και η υγεία του δέρματος. Πολλαπλές μελέτες δείχνουν ότι η παρατεταμένη έκθεση σε ζεστό νερό μπορεί να οδηγήσει σε διαδερμική απώλεια νερού (TEWL). Ο όρος αυτός αναφέρεται στην εξάτμιση της υγρασίας από την επιφάνεια του δέρματος, η οποία, όταν επιταχύνεται, οδηγεί σε ξηρότητα και ερεθισμό. Τα καυτά ντους επιδεινώνουν αυτή τη διαδικασία αφαιρώντας τα φυσικά έλαια (σμήγμα) που βοηθούν στη διατήρηση της ενυδάτωσης του δέρματος.
Οι δερματολόγοι υποστηρίζουν εδώ και καιρό ότι η υπερβολική απομάκρυνση του σμήγματος μπορεί να προκαλέσει φολίδες, ερυθρότητα και μια συνολική αίσθηση σφιξίματος και δυσφορίας στο δέρμα. Επιπλέον, για όσους έχουν προϋπάρχουσες δερματικές παθήσεις, όπως έκζεμα ή ψωρίαση, τα ζεστά ντους μπορεί να είναι ιδιαίτερα προβληματικά. Η θερμότητα μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή, οδηγώντας σε επιδείνωση των συμπτωμάτων, όπως αυξημένη φαγούρα και δυσφορία. Ορισμένα άτομα μπορεί ακόμη και να παρουσιάσουν πιο έντονη ερυθρότητα και απολέπιση μετά την έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες νερού.
Ταυτόχρονα, δε μένει ανεπηρέαστο το τριχωτό της κεφαλής που αποτελεί προέκταση του δέρματος. Επηρεάζεται κι αυτό σε μεγάλο βαθμό από το ζεστό νερό. Ένα ζεστό ντους μπορεί να αφαιρέσει το σμήγμα από το τριχωτό της κεφαλής, το οποίο είναι απαραίτητο για τη διατήρηση ενός ισορροπημένου επιπέδου υγρασίας. Όταν απογυμνώνεται από τα φυσικά του έλαια, το τριχωτό της κεφαλής μπορεί να γίνει ξηρό και επιρρεπές στο ξεφλούδισμα, συμβάλλοντας στην εμφάνιση πιτυρίδας. Ο ίδιος ο άξονας της τρίχας μπορεί να υποφέρει κάτω από υψηλές θερμοκρασίες. Η θερμότητα μπορεί να ανυψώσει το στρώμα της επιδερμίδας (το εξωτερικό μέρος της τρίχας) καθιστώντας την πιο πορώδη.
Αν και αυτό μπορεί να δώσει προσωρινά την ψευδαίσθηση αυξημένου όγκος και φρεσκάδας, στην πραγματικότητα καθιστά τα μαλλιά πιο ευάλωτα στο σπάσιμο και την ψαλίδα. Η επαναλαμβανόμενη διαστολή και συστολή που προκαλείται από την έκθεση σε ζεστό νερό μπορεί, επίσης, να αποδυναμώσει τα μαλλιά με την πάροδο του χρόνου, οδηγώντας σε θαμπή και άτονη εμφάνιση.
Τα ζεστά ντους δεν είναι καθολικώς επιβλαβή, αλλά η συχνότητα και η έντασή τους έχουν σημασία. Η λήψη μέτρων για την προστασία του δέρματος και των μαλλιών μπορεί να ελαχιστοποιήσει τις αρνητικές επιπτώσεις, ενώ παράλληλα επιτρέπει και την περιστασιακή απόλαυση ενός ζεστού μπάνιο. Το κλειδί είναι το μέτρο. Ρυθμίζοντας τη θερμοκρασία, συντομεύοντας το χρόνο του ντους και εφαρμόζοντας τις σωστές ενυδατικές κρέμες, μπορεί να διατηρηθεί η υγεία του δέρματος και των μαλλιών, χωρίς να θυσιαστεί η άνεση. Υπάρχουν κάποιες συμβουλές που μπορούν να βοηθήσουν στο συνδυασμό και των δύο.
1. Χλιαρά ντους ως εναλλακτική λύση. Οι δερματολόγοι συμφωνούν γενικά ότι το χλιαρό νερό είναι πιο ασφαλές για το δέρμα και τα μαλλιά σας. Αν και μπορεί να μην προσφέρει την ίδια άμεση άνεση με ένα ζεστό ντους, το χλιαρό νερό βοηθά στη διατήρηση των φυσικών ελαίων του δέρματος και αποτρέπει την υπερβολική TEWL.
2. Μικρότερη διάρκεια ντους. Ο περιορισμός της διάρκειας του ντους μπορεί να μετριάσει τη ζημιά. Ένα ντους διάρκειας 5-10 λεπτών είναι συχνά αρκετό για τον καθαρισμό χωρίς να αφαιρείται η απαραίτητη υγρασία.
3. Ενυδάτωση αμέσως μετά το ντους. Η εφαρμογή μιας ενυδατικής κρέμας υψηλής ποιότητας ή ενός λαδιού σώματος μέσα σε λίγα λεπτά μετά το ντους μπορεί να βοηθήσει στο να κλειδώσει η υγρασία. Οι δερματολόγοι συνιστούν κρέμες και λοσιόν που περιέχουν συστατικά όπως κεραμίδια, γλυκερίνη ή υαλουρονικό οξύ, τα οποία ενισχύουν τον δερματικό φραγμό.
4. Δροσερά ξεβγάλματα για τα μαλλιά. Για τη φροντίδα των μαλλιών, το δροσερό ξέβγαλμα μπορεί να βοηθήσει στη σφράγιση της επιδερμίδας, μειώνοντας το φριζάρισμα και ενισχύοντας τη λάμψη. Πρόκειται για ένα απλό βήμα που ενισχύει τη δύναμη των μαλλιών χωρίς τη ζημιά που συνδέεται με την παρατεταμένη έκθεση στη θερμότητα.
