Όταν βιώνουμε τα συναισθήματά μας, ζούμε πραγματικά!
Τα συναισθήματα δίνουν χρώμα στη ζωή μας. Αρνητικά ή θετικά συναισθήματα υπάρχουν σε μια τεράστια γκάμα και δίνουν ποικιλία στη ζωή μας, που διαφορετικά θα ήταν άχρωμη και μουντή. Μας δίνουν κίνητρο για να αγωνιζόμαστε, να εξελισσόμαστε, να ζούμε. Τα βιώνουμε όμως τελικά ή μήπως τα αγνοούμε, τα παραβλέπουμε, τα κρύβουμε;
Τα συναισθήματα χτίζουν την ταυτότητά μας
Τα συναισθήματα αποτελούν μια ψυχική εμπειρία που γίνεται αντιληπτή μέσα από το σώμα μας. Έτσι καταλαβαίνουμε ότι νιώθουμε χαρά ή λύπη μέσα από διαφορετικά σημεία του εγκεφάλου που ανταποκρίνονται σε διαφορετικά συναισθήματα. Η πολυπλοκότητα του συστήματος των συναισθημάτων, ορίζει κατά πολύ το ποιοι είμαστε και πως αντιδρούμε στα ερεθίσματα του περιβάλλοντός μας. Τα συναισθήματά μας μαζί με τη λογική, ορίζουν τη διαφορετικότητά μας.
Γιατί είναι δύσκολη η διαχείριση των συναισθημάτων
Για να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τα συναισθήματά μας απαιτούνται δύο βήματα να γίνουν προηγουμένως. Να τα αναγνωρίσουμε και να τα κατανοήσουμε, δηλαδή να εντοπίσουμε την αιτία που μας τα προκάλεσε. Αυτό όσο απλό κι αν ακούγεται, είναι πολύ δύσκλο στην πράξη, όπως αποδεικνύεται. Αν ρωτήσεις ανθρώπους «Τι συναισθήματα βιώνεις αυτή την περίοδο;» παίρνεις απαντήσεις διφορούμενες. Αυτό οφείλεται στους εξής λόγους:
- Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν δυσκολία να ξεχωρίσουν τις σκέψεις από τα συναισθήματά τους.
- Δεν διαθέτουν πλούσιο λεξιλόγιο που να τους επιτρέπει να αναγνωρίζουν την πληθώρα συναισθημάτων που υπάρχουν. Το αποτέλεσμα είναι να δίνουν απαντήσεις κοινότοπες που εκτείνονται στο φάσμα του «Νιώθω καλά», «νιώθω χάλια», νιώθω φόβο», «νιώθω άγχος» κ.ο.κ. Ποιός για παράδειγμα αναγνωρίζει ότι η ευθύνη είναι συναίσθημα; Κι όμως είναι και μάλιστα θετικό.
- Φοβόμαστε να παραδεχθούμε ότι νιώθουμε κάποια συναισθήματα γιατί δεν είναι κοινωνικά αποδεκτά, π.χ. ζήλια, φθόνος, μίσος. Ποιος θα παραδεχόταν ανοιχτά ότι νιώθει μίσος;
- Για να κατανοούμε τις αιτίες των συναισθημάτων θα πρέπει να έχουμε χτίσει αυτογνωσία. Να ξέρουμε δηλαδή τον εαυτό μας. Τα θέλω μας, τα κίνητρά μας, τις αξίες μας, τις ανάγκες μας, τα όριά μας και πότε αυτά παραβιάζονται. Π.χ. όταν κάποιος νιώθει θυμό, συνήθως κάποια ανάγκη του έχει μείνει ακάλυπτη. Ποιος μπορεί να κάνει εύκολα αυτό τον συσχετισμό μεταξύ ανάγκης και συναισθήματος;
- Φοβόμαστε να δείξουμε τα αληθινά μας συναισθήματα για να μην «μας φορέσουν ταμπέλες» οι άλλοι. Σκεφτείτε ότι ακόμα και στα Στουμφάκια υπήρχε ο Γκρινιάρης. Ποιος θα ήθελε να κερδίσει αυτό τον τίτλο για τον εαυτό του;
Ποιές ταμπέλες μας φοράνε οι γύρω μας λόγω των συναισθημάτων
Ο συναισθηματικός κόσμος κατά ένα πολυ μεγάλο βαθμό διαμορφώνει την προσωπικότητα του ατόμου. Για παράδειγμα, ένα άτομο θεωρείται επιτυχημένο και ευτυχισμένο όταν εκφράζει συναισθήματα χαράς, αγάπης, ευτυχίας, γαλήνης, πληρότητας, αρμονίας, ευχαρίστησης. Αντίθετα, ένα άλλο άτομο θεωρείται μάλλον αποτυχημένο και μίζερο όταν εκφράζει συναισθήματα αρνητικά και σκοτεινά.
