Πώς να κάνετε τον κήπο σας… αντιπυρικό;

Αν το σπίτι σας είναι σε περιοχή κοντά σε δάσος είναι σημαντικό να γνωρίζετε πώς μπορείτε να το προστατέψετε από τον κίνδυνο πυρκαγιάς, εκμεταλλευόμενοι τον κήπο σας.

Η χαρουπιά λέγεται πως έσωσε ένα οικόπεδο στο Μάτι στη φονική πυρκαγιά του 2018  

Για ένα καλοκαίρι ακόμη παρατηρούμε αμήχανοι και απελπισμένοι ένα φαινόμενο που έχει αρχίσει να οξύνεται τις τελευταίες δεκαετίες, τις πυρκαγιές. Πυρκαγιές που αυξάνονται και καίνε μεγαλύτερες εκτάσεις. Το χειρότερο όμως είναι ότι οι πυρκαγιές έχουν δείξει ότι δεν καίνε μόνο τα δάση μας αλλά μπαίνουν και σε αστικές εκτάσεις, κυρίως αυτές κοντά στο δάσος. Και ενώ μπορεί να έχει υπάρξει ανοργάνωτη διαχείριση αυτών των περιοχών, υπάρχουν πράγματα που μπορούμε για να καθυστερήσουμε ή να εμποδίσουμε τη φωτιά από το να κάψει το σπίτι μας, ξεκινώντας από τον κήπο μας. 

Και αφού λοιπόν οι περιοχές κοντά στα δάση έχουν αρκετούς κήπους, μπορούμε να σας προτείνουμε διάφορες ιδέες που θα μπορούσαν να ανατρέψουν το τελικό αποτέλεσμα.

1) Αντικαθιστούμε τα εύφλεκτα δέντρα και φυτά με πυρίμαχα είδη.

Το ξέρουμε όλοι ότι τα λεγόμενα “πεύκα της Αττικής”-χωρίς να σημαίνει ότι φυτρώνουν μόνο στην Αττική- είναι πανέμορφα, δεν έχουν απαιτήσεις και είναι ήδη εκεί από τη φύση. Όμως έχοντας ένα πεύκο στον κήπο μας, είναι σαν να βάζουμε βενζίνη δίπλα μας. Κι αυτό γιατί το κλασικό πεύκο παράγει ρετσίνι στο κορμό του και στα κλαδιά του, από το οποίο μπορεί να παραχθεί μέχρι και νέφτι. Πέρα από αυτό όμως, τα κουκουνάρια του στη φωτιά εκσφενδονίζονται πολλά μέτρα μακριά, μεταφέροντας τη φωτιά και προς τα σπίτια μας. 

Το πεύκο είναι ένας πολλαπλασιαστής της φωτιάς, και έχει μάθει να ζει με τη φωτιά, αφού μετά τη φωτιά ανοίγουν οι σπόροι του και παράγονται νέοι κλώνοι του. 

Ο ευκάλυπτος, άλλο ένα είδος κοινό στις επιρρεπείς σε φωτιές περιοχές, έχει έλαια στα φύλλα του που είναι εξαιρετικά εύφλεκτα. Περιττό να πούμε ότι και ο ευκάλυπτος ζει με τη φωτιά, αφού όταν καεί αναγεννάται μόνος του. Κι ενώ αυτά τα δύο είναι εξαιρετικά στο να αναπαράγονται με τις φωτιές, είναι επικίνδυνα για τον κήπο μας. 

Τέλος, όλα τα κωνοφόρα είναι κάπως επικίνδυνα για τη φωτιά (έλατα, πικέα, κυπαρίσσια), ενώ τα πουρνάρια είναι κι αυτά εύφλεκτα αλλά συνήθως απουσιάζουν από τους κήπους. 

Αντιθέτως, υπάρχουν κάποια δέντρα τα οποία εμποδίζουν την εξάπλωση μιας φωτιάς. Για παράδειγμα, το ένα είδος που μπορούμε να βάλουμε είναι ο βραχυχίτωνας, ένα είδος της Αυστραλίας. Έχει μεγάλο κορμό γεμάτο με νερό, αντέχει στις φωτιές και σε μεγάλες ξηρασίες. 

