Μανούλ: Η σπάνια ράτσα αγριόγατας με τα αυτιά…πηθίκου!

Το μανούλ είναι ένα σπάνιο, σαρκοφάγο θηλαστικό της οικογένειας των αιλουροειδών. Συναντάται κυρίως σε απόκρημνες περιοχές, σπηλιές και σε ποώδεις στέπες, μεγάλου υψομέτρου της Κ. Ασίας και κυρίως στην Μογγολία. 

Η σπάνια αγριόγατα μανούλ απαντάται στην ασιατική ήπειρο και στην Μογγολία 

Το μανούλ είναι ένα σπάνιο είδος αγριόγατας μεσαίου μεγέθους και ιδιόμορφη όψη: σχετικά “στρουμπουλά” μάγουλα, έντονο βλέμμα, και γνωστό για την πολύ πυκνή και μακριά γούνα τους. Η ουρά τους περιβάλλεται από μαύρες λωρίδες (μέγεθος 50 έως 65 cm με μήκος, έως 30 cm και βάρος από 2 έως 5 kg).

Δεν είναι λίγοι οι υποστηρικτές της άποψης ότι τα μανούλ είναι ο μακρινός απόγονος της περσικής γάτας. Ωστόσο, η άγριας ομορφιάς γάτα, λέγεται ότι προέρχεται από δύο είδη: Το πρώτο αναλλοίωτο στο χρόνο, είδος, έχει το όνομα Fellis. Η εμφάνιση αυτού του είδους έγινε πριν από 12 εκατομμύρια χρόνια και από αυτό λέγεται ότι κατάγονταν και πολλές μικρές γάτες, από τις σημερινές. Στο δεύτερο είδος, με το όνομα Martelli, ανήκε γάτα, που έχει εξαφανιστεί.

Σε ποια είδη διακρίνεται το μανούλ; 

Η επιστημονική του ονομασία είναι Otocolobus manul και το διακρίνουμε σε 3 υποείδη: Το συνηθισμένο manul, της Κεντρικής Ασίας και του Θιβέτ. 

Η περιγραφή του αξιοπερίεργου είδους αγριόγατας δόθηκε για πρώτη φορά το 1776 από τον Γερμανό Peter Simon Pallas, από τον οποίο ανακαλύφθηκε στην περιοχή της Βαϊκάλης. Σχετική  καταγραφή πραγματοποιήθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα στο Θιβέτ, και στις αρχές του 20ου αιώνα στην περιοχή της Υπερκασπίας.

Το Manul ονομάζεται και Pallas cat προς τιμήν του ζωολόγου, βοτανολόγου και φυσιοδίφη Πέτερ Πάλλας (Peter Simon Pallas, 1741-1811). 

Διαβάστε επίσης: 19 πράγματα που δεν γνωρίζατε για τα ζώα

Κυνήγι βάσει ενέδρας, με το χρώμα τους ως καμουφλάζ

Έχοντας την ικανότητα να βρίσκουν σημεία, όπως ρωγμές και λαγούμια, κρύβονται από τα θηράματα τους μένοντας πίσω από σχισμές βράχων ή θαμνώδεις φωλιές, ή στις στέπες. Σύμμαχος, το γκρι και ανοιχτό μπεζ χρώμα της γούνας τους, που βοηθά ως καμουφλάζ.  Καταφέρνουν να μην γίνονται εύκολα αντιληπτά από τους εχθρούς τους και, έτσι, ξεφεύγουν.

Η δυνατή όραση και η εξαιρετικά καλή ακοή τους είναι επίσης σύμμαχοι τους, ώστε να κυνηγούν και να γραπώνουν το θήραμα τους: παραμονεύουν έξω από τη φωλιά ή καμουφλάρονται στις πέτρες. Κάνοντας, μια ξαφνική ρίψη, επιτίθενται και αρπάζουν το θήραμα τους που συνήθως δεν προλαβαίνει να αμυνθεί, ώστε να επιβιώσει.

