Ο κατάλογος των τυχερών παιχνιδιών είναι μεγάλος, με τις πιθανότητες να κερδίσει κάποιος το μεγάλο έπαθλο να είναι ελάχιστες, σημαντικές …
Οι αιτίες εθισμού στον τζόγο
Ο εθισμός στον τζόγο είναι ίσως ο πιο αναγνωρίσιμος συμπεριφορικός εθισμός. Παρόλο που οι ακριβείς αιτίες του δεν είναι πλήρως γνωστές, έχουν εντοπιστεί ορισμένοι παράγοντες κινδύνου που συμβάλλουν στην ανάπτυξή του.
Τι προκαλεί τον εθισμό στον τζόγο;
Ο εθισμός στον τζόγο—ή αλλιώς παθολογικός τζόγος—πιστεύεται ότι προκαλείται από έναν συνδυασμό γενετικών, ιατρικών και περιβαλλοντικών παραγόντων, όπως η επιρροή από την οικογένεια ή τους φίλους.
Η έντονη συναισθηματική κορύφωση που συνοδεύει τη νίκη, σε συνδυασμό με την ενεργοποίηση του συστήματος ανταμοιβής στον εγκέφαλο, συχνά οδηγεί σε μια αίσθηση ευφορίας. Αυτή η ευφορία προκαλείται από την απελευθέρωση της ντοπαμίνης, δημιουργώντας ένα αίσθημα λαχταράς που επαναλαμβάνεται μέσω του τζόγου.
Πώς επηρεάζει ο τζόγος τον εγκέφαλο
Ο τζόγος ενεργοποιεί το σύστημα ανταμοιβής του εγκεφάλου, το οποίο βασίζεται στη ντοπαμίνη, μια ουσία που παίζει καθοριστικό ρόλο στην αίσθηση της ευχαρίστησης.
Δραστηριότητες όπως η κατανάλωση νόστιμου φαγητού ή άλλες ευχάριστες εμπειρίες προκαλούν την απελευθέρωση ντοπαμίνης. Ωστόσο, το σύστημα αυτό μπορεί να καταστραφεί από συνεχείς καταχρήσεις.
Όπως και με τις ουσίες που προκαλούν εξάρτηση, επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές όπως ο τζόγος μπορούν να οδηγήσουν σε εξάρτηση από την πλημμύρα ντοπαμίνης, καθιστώντας δύσκολη τη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου χωρίς αυτήν.
Γιατί ο τζόγος μπορεί να εξελιχθεί σε εθισμό
Ο τζόγος μπορεί να γίνει εθιστικός με διάφορους τρόπους:
-
Γενετική προδιάθεση: Ορισμένα άτομα κινδυνεύουν περισσότερο λόγω γονιδιακών χαρακτηριστικών.
-
Περιβαλλοντική επιρροή: Ο τζόγος μπορεί να έχει κανονικοποιηθεί στην παιδική ηλικία από την οικογένεια ή τους φίλους.
-
Υπερβολική αυτοπεποίθηση και δεισιδαιμονία: Ο τζόγος περιλαμβάνει στοιχεία τύχης, και πολλοί παίκτες πιστεύουν ότι η «μεγάλη νίκη» είναι κοντά.
-
Αντιμετώπιση άγχους: Ο τζόγος συχνά χρησιμοποιείται ως μηχανισμός διαφυγής από το στρες ή ψυχικές διαταραχές.
Παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη εθισμού στον τζόγο
Ορισμένοι παράγοντες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εθισμού:
-
Ηλικία: Ο τζόγος εμφανίζεται πιο συχνά σε νέους και μεσήλικες.
-
Φύλο: Οι άντρες κινδυνεύουν περισσότερο, αν και οι γυναίκες συνήθως εθίζονται γρηγορότερα όταν αρχίσουν να παίζουν.
-
Γενετική κληρονομικότητα: Η ύπαρξη γονιδίων που σχετίζονται με εξαρτήσεις αυξάνει τον κίνδυνο.
-
Χαρακτηριστικά προσωπικότητας: Άτομα ανταγωνιστικά, παρορμητικά ή εύκολα ανυπόμονα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.
-
Ψυχική υγεία: Ψυχικές διαταραχές όπως κατάθλιψη, διπολική διαταραχή ή ΔΕΠΥ σχετίζονται με τον εθισμό στον τζόγο.
-
Φάρμακα: Ορισμένα φάρμακα για τη νόσο του Πάρκινσον μπορεί να προκαλέσουν παρορμητικές συμπεριφορές.
Πώς να αναγνωρίσετε τον εθισμό στον τζόγο
Ο εθισμός στον τζόγο μπορεί να καλυφθεί επιδέξια, καθιστώντας δύσκολη την αναγνώρισή του. Τα βασικά σημάδια περιλαμβάνουν:
-
Αυξημένες οικονομικές απαιτήσεις
-
Εμμονή με τον τζόγο και τη χρηματοδότησή του
-
Απόπειρες να ανακτήσουν χαμένα χρήματα με περαιτέρω τζόγο
-
Επικίνδυνες αποφάσεις που απειλούν σχέσεις, δουλειές ή εκπαίδευση
-
Οικονομικά προβλήματα λόγω του τζόγου
-
Χρήση του τζόγου ως διαφυγή από προβλήματα
-
Ψέματα για να καλυφθεί η συνήθεια
-
Ευερεθιστότητα όταν προσπαθούν να μειώσουν τον τζόγο
Πώς να προλάβετε τον εθισμό στον τζόγο
Η πρόληψη είναι δυνατή με τη λήψη κατάλληλων μέτρων, όπως:
-
Αποφυγή αλκοόλ κατά τη διάρκεια του τζόγου
-
Καθορισμός χρονικών και οικονομικών ορίων
-
Κατανόηση των μύθων του τζόγου και των πραγματικών πιθανοτήτων
Θεραπεία και υποστήριξη
Η θεραπεία για τον εθισμό στον τζόγο είναι εφικτή μέσω ψυχοθεραπείας, κυρίως με Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT), καθώς και μέσω ομάδων υποστήριξης όπως οι Ανώνυμοι Παίκτες Τυχερών Παιγνίων.
Ο εθισμός στον τζόγο είναι μια δύσκολη αλλά αντιμετωπίσιμη κατάσταση. Με την κατάλληλη θεραπεία, την υποστήριξη από τους σωστούς ανθρώπους και τη δέσμευση στη διαδικασία αποκατάστασης, μπορείτε να ανακτήσετε τον έλεγχο της ζωής σας.
Μετάφραση-Επιμέλεια από το πρωτότυπο: Σιαφίλιου Θεοδώρα