Η αντί-στρες περιήγησή μας στο διαδύκτιο συνεχίζεται με την τεχνική του «ελέγχου των σκέψεων». Ο έλεγχος των σκέψεων ¬είναι ένα …
Πώς να σταματήσετε τη συνήθεια να σκέφτεστε το χειρότερο σενάριο
Οι μεγαλύτεροι φόβοι μας σπάνια γίνονται πραγματικότητα. Αν μάθουμε να αναγνωρίζουμε και να διαχειριζόμαστε τις καταστροφικές σκέψεις, μπορούμε να μειώσουμε το άγχος και να ζήσουμε πιο ήρεμα.
Όλοι έχουμε υποθέσει ότι αν ο νέος μας έρωτας δεν απαντήσει αμέσως στο μήνυμά μας, αυτό σημαίνει ότι μας έχει αγνοήσει. Ή ότι όταν το αφεντικό μας ζητά να μιλήσουμε, είναι επειδή πρόκειται να μας απολύσει, παρά το γεγονός ότι ξέρουμε ότι κάνουμε καλή δουλειά. Όλα αυτά είναι παραδείγματα καταστροφικών σκέψεων.
Τι είναι η καταστροφολογία;
Η καταστροφολογία είναι η τάση να θεωρούμε μια κατάσταση χειρότερη από ό,τι είναι, συχνά φτάνοντας σε ακραία συμπεράσματα ή πιστεύοντας ότι οι μεγαλύτεροι φόβοι μας θα εκπληρωθούν. Αυτή η νοοτροπία μπορεί να προκύψει από αρνητικές εμπειρίες στο παρελθόν, ειδικά σε παρόμοιες καταστάσεις, ή από ψυχολογικές καταστάσεις όπως η κατάθλιψη ή το άγχος.
Τα τρία χαρακτηριστικά της καταστροφολογίας
Σύμφωνα με την ψυχολόγο Amy Mezulis, PhD, συνιδρυτή και κλινική διευθύντρια της Joon, η καταστροφολογία έχει τρία χαρακτηριστικά:
• Εστίαση στο τι μπορεί να συμβεί στο μέλλον.
• Εστίαση σε εξαιρετικά αρνητικά πιθανά αποτελέσματα.
• Επανάληψη της σκέψης για το αρνητικό αυτό αποτέλεσμα συνεχώς.
Όταν βρισκόμαστε σε έναν κύκλο αρνητικών σκέψεων για το μέλλον, είναι πιθανό να καταφεύγουμε στην καταστροφολογία.
Ο κύκλος της καταστροφολογίας
Όταν σκεφτόμαστε το χειρότερο σενάριο, η λογική τείνει να εξαφανίζεται γρήγορα και εγκλωβιζόμαστε σε έναν κύκλο αρνητικής σκέψης. Αυτός ο κύκλος περιλαμβάνει:
1. Σκέψεις για το μέλλον.
2. Εστίαση στα αρνητικά αποτελέσματα.
3. Επανάληψη της πιο αρνητικής έκβασης στο μυαλό μας ξανά και ξανά.
Το μυαλό δημιουργεί σενάρια
Όταν υπάρχει αβεβαιότητα, ο εγκέφαλός μας είναι ειδικός στο να δημιουργεί πολλά σενάρια “τι θα συμβεί αν;”. Εν τω μεταξύ, αρνητικά συναισθήματα, όπως ο φόβος και το άγχος, μπορούν να ενισχύσουν τις γνωστικές μας προκαταλήψεις, κάνοντάς μας πιο απαισιόδοξους. Αυτό αυξάνει την πιθανότητα να καταστραφολογήσουμε.
Πώς μας επηρεάζει η καταστροφολογία
Η καταστροφολογία μπορεί να έχει αρκετές αρνητικές επιπτώσεις. Είναι υγιές να προετοιμαζόμαστε για κακά αποτελέσματα, έτσι ώστε να μην αιφνιδιαστούμε αν κάτι πάει στραβά. Ωστόσο, χρειάζεται να βρούμε μια ισορροπία.
Υπερεπαγρύπνηση και άγχος: Όταν ξεκινάμε να καταστραφολογούμε, εγκλωβιζόμαστε σε έναν κύκλο άγχους και υπερεπαγρύπνησης. Αυτό μπορεί να προκαλέσει σωματικά συμπτώματα, όπως προβλήματα ύπνου και πονοκεφάλους.
Δυσκολία παραμονής στο παρόν: Όταν το μυαλό μας κολλάει σε αρνητικά γεγονότα του μέλλοντος, μπορεί να μας κάνει να νιώθουμε περισσότερο αγχωμένοι ή μελαγχολικοί.
Μείωση της αυτοπεποίθησης: Όταν είμαστε παγιδευμένοι σε έναν καταστροφικό κύκλο, η αυτοεκτίμησή μας μπορεί να επηρεαστεί, οδηγώντας σε χειρότερες αποφάσεις και χαμηλότερη απόδοση.
Πώς να αντιμετωπίσουμε την καταστροφολογία
Αν παρατηρήσετε ότι βιώνετε έντονα συναισθηματικά καταστάσεις όπως το άγχος ή τον φόβο, επικεντρωθείτε στις σκέψεις που κάνετε όταν εμφανίζονται αυτά τα συναισθήματα. Είναι πιθανό να ανησυχείτε και να βιώνετε καταστροφικές σκέψεις.
Πρακτικές Συμβουλές:
• Καταγράψτε τις σκέψεις σας και αντικαταστήστε τις με πιο ρεαλιστικές σκέψεις.
• Πρακτικές ενσυνειδητότητας μπορούν να σας βοηθήσουν να επικεντρωθείτε στο παρόν.
• Θεραπεία, όπως η γνωστική-συμπεριφορική θεραπεία ή το coaching μπορεί να σας βοηθήσει να αναγνωρίσετε και να προσαρμόσετε τις αρνητικές σκέψεις.
Η καταστροφολογία μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα ζωής μας, αλλά υπάρχουν τρόποι να την αντιμετωπίσουμε. Με την αναγνώριση των σκέψεών μας και την εφαρμογή πρακτικών στρατηγικών, μπορούμε να μειώσουμε τις αρνητικές επιπτώσεις και να ζήσουμε πιο ήρεμα. Αν βρίσκετε δύσκολη την αντιμετώπιση από μόνοι σας, η βοήθεια ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας μπορεί να κάνει τη διαφορά.
Μετάφραση-Επιμέλεια από το πρωτότυπο: Σιαφίλιου Θεοδώρα