Πόση σημασία πρέπει να δίνουμε στα όνειρά μας

Τι είναι τελικά τα όνειρα; Ένα ερώτημα που μας απασχολεί συχνά είναι αν πρέπει να δίνουμε σημασία στα όνειρα. Και όχι σπάνια μας συγκλονίζει το γεγονός ότι κάποιο όνειρο που είδαμε, βγήκε αληθινό.

Γιατί όμως να ερμηνεύσουμε τα όνειρά μας;

• Πρόσβαση σε βαθύτερα μέρη του υποσυνειδήτου μας

Εάν κάνουμε το θαρραλέο βήμα να βουτήξουμε στο υποσυνείδητό μας, γνωρίζουμε καλύτερα τον πραγματικό εαυτό μας. Μας δίνεται η δυνατότητα να απαλλαχτούμε από ενοχές που σχετίζονται με τις μη αποδεκτές επιθυμίες μας.

• Απαντήσεις σε προβλήματα

Πολλές φορές όταν ψάχνουμε λύση σε κάποιο πρόβλημα στη συνειδητή μας κατάσταση και δεν τη βρίσκουμε, η απάντηση έρχεται μέσα από το υποσυνείδητο μας όταν αυτό αφεθεί και έρθει στην επιφάνεια, κατά τη διάρκεια του ύπνου.

• Επενδύουμε τα καταπιεσμένα και μη αποδεκτά συναισθήματά μας

Είναι ο χώρος στον οποίο είμαστε απόλυτα ελεύθεροι να θυμώσουμε με όποιον θέλουμε, να ερωτευθούμε όποιον θέλουμε, να επικρατήσουμε σε όποιον θέλουμε κλπ., με απόλυτη εχεμύθεια και χωρίς επίκριση.

Τα όνειρα και ο ύπνος REM

Ο ύπνος είναι η ώρα των ονείρων, όχι όμως σε ολόκληρη τη διάρκειά του, αλλά μόνο σε ένα μέρος του, στον ύπνο REM, που είναι και το σημαντικότερο, το πολυτιμότερο κομμάτι του. Ο ύπνος των ταχέων οφθαλμικών κινήσεων (Rapid Eye Movement) είναι πολύ σημαντικός, γιατί είναι εκείνος κατά τη διάρκεια του οποίου εκτελούνται πολύ έντονες εγκεφαλικές διεργασίες. Ο ύπνος REM ονομάζεται έτσι γιατί ο μυϊκός μας τόνος είναι πεσμένος (ώστε να μην μπορούμε να ακολουθήσουμε με τις κινήσεις μας τα όσα βλέπουμε στα όνειρά μας), εκτός από τα μάτια μας που κινούνται γρήγορα και έντονα.

Πιο συγκεκριμένα ο ύπνος χωρίζεται στον NREM και στον REM ύπνο που εναλλάσσονται μεταξύ τους. Όσο φτάνουμε προς το πρωί, ο ύπνος REM κυριαρχεί, με αποτέλεσμα τα όνειρα να γίνονται εντονότερα και ζωντανότερα. Η θεωρία πολλών επιστημόνων είναι ότι στη διάρκεια του τόσο δραστήριου εγκεφαλικά ύπνου REM το μυαλό μας τακτοποιεί, σε μια μακρά μνήμη, τα όσα ζήσαμε, μάθαμε, βιώσαμε ολόκληρη την ημέρα. Στη διαδικασία αυτή, όλες αυτές οι πρόσφατες εικόνες και οι εμπειρίες συνδυάζονται ή συναντάνε πιθανώς κάποιες παλαιότερες, καθώς «τακτοποιούνται» στη μνήμη και στον εγκέφαλό μας.

Έτσι, δικαιολογείται και το γιατί στα όνειρα συχνά συνδυάζονται πρόσφατες εμπειρίες με παλαιότερες. Οι ειδικοί λένε, λοιπόν, ότι όταν ξυπνάμε από τον REM ύπνο έχουμε κάποιες παραστάσεις (μνημονικές καταστάσεις, που μπορεί να είναι εικόνες, ήχοι κ.λπ.) στο μυαλό μας, οι οποίες έχουν προκύψει κατά τη διάρκεια της ταξινόμησης των εμπειριών μας. Σύμφωνα με κάποιες θεωρίες, οι μνημονικές αυτές καταστάσεις «ράβονται» μεταξύ τους, από εμάς τους ίδιους, και δημιουργούν ένα σενάριο που σχετίζεται με την ψυχολογική μας κατάσταση, με τις εμπειρίες μας της προηγούμενης ημέρας, με το τι μας απασχολεί κ.λπ. και συνδυάζονται με παλιότερες σχετικές εμπειρίες και εικόνες.

Πώς θα τα ερμηνεύσουμε

Η διεργασία του Ονείρου σύμφωνα με τον Φρόιντ ακολουθεί τα εξής 4 μοτίβα:

• Συμπύκνωση 

Πολλές διαφορετικές πληροφορίες συμπυκνώνονται σε μια ενιαία σκέψη ή εικόνα.

• Μετατόπιση 

Στη μετατόπιση το σημαντικότερο νόημα του ονείρου κρύβεται σε κάποιο πολύ μικρό κι ασήμαντο τμήμα του ονείρου, ενώ αυτό που φαίνεται να πρωταγωνιστεί δεν έχει κάποιο ιδιαίτερο νόημα.

• Συμβολισμός

Η λειτουργία αυτή λειτουργεί ως λογοκρισία στις καταπιεσμένες επιθυμίες του ονείρου. Περιλαμβάνει κυρίως αντικείμενα που συμβολίζουν το λανθάνον περιεχόμενο του ονείρου.

• Δευτερογενής επεξεργασία

Αυτό είναι το τελικό στάδιο της ονειρικής διαδικασίας, όπου συντελείται η απόκρυψη (κάποιων στοιχείων) και η τελική μορφοποίηση ώστε να καταστεί το όνειρο κατανοητό και να πάρει τη μορφή μιας ιστορίας με συνέπεια.

Για να ερμηνεύσετε κάποιο όνειρό σας είναι πολύ σημαντικό να το καταγράψετε όταν ξυπνήσετε. Μόνο και μόνο με αυτό το βήμα θα μάθετε περισσότερα σε σχέση με αυτό. Στη συνέχεια, προσπαθήστε να εντοπίσετε τους ανωτέρω μηχανισμούς επεξεργασίας. Τέλος, συζητήστε το με κάποιον έμπιστο σημαντικό για εσάς άνθρωπο ή ακόμα καλύτερα αναφέρετέ το στον θεραπευτή σας.

Συντάκτης: Ευαγγελία Μποζαντζόγλου,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.