Η υγιεινή διατροφή και η μείωση του σωματικού λίπους εξαρτάται άμεσα από τις τροφές που καταναλώνουμε. Δείτε ποιες είναι οι …
Οι 10 καλύτεροι τρόποι για να μετρήσετε το ποσοστό σωματικού λίπους σας
Η μέτρηση του ποσοστού σωματικού λίπους είναι σημαντική για την κατανόηση της σύστασης του σώματος. Αν και υπάρχουν αρκετές μέθοδοι, οι πιο ακριβείς δεν είναι πάντα διαθέσιμες για οικιακή χρήση.
Το σωματικό βάρος δεν αποτελεί πάντα τον πιο αξιόπιστο δείκτη της υγείας ενός ατόμου. Υπάρχουν άνθρωποι που, αν και θεωρούνται υπέρβαροι με βάση το δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), είναι υγιείς, ενώ άλλοι που έχουν «κανονικό» βάρος μπορεί να μην είναι.
Το ποσοστό σωματικού λίπους δείχνει ποιο μέρος του συνολικού βάρους αποτελείται από λίπος. Όσο χαμηλότερο είναι το ποσοστό λίπους, τόσο μεγαλύτερο είναι το ποσοστό της άλιπης μυϊκής μάζας. Παρακάτω παρουσιάζονται οι 10 πιο αξιόπιστοι τρόποι μέτρησης του ποσοστού σωματικού λίπους.
- Μετρήσεις με Δερματοπτυχόμετρο (Skinfold Calipers)
Οι μετρήσεις δερματοπτυχωμάτων χρησιμοποιούνται εδώ και περισσότερα από 50 χρόνια για την εκτίμηση του σωματικού λίπους.
Το δερματοπτυχόμετρο μετρά το πάχος του υποδόριου λίπους (λίπους κάτω από το δέρμα) σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος. Υπάρχουν δύο βασικές προσεγγίσεις:
- Τριών σημείων: Για τις γυναίκες, οι μετρήσεις γίνονται στον τρικέφαλο, πάνω από το οστό του ισχίου και στην κοιλιά ή στον μηρό. Για τους άνδρες, οι μετρήσεις λαμβάνονται στο στήθος, την κοιλιά και τον μηρό ή στον τρικέφαλο και την ωμοπλάτη.
- Επτά σημείων: Προστίθενται επιπλέον μετρήσεις στην ωμοπλάτη, τη μασχάλη και το στήθος.
Πλεονεκτήματα:
- Προσιτό και εύκολο στη χρήση
- Φορητό, μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο σπίτι
Μειονεκτήματα:
- Απαιτεί εξάσκηση και βασικές γνώσεις ανατομίας
- Η ακρίβεια εξαρτάται από την εμπειρία του χρήστη
Ακρίβεια:
Η ακρίβεια της μεθόδου επηρεάζεται από το ποιος την εφαρμόζει. Τα λάθη μπορεί να κυμαίνονται από 3,5% έως 5% σωματικό λίπος.
- Μετρήσεις Περιφέρειας Σώματος
Η μέτρηση της περιφέρειας συγκεκριμένων σημείων του σώματος μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εκτίμηση του σωματικού λίπους.
Για παράδειγμα, ο Αμερικανικός Στρατός χρησιμοποιεί έναν τύπο που βασίζεται σε:
- Την ηλικία, το ύψος και τις μετρήσεις περιφέρειας
- Στους άνδρες: η μέτρηση γίνεται στον λαιμό και τη μέση
- Στις γυναίκες: προστίθεται η περιφέρεια των γοφών
Πλεονεκτήματα:
- Εύκολο και οικονομικό
- Μπορεί να γίνει στο σπίτι με μια μεζούρα
Μειονεκτήματα:
- Δεν είναι ακριβές για όλους λόγω διαφορών στην κατανομή λίπους
Ακρίβεια:
Η απόκλιση μπορεί να είναι 2,5% έως 4,5%, αλλά μπορεί και να είναι μεγαλύτερη ανάλογα με το άτομο.
