Οι καστροπολιτείες της Πελοποννήσου

Συντάκτης: Νίκη Σταματοπούλου

Ένας από τους ωραιότερους προορισμούς της Ηπειρωτικής Ελλάδας είναι αναμφίβολα η Πελοπόννησος. Είναι ένας τόπος όπου ο επισκέπτης βρίσκει αποτυπωμένα τόσο την ιστορία όσο και τη Μεσογειακή φύση. Πέρα όμως από το φυσικό κάλλος που έχει αυτός ο τόπος είτε σε ορεινά μονοπάτια είτε σε καταπληκτικές παραλίες, σε μικρά γραφικά χωριά και σε πόλεις που διατηρούν το παραδοσιακό τους χρώμα, αυτό που τον χαρακτηρίζει είναι οι περίφημες καστροπολιτείες του, οι οποίες εξιστορούν με το δικό τους μοναδικό τρόπο την ιστορία και τα κατορθώματα των ανθρώπων. Δεσπόζουν αγέρωχες και όσο είναι δυνατόν αλώβητες από τη φθορά του χρόνου.

Ξεκινώντας το ταξίδι στις περίφημες αυτές καστροπολιτείες, πρώτη μας στάση είναι το κάστρο της Ακροκορίνθου. Η Ακροκόρινθος έχει μια μακραίωνη ιστορία η οποία ξεκινά από την Ελληνική Μυθολογία και φτάνει μέχρι της Ελληνική Επανάσταση. Σύμφωνα λοιπόν με το μύθο ο βασιλιάς Βελλερεφόντης αφιέρωσε το χώρο αρχικά στο θεό Ήλιο και μετά στην θεά Αφροδίτη. Στη συνέχεια απέκτησε επί Σίσυφου –όταν υποσχέθηκε στον Αίσωπο, του οποίου την κόρη είχε απαγάγει ο Δίας να του αποκαλύψει που κρυβόταν η κοπέλα- την πρώτη κρήνη την περίφημη Πειρήνη λύνοντας το πρόβλημα λειψυδρίας που είχε ο λόφος.

Ο Ακροκόρινθος οχυρώθηκε για πρώτη φορά από τον Κύψελο και τον γιο του τύραννο Περίανδρο τον 7ο-6ο αιώνα π.Χ. και σιγά-σιγά εξελίχθηκε σε Ακρόπολη. Από τότε και μέχρι το 1821 άλλαξε πολλά χέρια. Από τους Μακεδόνες πέρασε στους Ρωμαίους, στον Ιουστινιανό, στους Φράγκους, στους Λατίνους, στους Παλαιολόγους, στους Ενετούς και τέλος στους Τούρκους. Το κάστρο παρέμεινε σε αυτούς μέχρι το 1821 όταν πέρασε στους Έλληνες αγωνιστές μέχρι τον Ιούλιο του 1822 όταν το ανακατέλαβε ο Δράμαλης, αμαχητί, έχοντας το προηγουμένως εγκαταλείψει οι υπερασπιστές του.

Πηγαίνοντας νοτιότερα φτάνουμε στο Ναύπλιο και στο μοναδικό κάστρο του Παλαμηδίου το μεγαλύτερο και καλά διατηρημένο κάστρο της Ενετοκρατίας. Ακολουθώντας τη φυσική γραμμή του λόφου γίνεται ένα με τον περιβάλλοντα χώρο, δεσπόζει πάνω από το Ναύπλιο και αγναντεύει αγέρωχο τον Αργολικό κόλπο. Το κάστρο του Παλαμηδίου έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της περιοχής σε διάφορες περιόδους. Πέρα από το γεγονός ότι είναι συνυφασμένο με σημαντικές μάχες, αποτέλεσε και τόπο φυλακής με αποκορύφωμα τη φυλάκιση του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη το 1834. Το Παλαμήδι διατηρεί αναμφίβολα ακόμα και στις μέρες μας μια άψογη εικόνα ενός βενετσιάνικου φρουριακού συγκροτήματος.


