Η σχέση ενός ατόμου με τα χρήματα επηρεάζει τη χρηματοοικονομική του υγεία και τις οικονομικές του αποφάσεις. Συχνά, η αύξηση …
Οι 7 χρηματοοικονομικές προσωπικότητες και πώς να βελτιώσεις τη σχέση σου με το χρήμα
Υπάρχουν 7 τύποι χρηματοοικονομικής προσωπικότητας, σύμφωνα με ειδικούς στην ψυχολογία. Ανακάλυψε ποιος τύπος σε περιγράφει καλύτερα και μάθε πώς να βελτιώσεις τη σχέση σου με τα χρήματα για μεγαλύτερη οικονομική ευημερία.
Συχνά δίνουμε μεγάλη έμφαση στη χρηματοοικονομική παιδεία: πώς λειτουργεί το χρήμα, πώς μπορούμε να παίρνουμε σωστές οικονομικές αποφάσεις, πώς να αποκτούμε γνώσεις και εργαλεία.
Αυτό που όμως συχνά παραβλέπουμε όταν προσπαθούμε να αποκτήσουμε οικονομική υγεία, είναι ο τύπος προσωπικότητάς μας απέναντι στα χρήματα – δηλαδή ο τρόπος που σκεφτόμαστε και αντιδρούμε συναισθηματικά όταν πρόκειται για τα οικονομικά μας.
Ο καθένας μας έχει διαφορετικές πεποιθήσεις και συναισθήματα για τα χρήματα, επηρεασμένα κυρίως από τις εμπειρίες ζωής μας – είτε από αυτά που μας έμαθαν οι γονείς μας, είτε από τις τωρινές μας συνθήκες.
Έχουν εντοπιστεί 7 βασικοί τύποι προσωπικότητας απέναντι στα χρήματα. Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι συνδυασμός περισσότερων από έναν τύπων.
Οι 7 τύποι προσωπικότητας απέναντι στα χρήματα
Αναγνωρίζοντας τον δικό σου τύπο (ή τύπους) και κατανοώντας τις παγίδες που ενέχει ο καθένας, μπορείς να βελτιώσεις σημαντικά τη σχέση σου με τα χρήματα. Αυτό μπορεί να σε βοηθήσει να μειώσεις τις παρορμητικές αγορές, να κάνεις καλύτερο προϋπολογισμό, να επενδύσεις σοφότερα και να χτίσεις ένα οικονομικά ασφαλές μέλλον.
- Ο παρορμητικός αποταμιευτής
Χαρακτηριστικά:
- Αποταμιεύεις συνεχώς, συχνά χωρίς σαφή στόχο.
- Νιώθεις ασφάλεια μόνο όταν μαζεύεις χρήματα.
- Είσαι πολύ οικονόμος – οι φίλοι σου ζητούν συμβουλές για φτηνές εταιρείες, κάρτες επιβράβευσης ή πότε να κλείσουν εισιτήρια.
Παγίδα: Μπορεί να ζήσεις όλη σου τη ζωή χωρίς να απολαύσεις τα χρήματα που τόσο κόπο έκανες να μαζέψεις. Συχνά αποφεύγεις δραστηριότητες που θα μπορούσαν να σου δώσουν χαρά και σκοπό.
Συμβουλή: Βρες την ισορροπία ανάμεσα στην αποταμίευση και στην απόλαυση. Σκέψου πού θέλεις να βρίσκεσαι στο μέλλον και πώς μπορείς να αξιοποιήσεις τις οικονομίες σου για να το πετύχεις.
- Ο παρορμητικός σπάταλος
Χαρακτηριστικά:
- Ξοδεύεις χρήματα για πράγματα που δεν χρειάζεσαι.
- Σου αρέσει να κάνεις εκπλήξεις σε άλλους, χωρίς ιδιαίτερο λόγο.
- Όταν νιώθεις άσχημα, το πρώτο που κάνεις είναι να πας για ψώνια για να νιώσεις καλύτερα.
Παγίδα: Ακόμα κι αν έχεις χρέη, μπορεί να συνεχίσεις να κάνεις αγορές. Μερικές φορές κρύβεις τις δαπανηρές αγορές από τους γύρω σου. Σε ακραίες περιπτώσεις, μπορεί να οδηγηθείς σε χρεοκοπία.
Συμβουλή: Φτιάξε ένα πλάνο προϋπολογισμού για να δεις ξεκάθαρα τις προτεραιότητές σου. Θυμήσου πως μια νέα αγορά μπορεί να σημαίνει θυσία για κάτι ουσιαστικότερο, όπως η σύνταξη ή η αποπληρωμή χρεών.
- Ο παθιασμένος με τα κέρδη
Χαρακτηριστικά:
- Πιστεύεις ότι η ευτυχία έρχεται μέσα από την αύξηση των εσόδων.
- Δίνεις όλη σου την ενέργεια στο να κερδίζεις όσο το δυνατόν περισσότερα.
- Νιώθεις ικανοποίηση όταν οι άλλοι σε αναγνωρίζουν για την οικονομική σου επιτυχία.