Είναι εξέχουσας σημασίας να έχουμε ανθεκτικά είδη στην ξηρασία, καθώς αν είναι ζημιωμένα ευνοούν όπως και να έχει την φωτιά. Στη συνέχεια έχουμε τη χαρουπιά, ένα ελληνικό δέντρο το οποίο δυσκολεύει πάρα πολύ τη φωτιά, λειτουργεί σαν φράκτης στον αέρα και στη φασαρία και αντέχει στην ξηρασία. Το δέντρο αυτό είναι σαν “κάστρο” και δεν πέφτει εύκολα. Στην πυρκαγιά του 2018 στο Μάτι φαίνεται πως τα οικόπεδα που είχαν χαρουπιές σώθηκαν ή ζημιώθηκαν λιγότερο από τα υπόλοιπα που κάηκαν έως και ολοσχερώς. 

Τέλος, η βελανιδιά και η δρυς, που από ό,τι φαίνεται παλιά ήταν πολύ συχνές στον ελλαδικό χώρο, αντιστέκονται πολύ στη μετάδοση της φωτιάς, και αντέχουν στην ξηρασία. Να σημειώσουμε ότι τα δέντρα αυτά δεν πρέπει να φυτεύονται δίπλα ακριβώς στα σπίτια, γιατί έχουν δυνατές ρίζες και μπορεί να μας κάνουν ζημιά. Επίσης, ποτέ δεν πρέπει να ακουμπούν το σπίτι τα κλαδιά τους. Σε αυτήν την περίπτωση πρέπει να κλαδεύονται.

2)  Δεν αφήνουμε τον κήπο μας να ξεραθεί.

Είναι φανερό πως αν αφήσουμε τον κήπο μας να ξεραθεί βάζουμε το σπίτι μας σε εξαιρετικό κίνδυνο, και αυτό γιατί η ξηρή χαμηλή βλάστηση είναι αυτή που μεταφέρει τη φωτιά στα δέντρα. 

Κρατάμε το χορτάρι κοντό και πράσινο, έτσι ώστε να μην μπορεί η φλόγα να μεταπηδήσει από το γκαζόν στα χαμηλότερα κλαδιά από τα δέντρα. 

Αφαιρούμε τα κλαδιά που είναι πολύ κοντά στο έδαφος για περισσότερη σιγουριά. 

Τέλος, τα ξερά χόρτα τα αφαιρούμε και τα βάζουμε σε σακούλες, καλούμε τον δήμο και αν δεν ανταποκριθεί τα απομακρύνουμε από την περιοχή μας. Για να αποφύγουμε την ταλαιπωρία, συστήνεται να κουρεύουμε συχνά το χορτάρι μας ώστε να μην υπάρχει μεγάλος όγκος ξερών χόρτων για μεταφορά. Σημειώνεται ότι δεν πρέπει να αφήνουμε στον κήπο τα ξερόχορτα ή άλλα σκουπίδια.

3) Εξασφαλίζουμε πρόσβαση σε νερό.

Πάντα πρέπει να έχουμε παροχή νερού στον κήπο, έτσι ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περίπτωση της πυρκαγιάς. Ένα λάστιχο είναι το ελάχιστο που μπορεί να υπάρξει για την κατάσβεση της φωτιάς. Αν υπάρχει φωτιά στην περιοχή μπορούμε να ρίξουμε νερό στο οικόπεδο μας έτσι ώστε να μπορεί να αντισταθεί σε πιθανό πέρασμα. Μια δεξαμενή νερού επίσης θα μπορούσε να είναι το μεγαλύτερο δώρο στους πυροσβέστες.

Σε αυτό σημείο θέλουμε να αναφέρουμε ότι δεν ευχόμαστε σε καμία περίπτωση να περάσει φωτιά από την περιοχή σας. Όμως οι δύσκολες καταστάσεις απαιτούν προσαρμογή στον κίνδυνο. 

Πάντα λέμε ότι η πρόληψη είναι καλύτερη από τη θεραπεία, και μπορούμε να ξεκινήσουμε από τον κήπο μας.

Συντάκτης: Μιχαήλ Παναγιωτόπουλος,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.