Ο ρόλος των δύο φύλων στην κοινωνία χθες και σἠμερα

Συντάκτης: Γεωργία Καλαφάτη

Ποιος ήταν ο ρόλος των δύο φύλων παλιότερα στην κοινωνία; Πώς ορίζεται το φύλο σήμερα; Υπάρχουν ακόμη διακρίσεις και στερεότυπα.

Αρχικά, το φύλο διακρίνεται σε βιολογικό (sex) και κοινωνικό (gender). Το πρώτο αναφέρεται στο φύλο με το οποίο γεννήθηκε κάποιο άτομο, δηλαδή στα βιολογικά του χαρακτηριστικά, ενώ το δεύτερο στα χαρακτηριστικά και στις αντιλήψεις που καθορίζονται από την κοινωνία, δηλαδή ποια θα πρέπει να είναι η συμπεριφορά του κάθε φύλου ανάλογα με το αν είναι άντρας ή γυναίκα. Το κοινωνικό φύλο αφορά περισσότερο την κοινωνική ταυτότητα του ατόμου, γι’ αυτό και στις μέρες μας υπάρχει ανοιχτός διάλογος σε ό,τι αφορά τον αυτοπροσδιορισμό του κάθε ατόμου σε σχέση με το φύλο του.

Είναι γεγονός ότι παλιότερα ο ρόλος των δύο φύλων διέφερε εξαιτίας κάποιων στερεοτύπων που υπήρχαν σε σχέση με την αντίληψη που είχαμε για τη θέση του άντρα και της γυναίκας στην κοινωνία: οι άντρες χαρακτηρίζονταν από κύρος και δύναμη και στις περισσότερες κοινωνίες θεωρούνταν ανώτεροι από τις γυναίκες, οι οποίες συνδέονταν περισσότερο με τον ρόλο της μητέρας. Με άλλα λόγια, η πατριαρχία είχε οδηγήσει σε μεγάλο βαθμό στην καταπίεση και την κοινωνική περιθωριοποίηση της γυναίκας.

Ωστόσο, ο ρόλος του φύλου σήμερα έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό. Δεν υπάρχουν τόσοι έλεγχοι ούτε περιορισμοί για τις γυναίκες. Τα δύο φύλα θεωρούνται ίσα παρά το γεγονός ότι διαφέρουν σε κάποια βιολογικά χαρακτηριστικά, τα οποία είναι δεδομένο ότι υπάρχουν και τα κάνουν να ξεχωρίζουν. Όμως, οι διακρίσεις συνεχίζουν να υφίστανται μέχρι και σήμερα. Για παράδειγμα, η αντίληψη ότι υπάρχουν “γυναικεία” και “αντρικά” επαγγέλματα επικρατεί, αν και σε μικρότερο βαθμό, και στις μέρες μας, βασιζόμενη στην πεποίθηση ότι μια γυναίκα δεν έχει τις ίδιες ικανότητες ή αντοχές σε σχέση με έναν άντρα.

Παρ’ όλο που ο ρόλος των δύο φύλων εκλαμβάνεται ως ισάξιος, αυτό δεν συνεπάγεται ότι αυτή η αντίληψη είναι για όλους δεδομένη. Ορισμένες διακρίσεις και αντιλήψεις που περιθωριοποιούν το γυναικείο φύλο επιβιώνουν και τροφοδοτούνται μέχρι και σήμερα, κυρίως από παλιότερες γενιές, ακόμα και αν παράλληλα αμφισβητούνται από τους περισσότερους.

Θα μπορούσαμε, λοιπόν, να πούμε πως οι διαφορές ανάμεσα στα δύο φύλα, εκτός από εκείνες που σχετίζονται με τα βιολογικά τους χαρακτηριστικά, φαίνεται να είναι κατά κύριο λόγο κοινωνικές και να εξαλείφονται με την πάροδο του χρόνου. Οφείλουμε να διεκδικούμε την ισότητα των δύο φύλων, έως ότου αυτή να γίνει ουσιωδώς δεδομένη, αλλά και να αποδεχτούμε τη διαφορετικότητα του κάθε ατόμου, που το καθιστά ξεχωριστό.

Συντάκτης: Γεωργία Καλαφάτη,

Influence:

Γεννήθηκα το 1998 στην Αθήνα και είμαι τελειόφοιτη του τμήματος Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο…