Το τσιμέντο και το σκυρόδεμα (μπετόν) δεν έχουν αλλάξει πολύ τα τελευταία 100 χρόνια, αλλά τώρα ερευνητές στις ΗΠΑ ανέπτυξαν …
Ο αντισεισμικός σχεδιασμός του κτιρίου
Ένα σπίτι εκτός από όμορφο και λειτουργικό πρέπει να είναι γερό και ανθεκτικό. Αυτές ακριβώς τις ιδιότητες προσδίδει ο αντισεισμικός σχεδιασμός ενός κτιρίου που καλείται να κάνει το σπίτι μας άτρωτο σε μικρούς σεισμούς και να μεγιστοποιήσει την αντοχή του σε μεγάλους σεισμούς.
Το οπλισμένο σκυρόδεμα και τα άλλα υλικά
Το πιο διαδεδομένο υλικό στην κατασκευή κατοικιών είναι το οπλισμένο σκυρόδεμα. Το σκυρόδεμα ή μπετόν, όπως λέγεται αλλιώς, είναι ένα μείγμα που αποτελείται από σκύρα, τσιμέντο, νερό και κάποια πρόσμικτα. Ο οπλισμός αναφέρεται στο χάλυβα που πλαισιώνει τη διατομή του σκυροδέματος προκειμένου να αναλάβει τον λεγόμενο εφελκυσμό ενώ το σκυρόδεμα αναλαμβάνει τη λεγόμενη θλίψη από τα εξασκούμενα φορτία.
Υπάρχουν και άλλα κατασκευαστικά υλικά όπως ο χάλυβας, το ξύλο και η λιθοδομή και η κάθε τύπου φέρουσα τοιχοποιία. Όλα αυτά τα υλικά μελετώνται προκειμένου τόσο οι διατομές τους όσο και οι συνδέσεις του με τα υπόλοιπα μέρη του σπιτιού (π.χ. τα πατώματα) να είναι ανθεκτικά σε επιδράσεις του καιρού και προπάντων του σεισμού. Πραγματικά το μεγάλο μέλημα στον αντισεισμικό σχεδιασμό δεν είναι να αντέξει το κτίριο τα συνήθη φορτία όπως το ίδιο βάρος του, τα έπιπλα και τους ανθρώπους αλλά να ξεπεράσει τον κίνδυνο βλάβης ή κατάρρευσης σε περίπτωση μιας σεισμικής δράσης.
Οι τεχνικοί κανονισμοί
Υπάρχουν πολλοί εμπλεκόμενοι τεχνικοί κανονισμοί που καθορίζουν τις επιλογές της μελέτης. Οι λεγόμενοι ευρωκώδικες, ο οικοδομικός κανονισμός και διάφοροι ελληνικοί κανονισμοί δημιουργούν ένα πλαίσιο χωρικής διαμόρφωσης του κτιρίου ενώ προβλέπουν πιθανοκρατικά την απόκριση του φέροντος οργανισμού σε σεισμικές καταπονήσεις με βάση παραδοχές και κανόνες που ξεφεύγουν από το σκοπό του παρόντος άρθρου.
Τα προγράμματα μηχανικών
Ασφαλώς οι υπολογισμοί δε γίνονται στο χέρι αλλά υπάρχουν εξειδικευμένα προγράμματα για πολιτικούς μηχανικούς που έχουν ενσωματωμένες τις μεθόδους της στατικής και δυναμικής ανάλυσης και όλους τους σχετικούς κανονισμούς, οπότε ο μελετητής περνάει τα κύρια γεωμετρικά στοιχεία του φορέα και εξασφαλίζει ότι οι κατασκευαστικές διαστάσεις και λεπτομέρειες είναι κατάλληλες για να διασφαλίσουν την ασφάλεια των ατόμων που μένουν ή επισκέπτονται το κτίριο.
Τα πρακτικά αποτελέσματα
Για κάποιον που δεν είναι τεχνικός ή μηχανικός αυτό που έχει σημασία είναι να ξέρει κατ’αρχάς ότι ο αντισεισμικός σχεδιασμός είναι υποχρεωτικό τμήμα της μελέτης κάθε κτιρίου. Οι κανονισμοί αλλάζουν συνέχεια και βελτιώνονται, επομένως όσο παλιότερο είναι το κτίριο τόσο πιο απαρχαιωμένο είναι ως μελέτη άρα και πιο επισφαλές για ένα σεισμό.
Οι ιδιοκτήτες δεν έχουν καμία δυνατότητα παρέμβασης στη στατική μελέτη γιατί είναι ένα εξειδικευμένο θέμα που μπορεί να χειριστεί μόνο μηχανικός. Αυτό που μπορούν να κάνουν είναι να εξετάζουν εξονυχιστικά το σπίτι τους μετά από ένα σοβαρό σεισμό για τυχόν ρωγμές ή σκασίματα του σοβά. Αν υπάρχουν βλάβες, πρέπει να απευθυνθούν σε τεχνικό γραφείο.
Η τακτική συντήρηση παίζει σημαντικό ρόλο, για παράδειγμα οι ελαττωματικές μονώσεις μπορούν να επηρεάσουν δυσμενώς το οπλισμένο σκυρόδεμα μειώνοντας τις αντοχές του περιορίζοντας και τον κύκλο ζωής του. Γενικά αθάνατα και απολύτως ασφαλή κτίρια δεν υπάρχουν. Απλώς μια καλή μελέτη και μια σωστή κατασκευή μειώνουν δραματικά τις πιθανότητες να πάθει κάποια σοβαρή ζημιά η περιουσία μας.
Καλό είναι λοιπόν να προβείτε σε επισκευές και ενισχύσεις αν υπάρχουν αρκετά σοβαρές βλάβες και να ζητάτε πάντα τη συμβουλή έμπειρων και καταρτισμένων επιστημόνων, καθώς και να παίρνετε τουλάχιστον τρεις προσφορές για μελέτες ή τεχνικές επεμβάσεις ώστε να συγκρίνετε τόσο το κόστος όσο και τι προσφέρει ως λύση το κάθε γραφείο. Η δική σας επιμονή και επίγνωση επί του θέματος της σημασίας της αντισεισμικής ικανότητας του σπιτιού σας μπορεί να σώσει ζωές και να ελαχιστοποιήσει το κόστος συντήρησης ή και αποκατάστασης μετά από σεισμό σε μια χώρα που κανένας χρόνος δεν περνά με έστω και έναν μικρό σεισμό.
