Πώς να δημιουργήσετε τα σωστά πρότυπα στο παιδί σας

Κάθε γονιός, πριν ακόμα από την γέννηση του παιδιού του, ανησυχεί και αναζητά καθημερινά τον τρόπο για να το μεγαλώσει σωστά. Για να συμβεί όμως αυτό, πρέπει πρώτα και ο ίδιος ο γονιός να δουλέψει με τον εαυτό του, για να αποτελέσει το σωστό πρότυπο για τα παιδιά του και να βάλει από την αρχή τα σωστά θεμέλια.

Κάποια στιγμή ορισμένοι από εμάς θα γίνουμε γονείς. Κάποιοι άλλοι έχουμε γίνει ήδη. Και αν υπάρχει άνθρωπος που μας λέει πως ξέρει τα πάντα για την ανατροφή του παιδιού, από την κάλυψη των πρακτικών αναγκών του ως την ικανοποίηση των ψυχικών και συναισθηματικών αναγκών του, πιστεύω πως ψεύδεται.

Το προφανές είναι το εξής: δεν έχουμε πρωτίστως χαρτογραφήσει τις δικές μας ανάγκες. Κι εμείς οι ίδιοι αλλάζουμε ανά περιόδους, ανά στιγμές της ημέρας και σύμφωνα με την εκάστοτε βιολογική μας κατάσταση. Κάτι που θεωρείται αναγκαία προαπαιτούμενο για την ανάληψη της ευθύνης της ύπαρξης ενός άλλου ατόμου είναι η δική μας ψυχολογική προετοιμασία. Είναι απαραίτητο ένας άνθρωπος να αποστασιοποιηθεί, να ελέγξει τον εαυτό του και να κάνει μια καλή ενδοσκόπηση που θα τον οδηγήσει σε ένα επίπεδο αυτογνωσίας, πριν πάρει γενικά σημαντικές αποφάσεις με μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Πόσο μάλλον πριν γίνει γονιός ή τουλάχιστον κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, για τις γυναίκες.

Και φτάνουμε στο σημείο όπου έρχεται ένα παιδί στον κόσμο. Μια νέα ψυχούλα, που θέλει προστασία, αγάπη, συνεχή φροντίδα και ενδιαφέρον. Έχοντας προετοιμαστεί ένα άτομο πρέπει να αφεθεί για να νιώσει την ευθύνη που αποκτά, ταυτόχρονα με την απέραντη αγάπη και τρυφερότητα. Και μιλάω για όλους τους γονείς. Μιλάω για αυτούς που είχαν την ευλογία να υποδέχονται ως ζευγάρι το νέο μέλος της οικογένειας, αλλά και για αυτούς που ήταν μόνοι τους μπροστά σε αυτή την αλλαγή. Η διαφορά είναι πως ένα μωρό σε μια πλήρη οικογένεια αλλάζει τις ισορροπίες μεταξύ των υπόλοιπων μελών, ενώ σε μια μονογονεϊκή οικογένεια η μητέρα, αν και δεν το νιώθει από την αρχή, αποκτά με το μωρό έναν ανέλπιστο σύμμαχό, που δεν θα την αφήσει ποτέ.

Τα πρότυπα και οι εικόνες για τον κόσμο, για τους ανθρώπους και για τους δεσμούς μεταξύ τους ήδη αρχίζουν να σχηματίζονται. Κάθε δεδομένο φτάνει στην αντίληψη του μωρού και ενισχύεται ή αποδυναμώνεται από την στάση των υπόλοιπων ατόμων, οποία κι αν είναι η συγγενική ή άλλου είδους σχέση τους. Είναι στο χέρι του γονέα, του κηδεμόνα ή του φροντιστή να του δώσει το καλό παράδειγμα πρώτα απ’ όλα. Αυτό διδάσκει, και όχι το κήρυγμα. Αν έχω εγώ κάποιο μη επιθυμητό στοιχείο και μέσω της ακατέργαστης συμπεριφοράς μου το καθιστώ ως κανόνα μέσα στο σπίτι, αυτό θα προσληφθεί από το παιδί ως κανόνας. Αυτή είναι μια χονδρική περιγραφή της εξαιρετικά πολύπλοκης διαδικασίας της δημιουργίας και αναπαραγωγής στερεοτύπων στο παιδί.

Ένα παιδί, μεγαλώνοντας, εξετάζει εξονυχιστικά την κοινότητα και το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο στο οποίο θα ενταχθεί. Θα μιμηθεί αρχικά τις βασικές δομές και πρακτικές που είναι κυρίαρχες στην οργάνωση της οικογένειας και, κατ’ επέκταση, της κοινωνίας. Ακόμη και η εμφάνιση και η χρήση της ομιλίας είναι μια έκφανση της ανάγκης του νέου ατόμου να καταστεί μέλος του συνόλου. Η δύσκολη δουλειά του γονέα ή όποιου φροντίζει το παιδί είναι να φέρει αυτός, πρώτα απ’ όλα, τις χαρακτηριστικές αξίες που επιθυμεί να έχει και το παιδί. Αυτό είναι κάτι που δεν θα πρέπει να γίνεται μηχανικά και αυτοματοποιημένα, αλλά συνειδητά και με αγάπη.

Για ανατραφεί ένα παιδί, πρέπει από τον γονέα να έχει προηγηθεί η διαδικασία που προαναφέρθηκε ως προετοιμασία, με ειλικρίνεια και συνέπεια. Είναι κάτι που δεν σταματά ποτέ. Είναι κάτι που πρέπει να διέπει τη σχέση παιδιού και γονέα όλη την κοινή τους ζωή.

Συντάκτης: Ασημίνα Σταυρίδη,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.