- Διπλή Ενεργειακή Ακτινοβολία Ακτίνων Χ (DXA – Dual-Energy X-ray Absorptiometry)
Το DXA χρησιμοποιεί ακτίνες Χ δύο διαφορετικών ενεργειών για να υπολογίσει το ποσοστό σωματικού λίπους.
Κατά τη διάρκεια της μέτρησης, το άτομο ξαπλώνει και ένας σαρωτής διέρχεται από πάνω του. Εκτός από το ποσοστό λίπους, η μέθοδος αυτή παρέχει πληροφορίες για τη μυϊκή μάζα και την οστική πυκνότητα.
Πλεονεκτήματα:
- Υψηλή ακρίβεια
- Παρέχει ανάλυση ανά περιοχή του σώματος
Μειονεκτήματα:
- Ακριβή εξέταση
- Διαθέσιμη μόνο σε ιατρικά ή ερευνητικά κέντρα
Ακρίβεια:
Παρουσιάζει απόκλιση 2,5% έως 3,5%.
- Υδροστατική Ζύγιση (Hydrostatic Weighing)
Αυτή η μέθοδος βασίζεται στην πυκνότητα του σώματος. Το άτομο ζυγίζεται πρώτα στην ξηρά και στη συνέχεια μέσα σε μια δεξαμενή νερού.
Πλεονεκτήματα:
- Πολύ ακριβής μέθοδος
Μειονεκτήματα:
- Δεν είναι εύκολα διαθέσιμη
- Απαιτεί να κρατήσει κάποιος την αναπνοή του κάτω από το νερό
Ακρίβεια:
Η απόκλιση μπορεί να είναι μόλις 2% εάν γίνει σωστά.
- Αντίστοιχο της Υδροστατικής Ζύγισης με Αέρα (Bod Pod – Air Displacement Plethysmography)
Το Bod Pod λειτουργεί όπως η υδροστατική ζύγιση, αλλά χρησιμοποιεί αέρα αντί για νερό.
Πλεονεκτήματα:
- Γρήγορη και ακριβής μέτρηση
- Δεν απαιτεί βύθιση σε νερό
Μειονεκτήματα:
- Περιορισμένη διαθεσιμότητα
- Υψηλό κόστος
Ακρίβεια:
Σφάλμα 2% έως 4%.
- Βιοηλεκτρική Εμπέδηση (BIA – Bioelectrical Impedance Analysis)
Η BIA στέλνει μικρά ηλεκτρικά ρεύματα στο σώμα και μετρά την αντίστασή τους στους ιστούς.
Πλεονεκτήματα:
- Γρήγορη και εύκολη μέθοδος
- Υπάρχουν φθηνές συσκευές για οικιακή χρήση
Μειονεκτήματα:
- Η ακρίβεια επηρεάζεται από την ενυδάτωση και την τροφή
Ακρίβεια:
Απόκλιση 3,8% έως 5%.
Οι καλύτερες μέθοδοι για τη μέτρηση του σωματικού λίπους
Η επιλογή της καταλληλότερης μεθόδου εξαρτάται από:
- Την επιθυμητή ακρίβεια
- Τη διαθεσιμότητα της μεθόδου
- Το κόστος
Οι πιο ακριβείς μέθοδοι, όπως το DXA, η υδροστατική ζύγιση και το Bod Pod, προσφέρουν εξαιρετικά αποτελέσματα αλλά δεν είναι πάντα εύκολα προσβάσιμες.
Για πιο προσιτές επιλογές, οι μετρήσεις με δερματοπτυχόμετρο ή BIA μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο σπίτι, αν και έχουν μεγαλύτερο περιθώριο σφάλματος.
Η μέτρηση του σωματικού λίπους είναι σημαντική για την αξιολόγηση της σύστασης του σώματος. Παρόλο που καμία μέθοδος δεν είναι απόλυτα ακριβής, η συνεπής χρήση της ίδιας μεθόδου βοηθά στην παρακολούθηση των αλλαγών στο σώμα με την πάροδο του χρόνου.
Μετάφραση-Επιμέλεια από το πρωτότυπο: Σιαφίλιου Θεοδώρα