Πώς μπορούμε να γίνουμε ευτυχισμένοι σύμφωνα με τον Σωκράτη;

Ο Σωκράτης ήταν αναμφίβολα μια από τις σημαντικότερες φυσιογνωμίες στην ιστορία της παγκόσμιας φιλοσοφίας. Μπορεί ο ίδιος να μην μας άφησε κανένα έργο, ωστόσο αντλούμε πληροφορίες για την ζωή του και τις φιλοσοφικές θεωρίες του κυρίως μέσα από ορισμένα έργα μαθητών του, του Πλάτωνα και του Ξενοφώντα. Τι πίστευε λοιπόν ο αρχαίος Αθηναίος φιλόσοφος Σωκράτης για την κατάκτηση της ευτυχίας; Προτού δούμε την γνώμη του όμως,  ας ρίξουμε μια μάτια στο πως έζησε.

Σύντομη βιογραφία του

Ο Σωκράτης γεννήθηκε το 470π.Χ στην αρχαία Αθήνα. Υπήρξε φιλόσοφος, ωστόσο δεν δίδασκε συστηματικά. Παρότι είχε αρκετούς μαθητές που τον παρακολουθούσαν, δεν είχε δική του φιλοσοφική σχολή. Προτιμούσε να περπατά στην αρχαία αγορά και να συζητά με τον κόσμο. Να σημειώσουμε ότι, σε αντίθεση με τους σοφιστές, δεν έπαιρνε χρήματα από τους μαθητές του. Πέθανε 399.πΧ αφού ήπιε κώνειο,  έχοντας προηγουμένως καταδικαστεί σε θάνατο για ασέβεια προς τους θεούς και για διαφθορά των νέων…

«Εν οίδα ότι ουδέν οίδα»

Ο Σωκράτης έλεγε: «Αλίμονο σ’ αυτούς που δεν ξέρουν ότι δεν ξέρουν αυτά που δεν ξέρουν.».Θεωρούσε ότι αρκετοί άνθρωποι έχουν πλεονασμό προκαταλήψεων και υπερηφάνειας. Ότι πολλοί νομίζουν ότι είναι σοφοί,  αλλά στην πραγματικότητα είναι βυθισμένοι στην άγνοια.

Αυτό το απέδειξε μάλιστα σε πολλές συζητήσεις που είχε με πολλούς σοφιστές και όχι μόνο. Μέσω δηλαδή στοχευμένων και διεισδυτικών ερωτήσεων που τους έθετε, τους οδηγούσε στη θέση να συνειδητοποιήσουν ότι τελικά αγνοούσαν πολλά περισσότερα από όσα φαντάζονταν.

Με αυτόν τον τρόπο όμως,  τους «άνοιγε» το δρόμο προς την γνώση. Αποκτούσαν δηλαδή έτσι την γνώση της άγνοιάς τους σε πρώτη φάση. Οπότε τι μας προτείνει ο Σωκράτης:

• Να μην είμαστε αλαζόνες
• Να μην θεωρούμε τον εαυτό μας ως ξερόλα
• Να αναζητάμε και να αποκτάμε διαρκώς νέες γνώσεις
• Να εξετάζουμε εάν οι πληροφορίες που έχουμε για κάτι είναι έγκυρες, διασταυρωμένες  και χωρίς αντιφάσεις

Για τον Σωκράτη λοιπόν η ευτυχία συνδέεται με τη γνώση και προπαντός με την γνώση του εαυτού μας. Την αυτογνωσία.

«Γνώθι σαυτόν»

Οι περισσότεροι από μας όλο και από κάπου θα έχουμε ακούσει την εν λόγω φράση που αποδίδεται στον Σωκράτη. Η αλήθεια είναι ότι αυτή την «πήρε» ο Σωκράτης πιθανότατα από το Μαντείο των Δελφών,  όπου και αναγραφόταν. Ουσιαστικά η φράση αυτή τι σημαίνει; Σημαίνει 2 πράγματα:

• Να πάψουμε να νομίζουμε ότι γνωρίζουμε τον εαυτό μας
• Να πάψουμε να νομίζουμε ότι γνωρίζουμε πως είναι ο κόσμος.

______________________

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πώς μπορούμε να είμαστε ευτυχισμένοι, σύμφωνα με τον Βούδα

______________________

Θα χρειαστεί λοιπόν να κάνουμε τακτικά ενδοσκόπηση με τον εαυτό μας. Να μάθουμε πραγματικά:

• ποια είναι τα θέλω μας
• οι προτιμήσεις μας
• οι ικανότητές μας
• οι αδυναμίες μας
• οι φιλοδοξίες μας
• τα πάθη μας

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ ΠΑΤΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΠΟΜΕΝΗ ΣΕΛΙΔΑ

Συντάκτης: Χάρης Μαυροκέφαλος, Φιλόλογος

Influence:

Γεννήθηκα το 1995 στην Αθήνα και είμαι αριστούχος απόφοιτος του τμήματος Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Πατρών…