Οδηγός χρήσης του Σύμπαντος
Σε αυτό το βιβλίο παρουσιάζεται όλη η φυσική του 20ού αιώνα. Όλες οι τελευταίες εξελίξεις και ανακαλύψεις της φυσικής φιλοξενούνται σε αυτό τον οδηγό με απλή και κατανοητή γραφή για τους υποψιασμένους και μη αναγνώστες περί φυσικής.
Η φυσική τον τελευταίο αιώνα έχει υπερβεί σε μεγάλο βαθμό την αισθητηριακή αντίληψη του ανθρώπου που ήταν οδηγός των φυσικών για πάρα πολλούς αιώνες. Στην αρχή του περασμένου αιώνα, μερικές πολύ σπουδαίες προσωπικότητες της επιστήμης –όπως ο Αϊνστάιν, ο Μπορ, ο Χάιζενμπεργκ– έθεσαν τις βάσεις της σύγχρονης φυσικής. Με τις θεωρίες τους και τον πειραματικό έλεγχο αποκαλύφθηκε μια εικόνα του κόσμου, η οποία απέχει πολύ από αυτό που βλέπουμε και αντιλαμβανόμαστε στην καθημερινότητα μας.
Οι θεωρίες της σχετικότητας –γενική και ειδική– έβαλαν τα θεμέλια για να συνδεθεί ο χώρος με τον χρόνο σε μια σχέση απόλυτης αλληλεξάρτησης με τη βαρύτητα και την ταχύτητα. Ο χώρος καμπυλώνεται –δηλαδή η περιοχή λυγίζει όπως η χούφτα μας για να πιούμε νερό από μια λίμνη– σε περιοχές με μεγάλη βαρύτητα. Ο χρόνος είναι σχετικός και επηρεάζεται από την ταχύτητα του παρατηρητή και του παρατηρούμενου. Όσο μεγαλύτερη είναι η ταχύτητα του κινούμενου αντικειμένου τόσο πιο «παγωμένος» φαίνεται να είναι ο χρόνος.
Η θεωρία της κβαντομηχανικής είναι η επαναστατικότερη σύλληψη του ανθρώπινου νου. Στον μικρόκοσμο των υποατομικών σωματιδίων –τα «τούβλα» του οικοδομήματος της ύλης– η θεωρία αυτή είναι αδιαμφισβήτητη. Τα πάντα σε αυτή την κλίμακα είναι ασαφή και απροσδιόριστα. Τα πάντα έχουν όλες τις πιθανότητες να συμβούν ταυτόχρονα. Ο υποατομικός κόσμος είναι ένας κόσμος που μέχρι να τον παρατηρήσουμε μέσω κάποιας μέτρησης είναι ένα συνονθύλευμα από όλες τις πιθανές ιστορίες ενός σωματιδίου.
Με βάση αυτές τις δύο κεντρικές θεωρίες, η φυσική έχει αναπτυχθεί τόσο πολύ, που έχει καταφέρει να ανακαλύψει και να εξηγήσει πλήρως τη φύση των πιο παράξενων σωμάτων στο σύμπαν –μαύρες τρύπες, διπλοί αστέρες, αστέρες νετρονίων. Οι επιστήμονες πλέον έχουν καταφέρει να «δουν» την ιστορία του κόσμου μας πίσω στον χρόνο, σχεδόν στην απαρχή του, τη Μεγάλη έκρηξη. Αποτέλεσμα όλων των εξελίξεων στη φυσική είναι να μιλάμε για την πιθανότητα να μπορεί να φτιαχτεί μια μηχανή για ταξίδια στον χρόνο και συσκευές τηλεμεταφοράς.
Οι αναζητήσεις βέβαια στην επιστήμη δεν σταματούν ποτέ. Μένουν να απαντηθούν πάρα πολλά ακόμα. Πώς θα εξελιχθεί το σύμπαν; Τι είναι η σκοτεινή ύλη (ύλη που ανιχνεύεται αλλά δεν εκπέμπει φως για να τη «δούμε») και πόση είναι στο σύμπαν; Οι δυνάμεις που υπάρχουν σήμερα ξεκίνησαν από μία; Υπάρχουν πάνω από τρεις χωρικές διαστάσεις; Υπάρχουν και άλλα σύμπαντα;
Ο κατάλογος είναι μακρύς και οι συγγραφείς στα δύο τελευταία κεφάλαια προσπαθούν να παρουσιάσουν τα πιο καίρια αναπάντητα ερωτήματα που θα αντιμετωπίσει η φυσική στο κοντινό ή το πιο μακρινό μέλλον.
Το βιβλίο είναι εκλαϊκευμένο. Τα μόνα μαθηματικά που περιλαμβάνει είναι αυτή η μικροσκοπική πασίγνωστη εξίσωση του Αϊνστάιν. Οι συγγραφείς δεν χρησιμοποιούν πολλούς επιστημονικούς όρους για να μην κουράσουν τους μη μυημένους αναγνώστες. Το βιβλίο διαβάζεται ευχάριστα γιατί οι συγγραφείς εξωτερικεύουν στη γραφή τους, την ανθρώπινη πλευρά τους. Πέρα από το χιούμορ, πολλές φορές και αυτοσαρκαστικό, που είναι διάχυτο στο βιβλίο, ο ένας από τους δύο συγγραφείς παρουσιάζει την έφεση του στον σχεδιασμό. Οι εικόνες που χρησιμοποιούνται σε όλο το εύρος του βιβλίου για να οπτικοποιήσουν κάποια πειράματα ή κάποιες έννοιες είναι ζωγραφισμένες στο χέρι από τον Τζεφ Μπλόμκουιστ.
Ο Ντέϊβ Γκόλντμπεργκ και ο Τζεφ Μπλόμκουιστ δημιουργούν ένα βιβλίο κόσμημα της εκλαϊκευμένης επιστήμης. Το βιβλίο καταφέρνει να ψυχαγωγήσει τον αναγνώστη. Προκαλεί χαμόγελο με το χιούμορ και τα σκίτσα του, ενεργοποιεί τη σκέψη για τον «πραγματικό» κόσμο που ζούμε και αφήνει τη φαντασία ελεύθερη να αναζητήσει νέα μονοπάτια γνώσης. Ο αναγνώστης με την ολοκλήρωση του βιβλίου κρατά στα χέρια του ένα ανάγνωσμα, που όταν θα το ανοίξει αρκετά χρόνια αργότερα για να το ξαναδιαβάσει, μπορεί να του φανούν παρωχημένα τα επιστημονικά δεδομένα, αλλά η φρεσκάδα και το χιούμορ του βιβλίου θα είναι επίκαιρα και αγέραστα. Σαν να ταξιδεύει με την ταχύτητα του φωτός.
