Κανένας δε διαφωνεί στο γεγονός πως η εργασία είναι απαραίτητη για την επιβίωση αλλά και την κοινωνική καταξίωση και κοινωνικοποίηση …
Πώς να σταματήσεις να σαμποτάρεις τον εαυτό σου: Ένας οδηγός βήμα-βήμα
Η αυτοϋπονόμευση μπορεί να σε κρατά πίσω χωρίς καν να το συνειδητοποιείς. Αν αναβάλλεις σημαντικές υποχρεώσεις, αμφισβητείς τις ικανότητές σου ή απομακρύνεις ανθρώπους όταν τα πράγματα γίνονται σοβαρά, τότε ίσως σαμποτάρεις τον ίδιο σου τον εαυτό. Μάθε πώς να αναγνωρίζεις και να σταματήσεις αυτήν τη συμπεριφορά, ώστε να μπορέσεις να προχωρήσεις μπροστά.
Τι είναι η αυτοϋπονόμευση;
Η αυτοϋπονόμευση συμβαίνει όταν, συνειδητά ή ασυνείδητα, εμποδίζουμε την επίτευξη των στόχων μας. Παίρνει διάφορες μορφές, όπως αρνητική αυτοεικόνα, αναβλητικότητα, φόβος αποτυχίας ή ακόμα και υπονόμευση σχέσεων και καριέρας.
Συχνά, οι βαθύτερες αιτίες της αυτοϋπονόμευσης σχετίζονται με τον φόβο – είτε πρόκειται για τον φόβο της αποτυχίας, τον φόβο της επιτυχίας ή την αβεβαιότητα του αγνώστου. Επιπλέον, ορισμένες συμπεριφορές μπορεί να έχουν αναπτυχθεί ως μηχανισμοί άμυνας που στο παρελθόν μας προστάτευαν, αλλά τώρα μας εμποδίζουν.
Πώς να καταλάβεις αν υπονομεύεις τον εαυτό σου
Η αυτοϋπονόμευση μπορεί να περάσει απαρατήρητη, επειδή συχνά εκλαμβάνεται ως απλά “χαρακτηριστικό προσωπικότητας”. Αν όμως παρατηρείς κάποια από τα παρακάτω μοτίβα, ίσως σαμποτάρεις τον ίδιο σου τον εαυτό:
-
Αναβλητικότητα: Συνεχώς αφήνεις για αργότερα τις υποχρεώσεις σου, ειδικά εκείνες που είναι σημαντικές για την επίτευξη των στόχων σου.
-
Αρνητική αυτοεικόνα: Σκέψεις όπως “Δεν είμαι αρκετά καλός” ή “Δεν θα τα καταφέρω ποτέ” σε εμποδίζουν να προχωρήσεις.
-
Τελειομανία: Θέτεις τόσο υψηλά πρότυπα που είναι αδύνατο να τα επιτύχεις, οδηγώντας σε απογοήτευση.
-
Αποφυγή προκλήσεων: Προτιμάς να μην προσπαθήσεις καν, για να αποφύγεις την πιθανότητα αποτυχίας.
-
Αυτοκαταστροφικές συνήθειες: Χρήση αλκοόλ, υπερφαγία ή άλλες συνήθειες που λειτουργούν ως τρόποι αποφυγής δύσκολων συναισθημάτων.
-
Προβλήματα στις σχέσεις: Απομακρύνεις ανθρώπους ή προκαλείς εντάσεις, ώστε να μη νιώθεις ευάλωτος.
Αν κάποιο από τα παραπάνω σου φαίνεται οικείο, να ξέρεις ότι δεν είσαι μόνος. Πολλοί άνθρωποι αντιμετωπίζουν αυτά τα εμπόδια, αλλά μπορούν να τα ξεπεράσουν με επίγνωση και στρατηγική αλλαγή συμπεριφοράς.
Γιατί υπονομεύουμε τον εαυτό μας;
1. Φόβος αποτυχίας
Η αποτυχία μπορεί να φαίνεται τρομακτική. Για να την αποφύγουμε, μπορεί να αναβάλουμε την προσπάθεια ή να βρίσκουμε δικαιολογίες, ώστε να μην έρθουμε αντιμέτωποι με την πιθανότητα αποτυχίας.