Παγίδα: Αν και έχεις μεγάλες πιθανότητες να πετύχεις οικονομική ανεξαρτησία, μπορεί να θυσιάσεις τις σχέσεις σου ή την προσωπική σου ευημερία για χάρη της δουλειάς και του κέρδους.
Συμβουλή: Θυμήσου ότι υπάρχει ζωή πέρα από τα χρήματα. Αν έχεις καταφέρει να μαζέψεις πλούτο, δώσε του σκοπό: βοήθησε άλλους, κάνε φιλανθρωπίες ή ζήσε μοναδικές στιγμές με αγαπημένα πρόσωπα.
- Ο αδιάφορος για τα χρήματα
Χαρακτηριστικά:
- Σπάνια σκέφτεσαι τα χρήματα — και μόνο η ιδέα ενός προϋπολογισμού σε ενοχλεί.
- Μερικές φορές θεωρείς τα χρήματα “κακά” ή “ανήθικα”.
- Πιστεύεις ότι τα χρήματα δεν πρέπει να επηρεάζουν τις σημαντικές αποφάσεις της ζωής.
Παγίδα: Αν και η λιτή ζωή μπορεί να είναι υγιής επιλογή, το να αφήνεις σε άλλους τον οικονομικό έλεγχο (π.χ. σύντροφο) μπορεί να σε οδηγήσει σε εξάρτηση ή αδυναμία.
Συμβουλή: Ακόμα κι αν τα οικονομικά σου είναι σε τάξη, μάθε πού πάνε τα χρήματά σου, ποια είναι τα έξοδά σου και αν έχεις χρέη. Αυτό θα σε γλιτώσει από μελλοντικά άγχη.
- Ο αποταμιευτής-σπάταλος
Χαρακτηριστικά:
- Έχεις στοιχεία τόσο αποταμιευτή όσο και σπάταλου.
- Ξεκινάς με συνετή αποταμίευση, αλλά ξαφνικά κάνεις παρορμητικές αγορές.
- Όταν ξοδεύεις, συχνά πρόκειται για πράγματα που δεν χρειάζεσαι ή δεν θα χρησιμοποιήσεις.
Παγίδα: Η συνεχής ταλάντευση μεταξύ αποταμίευσης και σπατάλης σε εξαντλεί συναισθηματικά. Τελικά απογοητεύεσαι που “κατάφερες” να χαλάσεις τόσο γρήγορα όσα με κόπο μάζεψες.
Συμβουλή: Πριν αγοράσεις κάτι ακριβό, σκέψου πώς θα νιώθεις μετά από μια-δυο εβδομάδες. Μην ξεχνάς τους μακροπρόθεσμους στόχους σου.
- Ο τζογαδόρος
Χαρακτηριστικά:
- Έχεις χαρακτηριστικά τόσο του Επενδυτή όσο και του Σπάταλου.
- Σου αρέσει το ρίσκο, η αδρεναλίνη και η πιθανότητα υψηλής απόδοσης.
- Καμιά φορά παίζεις με τα χρήματα απλώς για να “σπάσεις τη ρουτίνα”.
Παγίδα: Οι τζογαδόροι συχνά γνωρίζουν ξαφνικά κέρδη ή και καταστροφικές απώλειες. Υπάρχει κίνδυνος να ποντάρουν χρήματα από τη σύνταξη ή τις σπουδές των παιδιών για να καλύψουν ζημιές.
Συμβουλή: Κάνε ενδοσκόπηση. Θέσε σαφή όρια στα ρίσκα που παίρνεις. Απόκτησε ισορροπία και ασφάλεια δημιουργώντας ένα σταθερό αποταμιευτικό πλάνο.
- Ο αγχώδης
Χαρακτηριστικά:
- Όσα χρήματα κι αν έχεις, πάντα φοβάσαι ότι θα τα χάσεις.
- Δυσκολεύεσαι να πιστέψεις ότι μπορείς να αποκτήσεις οικονομική ανεξαρτησία.
- Φαντάζεσαι διαρκώς το χειρότερο σενάριο (π.χ. χρεοκοπία).
Παγίδα: Είναι καλό να σκέφτεσαι το μέλλον, αλλά το υπερβολικό άγχος μπορεί να καταστρέψει το παρόν σου. Το να ανησυχείς συνεχώς σε κρατά πίσω.
Συμβουλή: Βρες θετική προσέγγιση στα οικονομικά. Κατανόησε από πού προέρχονται οι φόβοι σου, συζήτησέ τους με οικονομικό σύμβουλο ή και θεραπευτή.
Δεν υπάρχει “σωστός” ή “λάθος” τύπος. Το σημαντικό είναι η συνειδητοποίηση. Όσο πιο καλά κατανοείς τη σχέση σου με το χρήμα, τόσο καλύτερα θα μπορείς να τη διαχειριστείς – με στόχο όχι μόνο την οικονομική ευημερία, αλλά και την προσωπική σου ευτυχία.
Μετάφραση-Επιμέλεια από το πρωτότυπο: Ταναμπάση Χριστίνα
