Όταν ένα “Σχολείο στο Σύννεφο” υλοποιεί το όνειρο του Shahrukh Khan!
Πέντε χρόνια πριν, ένας Ινδός μαθητής δημιούργησε μία απίθανη φιλία με μία συνταξιούχο δασκάλα στο Λονδίνο, και σήμερα με τη βοήθειά της σπουδάζει για να γίνει γιατρός. Ακόμη κι αν ζουν χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά και δεν συναντήθηκαν ποτέ, δεν μπορούν να φανταστούν τη ζωή τους χωρίς τον άλλον.
Ήταν αρκετό για να αλλάξει ριζικά η ζωή του Shahrukh Khan στην ηλικία των 13, όταν στο σχολείο του στο Hyderabad εγκαταστάθηκαν υπολογιστές. Ο ίδιος και οι συμμαθητές του είχαν τη δυνατότητα να περιηγηθούν στο διαδίκτυο, αλλά και τη δυνατότητα συνομιλίας με συνταξιούχους εκπαιδευτικούς από άλλες χώρες. Ήταν ένα μέρος ενός καινοτόμου πρότζεκτ που φιλοδοξούσε να φέρει σε επαφή τους μαθητές με αλλόγλωσσους συμβούλους. Κατά το πρόγραμμα αυτό οι μαθητές είχαν τη δυνατότητα να συζητήσουν διάφορους προβληματισμούς τους σε σχέση με την εκπαίδευση, και αντίστοιχα οι συνταξιούχοι καθηγητές να τους ενθαρρύνουν και να τους υποδείξουν τον τρόπο έρευνας ώστε να επιλύσουν τις απορίες τους.
«Θα ήταν ενδιαφέρον να μιλήσουμε με τους ξένους και να μάθουμε κάτι» λέει ο Khan. «Συνήθιζα να κάθομαι εκεί και να παρακολουθώ τα πάντα και να συνομιλώ με ανθρώπους όπως και με τη Liz Fewings από το Λονδίνο.»
Οι απαρχές μίας δυνατής φιλίας
Η Fewings ζει στην περιοχή Hackney, στο ανατολικό Λονδίνο, και εντάχθηκε στο σχέδιο αυτό το 2009, για το οποίο ενημερώθηκε τυχαία από μία εφημερίδα. Τότε ήταν 60 ετών και είχε μόλις συνταξιοδοτηθεί. Χωρίς δεύτερη σκέψη λοιπόν θέλησε να συμμετάσχει καθώς της είχε λείψει η επαφή με τους μαθητές.
Στην αρχή, η Fewings συνομιλεί με ολόκληρη την ομάδα των μαθητών του σχολείου, αλλά μετά από λίγο μόνο ο Khan συμμετείχε. «Και έτσι αναπτύχθηκε μία φιλία» περιγράφει η καθηγήτρια. Στην πορεία τον βοήθησε με τα αγγλικά του μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, καθώς οι δεξιότητές του στην κατανόηση δεν ήταν ικανοποιητικές. Τα αγγλικά του, πάντως, βελτιώθηκαν με γρήγορους ρυθμούς.
Σχεδιάζοντας το όνειρο…
Με την πάροδο των ετών, ο Khan εκμυστηρεύτηκε στη διαδικτυακή φίλη του το όνειρό του που δεν ήταν άλλο από το να γίνει γιατρός. Προς την κατεύθυνση αυτή σχεδίαζε να στείλει αίτηση στο Πανεπιστήμιο της Αγγλίας.
Ο πατέρας του Khan είχε πεθάνει όταν ήταν μόλις έξι ετών. Ο μεγαλύτερος αδελφός του υποστήριζε την οικογένεια και πλήρωνε τα δίδακτρά του στο σχολείο, αλλά δεν είχε τη δυνατότητα να τον συμβουλεύσει σχετικά με τα Πανεπιστήμια του εξωτερικού.
«Δεν γνώριζα τίποτα για το εξωτερικό, τον πολιτισμό και τα πάντα» λέει ο Khan. «Αφού συνομίλησα μαζί της, πήρα μια σαφή εικόνα του τρόπου ζωής των ανθρώπων στο Λονδίνο.» Παράλληλα, η Fewings πραγματοποίησε μία μεγάλη έρευνα σχετικά με το συνολικό κόστος των σπουδών του, πώς θα μπορούσε να κάνει αίτηση και πώς να διαφυλάξει τον εαυτό του από επιτήδειους. Τελικά, ο Khan αποφασίζει να μην σπουδάσει στην Αγγλία, καθώς το κόστος είναι μεγάλο.
Έτσι λοιπόν ήρθε σε επαφή με Πανεπιστήμια άλλων χωρών, της Ουκρανίας, της Ρωσίας, της Κίνας και των Φιλιππίνων. Η Fewings τότε τον ανάγκασε να σκεφτεί τις πολιτιστικές διαφορές, το κλίμα και τις συνθήκες διαβίωσης σε κάθε χώρα. Μετά από πολλές συζητήσεις εγκαταστάθηκε στις Φιλιππίνες, όπου ο ίδιος σήμερα σπουδάζει ιατρική.