Η άρνηση των αρνητικών συναισθημάτων φαίνεται να ορίζει κατά πολύ τις δυτικές κοινωνίες που μας πιέζουν με χίλιους τρόπους να αρνηθούμε τα αρνητικά μας συναισθήματα και να δείχνουμε χαρά, επιτυχία, ευδαιμονία. Όλα αυτά με στόχο φυσικά την κατάκτηση της πολυπόθητης ευτυχίας. Το «ευτυχισμένο σκηνικό της ζωής» χρίζεται μέσα από χλιδάτα πρότυπα, ιλουστρασιόν δημοσιεύσεις για ηθοποιούς, πολιτικούς, πρόσωπα που λάμπουν με το αστραφτερό τους χαμόγελο, που μας «κλείνουν το μάτι» και μας προσκαλούν και εμάς στην αυταπάτη της μόνιμης ευτυχίας και επιτυχίας.
Πώς χάνουμε την ταυτότητά μας όταν δεν ζούμε τα πραγματικά μας συναισθήματα
Όλο αυτό το πρότυπο στο οποίο δεν μπορούμε να φτάσουμε, καθώς είναι ουτοπικό, μας κάνει να αισθανόμαστε άβολα, μειονεκτικά και να βάζουμε στόχο ανελλιπώς να το φτάσουμε, ενώ στην πραγματικότητα δεν έχει σχέση με τα πραγματικά μας θέλω.
Αυτή η εικονική πραγματικότητα που χτίζεται γύρω μας έχει συμβάλλει στο να μη βιώνουν οι άνθρωποι τα πραγματικά τους συναισθήματα, να τα αγνοούν ή να τα παραβλέπουν συνειδητά, όταν νιώθουν ότι δεν ταιριάζουν με τα πρότυπα της εποχής. Το αποτέλεσμα είναι οι άνθρωποι να ζουν μέσα στο ψέμα και να μην ανακαλύπτουν τελικά τον αληθινό τους εαυτό, ώστε να χτίσουν μια υγιή σχέση μαζί του. Το οποίο με τη σειρά του, δημιουργεί μία σωρεία αρνητικών συναισθημάτων, όπως απογοήτευση, απόρριψη, ματαίωση, εγκατάλειψη. Αυτός ο φαύλος κύκλος που δημιουργείται θα μπορούσε να σπάσει ανα πάσα στιγμή κάθε άνθρωπος με 5 απλά βήματα.
- Αν αποφάσιζε να αποδεχτεί ότι όλα τα συναισθήματα είναι φυσιολογικά.
- Να επιτρέπει στον εαυτό του να βιώνει κάθε συναίσθημα πλήρως.
- Να αποδέχεται την ύπαρξη αρνητικών συναισθημάτων και να μην προσπαθεί να τα κρύψει από ντροπή, τύψεις ή ενοχές.
- Να μάθει να τα αναγνωρίζει, να τα κατανοεί και κατ’ επέκταση να τα διαχειρίζεται αποτελεσματικά. Αυτό προϋποθέτει να καλλιεργήσει Συναισθηματική Νοημοσύνη που γίνεται μέσω εκπαίδευσης, ψυχοθεραπείας ή coaching. Αν σας ενδιαφέρει να εκπαιδευτείτε στη Συναισθηματική Νοημοσύνη θα χαρώ να επικοινωνήσετε μαζί μου στα τηλέφωνα 6974781051 και 2106128281.
- Να μάθει να σέβεται τα συναισθήματα των άλλων και να μην προσπαθεί να τα ελέγξει ή να τους αλλάξει. Αν σεβόμαστε τα συναισθήματα των άλλων, σεβόμαστε και τα δικά μας και το αντίστροφο. Αν σεβόμαστε τα συναισθήματά μας, εμπνέουμε σεβασμό και στους άλλους. Μόνο ο άνθρωπος που είναι αυθεντικός αξίζει το σεβασμό των άλλων. Το να φοράς μια μάσκα και να κρύβεσαι είναι το εύκολο. Το δύσκολο είναι να αποδέχεσαι τον εαυτό σου, να τον δείχνεις με περηφάνια στους άλλους (σημείωση- η περηφάνια είναι θετικό συναίσθημα που πολλοί άνθρωποι ντρέπονται να δείξουν για να μη φανούν «ψώνια») και να ζείς μαζί του. Ο αυτοσεβασμός κερδίζει τελικά και το σεβασμό των άλλων. Γιατί το να είσαι αυθεντικός στην εποχή μας απαιτεί πραγματικά «κότσια» και αξίζει σεβασμό!
Bio Εύη Ξυραφά
Σύμβουλος προσωπικής ανάπτυξης και εκπαιδεύτρια Ανθρώπινου Δυναμικού σε θέματα HR και Επικοινωνίας. Δημιουργός του Believe In You, που διοργανώνει σεμινάρια προσωπικής και επαγγελματικής ανάπτυξης για το ευρύ κοινό.
Διαθέτει Master στη Διοίκηση Ανθρώπινου Δυναμικού του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και πτυχίο σε Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές από το Πάντειο Πανεπιστήμιο. Είναι πιστοποιημένη Εκπαιδεύτρια από την Dale Carnegie σε θέματα Ανθρωπίνων Σχέσεων και Επικοινωνίας, Ομαδικότητας και Εξυπηρέτησης Πελατών.
Τηλέφωνα επικοινωνίας: 2106128281, 6974781051
Website: http://www.believeinyou.gr/
Social media: Προφίλ στο Facebook
Fanpage Believe In You: https://www.facebook.com/BelieveInYou.gr
