Πώς να αντιμετωπίσετε τα συναισθήματα της ζήλιας

Η ζήλια είναι ένα αρνητικό συναίσθημα που εμφανίζεται όταν κάποιος αισθάνεται φόβο ή δυσαρέσκεια ότι θα χάσει την προσοχή ή την αγάπη ενός ατόμου λόγω της σχέσης του με ένα τρίτο πρόσωπο. Παρόλο που είναι φυσιολογική κατά καιρούς, η μη υγιής διαχείρισή της μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα.

Τι είναι η ζήλια και πώς διαφέρει από τον φθόνο;

Η ζήλια και ο φθόνος είναι αρνητικά συναισθήματα που συχνά συγχέονται, αλλά είναι διαφορετικά.

• Ζήλια: Συνδέεται με την απειλή απώλειας της αγάπης ή προσοχής ενός ατόμου προς ένα τρίτο πρόσωπο. Εμφανίζεται συχνά σε ρομαντικές σχέσεις, αλλά μπορεί να προκύψει και σε φιλίες, οικογενειακές σχέσεις ή επαγγελματικά περιβάλλοντα. Η ζήλια σχεδόν πάντα περιλαμβάνει τρεις ανθρώπους.

• Φθόνος: Προκαλείται από τη δυσαρέσκεια προς τα επιτεύγματα, τις ιδιότητες ή τα αγαθά ενός άλλου. Αντίθετα με τη ζήλια, αφορά συνήθως δύο ανθρώπους.

Τι προκαλεί τη ζήλια;

Παρόλο που η ζήλια μπορεί να έχει εξατομικευμένες αιτίες, υπάρχουν κοινές περιστάσεις που την ενισχύουν:

• Ανασφάλεια ή αίσθημα ανεπάρκειας.

• Φόβος εγκατάλειψης ή μοναξιάς.

• Χαμηλή αυτοεκτίμηση ή συνεχείς συγκρίσεις με άλλους.

• Προηγούμενη απιστία ή παραβίαση εμπιστοσύνης σε σχέσεις.

Εξελικτική θεωρία της ζήλιας

Ορισμένοι εξελικτικοί ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι η ζήλια είναι ένας μηχανισμός προστασίας σχέσεων. Θεωρείται ότι προειδοποιεί για πιθανή απώλεια σημαντικών δεσμών.

Ωστόσο, η ζήλια μπορεί να συνδεθεί και με ελεγκτικές συμπεριφορές, ειδικά σε κακοποιητικές σχέσεις. Στις περιπτώσεις αυτές, μπορεί να παρουσιαστεί ως ένδειξη «αγάπης», αλλά συνήθως κρύβει κτητικότητα και έλεγχο.

Σημάδια ζήλιας

Τα συνηθισμένα σημάδια περιλαμβάνουν δυσαρέσκεια, πληγωμένα συναισθήματα και απώλεια εμπιστοσύνης.

Σοβαρές καταστάσεις ζήλιας μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Εμμονή με το αν ο σύντροφος είναι πιστός.

• Ψευδείς πεποιθήσεις ότι υπάρχει απιστία χωρίς αποδείξεις (παραληρητική ζήλια).

Σημάδια ελεγκτικής ζήλιας σε κακοποιητικές σχέσεις:

• Απαιτήσεις για συνεχή επικοινωνία ή κοινοποίηση τοποθεσίας.

• Περιορισμοί στο ποιος μπορεί να δει ή να επικοινωνήσει το άτομο.

• Παρακολούθηση μηνυμάτων και κλήσεων.

Πιθανές συνέπειες της ζήλιας

Η ζήλια μπορεί να προκαλέσει αρνητικές συνέπειες:

• Διαταραχές ύπνου.

• Εμμονικές σκέψεις.

• Αισθήματα άγχους και κατάθλιψης.

Στους αποδέκτες της ζήλιας:

• Συχνά βιώνουν σύγχυση, άγχος ή φόβο.

• Μπορεί να αισθάνονται ότι «βαδίζουν πάνω σε αυγά», προσπαθώντας να μην προκαλέσουν αντίδραση.

Πώς να εκφράσετε τη ζήλια με υγιή τρόπο

Αν νιώθετε ζήλια, το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να επικοινωνήσετε με ειλικρίνεια με τον σύντροφο ή το άτομο που αφορά.

• Μιλήστε για τα συναισθήματά σας χωρίς να κατηγορείτε.

• Επιλέξτε μια ήρεμη στιγμή για να συζητήσετε.

• Ακούστε προσεκτικά την άποψη του άλλου ατόμου.

Πώς να αντιμετωπίσετε τη ζήλια

• Αναγνωρίστε ότι η ζήλια είναι συναίσθημα, όχι πραγματικότητα.

• Μην επιτρέπετε στον εαυτό σας να εστιάζει εμμονικά στις υποψίες σας.

• Θέστε όρια στη σχέση, με αμοιβαία συμφωνία.

• Θυμηθείτε ότι η εμπιστοσύνη είναι κάτι που παρέχετε και όχι κάτι που «κερδίζεται».

Θεραπεία για τη ζήλια

Αν η ζήλια επηρεάζει την καθημερινότητά σας, ζητήστε βοήθεια από επαγγελματία ψυχικής υγείας.

Οι τρόποι αντιμετώπισης περιλαμβάνουν:

• Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT): Εστίαση στις αρνητικές σκέψεις και την τροποποίησή τους.

• Τεχνικές ενσυνειδητότητας: Βοηθούν στη διαχείριση συναισθημάτων και σωματικών αντιδράσεων.

• Φαρμακευτική αγωγή: Σε περιπτώσεις παραληρητικής ζήλιας.

Η ζήλια είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα, αλλά μπορεί να εξελιχθεί σε κάτι επικίνδυνο αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά. Με ειλικρίνεια, αυτογνωσία και την κατάλληλη υποστήριξη, μπορείτε να διαχειριστείτε τη ζήλια σας και να χτίσετε υγιέστερες σχέσεις.

Μετάφραση-Επιμέλεια από το πρωτότυπο: Σιαφίλιου Θεοδώρα

Συντάκτης: Flowmagazine,

Influence:

Ο στόχος του flowmagazine.gr είναι να προβάλλει τις θετικές ιδέες, δράσεις και πληροφορίες από την Ελλάδα και τον κόσμο…