Το πείραμα “Τρύπα στον Τοίχο”
Τα παιδιά στη δυτική Ινδία εκπαιδεύονται για να μάθουν πώς μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές και να έρθουν σε επαφή με συμβούλους. Ο Khan είναι μόνο ένα από τα χιλιάδες παιδιά που έχουν επωφεληθεί από αυτό το έργο, οι σπόροι του οποίου είχαν σπαρθεί πριν από 15 χρόνια, όταν ο ακαδημαϊκός Sugata Mitra έδωσε στα παιδιά μιας φτωχογειτονιάς στο Δελχί δωρεάν πρόσβαση σε έναν υπολογιστή. Ονόμασε το πείραμα αυτό “Τρύπα στον Τοίχο” (Hole in the Wall).
Σκοπός του εγχειρήματος ήταν να διαπιστώσει αν τα παιδιά θα μπορούσαν να μάθουν μόνα τους να λειτουργήσουν χωρίς καμία καθοδήγηση. Και το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό για το πόσο γρήγορα μαζεύτηκαν γύρω από την οθόνη και εργάστηκαν από κοινού για να συλλέξουν νέες ιδέες. «Άρχισα να υποψιάζομαι ότι το διάβασμα σε ομάδες είναι διαφορετικό από το ατομικό διάβασμα» επισήμανε ο Mitra.
Ο Mitra διείδε «ότι τα παιδιά μπορούν προχωρήσουν 10 ή 12 χρόνια μπροστά από την εποχή τους χρησιμοποιώντας αυτό το είδος της μεθόδου». Το έργο του επεκτάθηκε σύντομα, και το 2008 εγκατέστησε υπολογιστές σε 11 σχολεία στο Hyderabad. Ένα από τα σχολεία αυτά ήταν και του Khan.
Το σχέδιο αυτό μάλιστα ενέπνευσε τη βραβευμένη με όσκαρ ταινία Slumdog Millionaire.
Το Σχολείο στο Σύννεφο
Πέρυσι, ο Mitra κέρδισε 1 εκατομμύριο δολάρια (£ 650.00), βραβείο από τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό Τεχνολογίας, Ψυχαγωγίας και Σχεδιασμού (TED). O ίδιος χρησιμοποίησε τα χρήματα για να χρηματοδοτήσει την επόμενη φάση, η οποία είναι γνωστή ως “Σχολείο στο Σύννεφο” (School in the Cloud).
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι το εγχείρημα αυτό δεν επικεντρώθηκε μόνο στην Ινδία. Ο Καθηγητής Mitra έχει ιδρύσει δύο εργαστήρια υπολογιστών στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις περιοχές Killingworth και Newton-Aycliffe στη βορειοανατολική Αγγλία.
Οι μαθητές εκεί έχουν επίσης πρόσβαση σε συμβούλους οι οποίοι είναι γνωστοί ως «Σύννεφο της γιαγιάς» (Cloud Grannies), αν και πολλοί, όπως η Fewings, δεν είναι στην πραγματικότητα γιαγιά. Το όνομα προέρχεται από την ιδέα ότι συμπεριφέρονται σαν να είναι υπερήφανοι παππούδες και γιαγιάδες ενθαρρύνοντας και καθοδηγώντας. Σήμερα, υπάρχουν περίπου 50 ενεργά μέλη και άλλα 50 για να βοηθήσουν όταν η ζήτηση αυξάνεται.
Τα οφέλη της αυτο-οργανωμένης μάθησης
Ο Mitra τονίζει ότι η αυτο-οργανωμένη μάθηση έχει τη δυνατότητα να αντικαταστήσει τα μαθήματα στην τάξη, αλλά όχι τους δασκάλους. «Ο δάσκαλος είναι αυτός που δημιουργεί ή εκθέτει το θέμα των παιδιών, που κατασκευάζει τις ερωτήσεις. Αυτές με τη σειρά τους τελικά καθοδηγούν την αυτο-οργανωμένη μάθηση.»
Έχοντας περάσει μεγάλο μέρος της ζωής της στην τάξη, η Fewings θεωρεί ότι η αυτο-οργανωμένη μάθηση θα μπορούσε να βοηθήσει τα παιδιά να αναπτύξουν δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων. «Πρέπει να υπάρχει ένας τρόπος για να το κάνουμε αυτό, έτσι ώστε οι μαθητές να μην λαμβάνουν πληροφορίες με παθητικό τρόπο, αλλά να βοηθούν ο ένας τον άλλον μέσα από τη συλλογική εργασία.»
Αλλά δεν επωφελούνται μόνο τα παιδιά. Η Fewings βλέπει τώρα τον εαυτό της σαν θεία του Khan. «H σχέση αυτή με κάποιον στην Ινδία είναι πραγματικά αρκετά συναρπαστική για μένα… έχει μια καλή καρδιά αυτό το αγόρι».
Όσο για τον Khan, λέει, ότι ποτέ δεν αισθάνεται μόνος. «Αν αντιμετωπίζω κάποιο πρόβλημα, υπάρχει κάποιος να με βοηθήσει.»