2. Φόβος επιτυχίας
Ίσως φαίνεται παράδοξο, αλλά και η επιτυχία μπορεί να προκαλεί φόβο. Οι μεγαλύτερες ευθύνες, οι υψηλότερες προσδοκίες ή οι πιθανές αλλαγές στη ζωή μπορούν να γίνουν τροχοπέδη.
3. Χαμηλή αυτοεκτίμηση
Αν βαθιά μέσα σου δεν πιστεύεις ότι αξίζεις την επιτυχία ή την ευτυχία, μπορεί ασυνείδητα να σαμποτάρεις κάθε σου προσπάθεια, παραμένοντας σε γνωστά αλλά μη ικανοποιητικά μονοπάτια.
4. Zώνη άνεσης
Η αλλαγή απαιτεί έξοδο από τη ζώνη άνεσης. Ακόμα κι αν μια κατάσταση δεν είναι ιδανική, το γνώριμο φαίνεται πιο ασφαλές από το άγνωστο.
5. Κρυφοί μηχανισμοί άμυνας
Η αυτοϋπονόμευση συχνά ξεκινά από παιδικές εμπειρίες. Για παράδειγμα, αν κάποτε η αποφυγή προκλήσεων σε προστάτευε από την απογοήτευση, μπορεί να έχει γίνει κατεστημένη συνήθεια που πλέον σε κρατά πίσω.
7 στρατηγικές για να σταματήσεις την αυτοϋπονόμευση
1. Αναγνώρισε τα ερεθίσματα που την ενεργοποιούν
Προσπάθησε να εντοπίσεις πότε εμφανίζεται η αυτοϋπονόμευση. Είναι πριν από ένα σημαντικό έργο, μια δύσκολη συνομιλία ή μια νέα πρόκληση;
2. Αντικατέστησε την αρνητική αυτοεικόνα
Όταν πιάνεις τον εαυτό σου να λέει “Δεν μπορώ να το κάνω”, αντικατάστησέ το με “Μαθαίνω και βελτιώνομαι”.
3. Θέσε ρεαλιστικούς στόχους
Αντί να στοχεύεις κατευθείαν σε κάτι μεγάλο, χώρισε τους στόχους σου σε μικρότερα, πιο εφικτά βήματα.
4. Άσκησε αυτοσυμπόνια
Η αυτοκριτική μπορεί να είναι καταστροφική. Αντί να επικρίνεις τον εαυτό σου, αντιμετώπισέ τον με την καλοσύνη και την κατανόηση που θα έδειχνες σε έναν φίλο.
5. Δημιούργησε ένα δίκτυο υποστήριξης
Περιβάλλεσαι από άτομα που σε στηρίζουν και πιστεύουν σε εσένα. Αν η αυτοϋπονόμευση σχετίζεται με βαθύτερα θέματα, η επαγγελματική βοήθεια μπορεί να είναι απαραίτητη.
6. Αποδέξου την αναπόφευκτη δυσφορία της ανάπτυξης
Η αλλαγή μπορεί να είναι άβολη, αλλά είναι απαραίτητη. Αντί να την αποφεύγεις, δες την ως ευκαιρία εξέλιξης.
7. Δημιούργησε νέες συνήθειες
Αντί να αφήνεις την αυτοϋπονόμευση να κυριαρχεί, επένδυσε σε θετικές συνήθειες που ενισχύουν την αυτοπεποίθησή σου, όπως το γράψιμο σε ημερολόγιο, ο διαλογισμός ή η καθημερινή καταγραφή επιτευγμάτων.
Τι να πεις σε κάποιον που αυτοϋπονομεύεται
Αν έχεις κάποιο αγαπημένο πρόσωπο που φαίνεται να σαμποτάρει τον εαυτό του, η υποστήριξή σου μπορεί να κάνει τη διαφορά. Αντί να κρίνεις, δείξε ενσυναίσθηση.
Η αυτοϋπονόμευση δεν είναι μόνιμη κατάσταση. Με συνειδητότητα, προσπάθεια και τις σωστές στρατηγικές, μπορείς να ξεπεράσεις τις αναστολές σου και να φτάσεις το δυναμικό σου. Μην αφήνεις τον φόβο να σε κρατά πίσω – η επιτυχία σου αξίζει!
Μετάφραση-Επιμέλεια από το πρωτότυπο: Σιαφίλιου Θεοδώρα