Τα εξωτικά αιλουροειδή, μπορούν να μείνουν κρυμμένα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Όταν βεβαιωθούν ότι δεν απειλούνται από εξωτερικούς κινδύνους, πηγαίνουν να κυνηγήσουν. Έτσι, εξασφαλίζουν την τροφή τους, και πηγαίνουν για αναζήτηση νέου κυνηγιού, μετά την δύση του ήλιου και μέχρι και το φως της ημέρας.

Τι δείχνουν οι μέχρι τώρα μελέτες και έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί 

Σχετικές μελέτες δείχνουν ότι τα μανούλ ζουν σε βραχώδεις περιοχές και πιο σπάνια τα βρίσκουμε σε ανοιχτές περιοχές, όπως λιβάδια. Ακόμη και τα μικρότερα σε μέγεθος μανούλ, έχουν τον τρόπο να ελίσσονται, προκειμένου να επιβιώσουν. Για παράδειγμα, συχνά  κινδυνεύουν από θήρευση συμπατρικών (sympatric) σαρκοφάγων. 

Με τι τρέφονται τα μανούλ 

Τα μανούλ, ζώντας στις κεντροασιατικές περιοχές, αναζητούν την τροφή τους σε θηλαστικά και πτηνά της πανίδας, κατά κύριο λόγο. Τρέφονται περισσότερο από τρωκτικά (Gerbillinae, Cricetidae), ορνιθόμορφα (πέρδικες Alectoris chukar) και λαγόμορφα (Ochotonidae). Πιο σπάνια, μπορεί να πιάσουν ως θηράματα και μικρές μαρμότες.

Έρευνα μέσω ραδιο-παρακολούθησης στην Ρωσία εντυπωσιάζει με τα ευρήματα της   

Έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο Καταφύγιο Νταούρσκι της Τσίτα, στην Ρωσία, βασιζόμενη σε ραδιο-παρακολούθηση, οδήγησε σε αξιοπρόσεκτα ευρήματα, όπως ότι γενικά δεν είναι γρήγορα ζώα και επίσης είναι πολύ μοναχικά. Από την ετήσια μετακίνηση των υπό παρακολούθηση ατόμων, προκύπτει ότι ο μέσος όρος ταχύτητας που μπορούν να αναπτύξουν τα μανούλ, κυμαίνεται στα 5-30 χλμ ενώ αντέχει και στους -50 βαθμούς Κελσίου.

 Επιστήμονες προειδοποιούν ότι τα μεγάλα ζώα του πλανήτη θα έχουν εξαφανιστεί σε 100 χρόνια

Μοναδική ράτσα αγριόγατας, που ξεχωρίζει για το έντονο βλέμμα της 

 Ως και σήμερα, οι μανούλ αποτελούν μία από τις πιο ξεχωριστές και όμορφες ράτσες γάτας. Με τα αξιοπερίεργα κίτρινα μάτια και με το έντονο βλέμμα τους, είναι χαρακτηριστικό ότι όταν βρεθούν κοντά σε έντονο φως, οι κόρες των ματιών των μανούλ συνεχίζουν να διατηρούν το στρογγυλό τους σχήμα. Δεν στενεύουν, δηλαδή, όπως συμβαίνει με τις κόρες μιας οικιακής γάτας.

Διατηρείται σε ζωολογικούς κήπους από το 1950

Εξαιτίας της συστηματικής λαθροθηρίας των προηγούμενων ετών μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ‘90, της αδυναμίας εύρεσης θηραμάτων για τροφή και επιβίωση και της σταδιακής “συντριβής” των βιοτόπων, οι πληθυσμοί του οδηγήθηκαν σε σημαντική μείωση. Παρότι αποτελεί “απειλούμενο” είδος, στη Μογγολία δεν απαγορεύεται το κυνήγι του μανούλ.

Ωστόσο, καταφύγια προκειμένου να προστατευτεί το σπάνιο είδος αγριόγατας, έχουν κατασκευαστεί στην Ρωσία και στην Κίνα. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1950, η αγριόγατα manul ή Pallas βρίσκεται σε αρκετούς ζωολογικούς κήπους Ευρωπαϊκών χωρών.

Πηγή 1, Πηγή 2, Πηγή 3, Πηγή 4

Συντάκτης: Ελένη Γκιάτα,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.