Διαβάστε επίσης: 15 λόγοι για να επισκεφθείτε το Ναύπλιο


Συνεχίζοντας τη διαδρομή μας στις καστροπολιτείες κατευθυνόμαστε νότιο-δυτικά φτάνοντας στο περίφημο κάστρο της Μεθώνης. Το κάστρο της Μεθώνης αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα οχυρωματικά κτίσματα στον Ελληνικό χώρο κατά τον Μεσαίωνα, όπου η Μεθώνη ήταν ενδιάμεσος σταθμός στο ταξίδι που έκαναν οι Χριστιανοί στους Άγιους τόπους. Χτισμένο στην Χερσόνησο του Αγίου Νικολάου εντυπωσιάζει τον επισκέπτη με την αναγεννησιακή του κατασκευή, ενώ ο παφλασμός των κυμάτων που καταλήγουν στα τείχη του, είναι σαν να εξυμνεί τις μάχες που έζησαν οι πύλες του.

Κατευθυνόμενοι λίγο πιο βόρια φτάνουμε στην Πύλο και στο γνωστό σε όλους Νιόκαστρο. Το φρούριο κτίστηκε το 1573 από τους Οθωμανούς για να προστατεύει τη νότια είσοδο του κόλπου του Ναβαρίνου και να ελέγχει τον εμπορικό θαλάσσιο δρόμο από την Ανατολή στη Δύση. Είναι αυτόπτης μάρτυρας πολλών μαχών με κυριότερη εκείνης που έγινε στον κόλπο του Ναβαρίνου, τον Οκτώβριο του 1827 όπου οι στόλοι των Μεγάλων Δυνάμεων ναυμάχησαν και νίκησαν τον Ιμπραήμ, προλειαίνοντας το δρόμο για την Ανεξαρτησία της Ελλάδας.

Ολοκληρώνοντας την περιήγησή μας δεν πρέπει να παραλείψουμε μια επίσκεψη σε δυο σημαντικές καστροπολιτείες οι οποίες σχετίζονται με τη βυζαντινή αυτοκρατορία. Του Μυστρά και της Μονεμβασιάς.

Αρχικά η καστροπολιτεία του Μυστρά μεταφέρει τον ταξιδιώτη στα χρόνια των Παλαιολόγων και του Βυζαντίου, γοητεύοντας τον με τα παλάτια, τις επιβλητικές εκκλησίες και τα μοναστήρια. Διαβαίνοντας κανείς τα μονοπάτια του Μυστρά είναι σαν να ζει με ένα ιδιαίτερο τρόπο
την τελευταία αναλαμπή της Βυζαντινής αυτοκρατορίας.

Η Μονεμβασία ή  Μονεμβάσια   ή Μονεμβασιά ή Μονοβάσια, γνωστή στους Φράγκους ως «Μαλβαζία» αποτελεί ένα μέρος μοναδικό. Επειδή μάλιστα τυγχάνει να είναι σε σμίκρυνση πανομοιότυπη με τον βράχο του Γιβραλτάρ ονομάζεται και «Γιβραλτάρ της Ανατολής». Με τα πέτρινα πυργόσπιτα, τα στενά λιθόστρωτα και τα δαιδαλώδη σοκάκια, καθιστά τον επισκέπτη πρωταγωνιστή με μια μεσαιωνική ταινία, μαγεύει με την πανοραμική θέα της πόλης και σαγηνεύει με θέα στο γαλάζιο του Μυρτώου Πελάγους.


Διαβάστε επίσης: Ανακαλύψτε την Μονεμβασιά


Απομεινάρια μιας άλλης εποχής, οι καστροπολιτείες της Πελοποννήσου στέκουν αγέρωχες, αυτόπτες μάρτυρες των βιωμάτων των ανθρώπων που διάβηκαν. Περνώντας από την Αρχαιότητα, στη Ρωμαϊκή εποχή, στο Βυζάντιο και στην Τουρκοκρατία αντικατοπτρίζουν την μακραίωνη ιστορία αυτού του τόπου και αποτελούν αναπόσπαστα κομμάτια της πολιτιστικής του κληρονομιάς.

Συντάκτης: Νίκη Σταματοπούλου,

Influence:

Είμαι Φιλόλογος – απόφοιτος του τμήματος Ιστορίας-Αρχαιολογίας στο ΕΚΠΑ. Το 2013 απέκτησα την εξειδίκευση της Ειδικής Παιδαγωγού…