H ψυχική ανθεκτικότητα μπορεί να οριστεί ως κλειδί για την ευημερία και την επίτευξη προσωπικών στόχων. Η ψυχική ανθεκτικότητα αναφέρεται …
Κύκλοι Κρουστών: Ο Ρυθμός ως Θεραπεία για το Σώμα και την Ψυχή
Οι κύκλοι κρουστών, γνωστοί διεθνώς ως drum circles, μπορούν να μεταμορφώσουν την υγεία και την ψυχική ανθεκτικότητα.
Αν και η πρακτική τους έχει ρίζες σε αρχαίες παραδόσεις της Αφρικής, της Ινδίας και των ιθαγενών Αμερικανών, σήμερα επανέρχονται δυναμικά ως ένα ισχυρό εργαλείο θεραπευτικής υποστήριξης με επιστημονική τεκμηρίωση. Η επιστήμη επιβεβαιώνει πως οι ρυθμικές συνευρέσεις μπορούν να μεταμορφώσουν την υγεία και την ψυχική ανθεκτικότητα.
Τι είναι οι κύκλοι κρουστών;
Πρόκειται για ομάδες όπου οι συμμετέχοντες παίζουν με κρουστά όργανα (τζέμπε, μπόνγκος, σέικερ, τουμπερλέκια, καχόν), υπό τον συντονισμό ενός εμψυχωτή.
Ο στόχος δεν είναι η δημιουργία «μουσικής παράστασης», αλλά η καλλιέργεια σύνδεσης, έκφρασης, χαλάρωσης και σωματικής ενεργοποίησης.
Πού εφαρμόζονται;
Η πρακτική εφαρμόζεται σήμερα σε πολλές χώρες και δομές:
Στις ΗΠΑ, οργανισμοί όπως το Remo HealthRHYTHMS υλοποιούν κύκλους κρουστών σε νοσοκομεία, γηροκομεία, δομές βετεράνων και σχολεία.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) ενσωματώνει κύκλους κρουστών σε προγράμματα ψυχικής υγείας.
Στη Γερμανία, τον Καναδά και την Αυστραλία, χρησιμοποιούνται σε ομάδες κοινωνικής επανένταξης και θεραπείας εξαρτήσεων.
Στην Ελλάδα, υπάρχουν σύλλογοι και ομάδες που αξιοποιούν αυτή την πρακτική σε πλαίσια ευεξίας, εναλλακτικής θεραπείας και κοινωνικής ένταξης.
Επιστημονικά τεκμηριωμένα οφέλη
Η πιο γνωστή έρευνα προέρχεται από τον νευρολόγο Barry Bittman, MD, ο οποίος το 2001 δημοσίευσε στο Medical Science Monitor τα αποτελέσματα μελέτης σε συμμετέχοντες που πήραν μέρος σε κύκλο κρουστών. Η μελέτη έδειξε:
- Αύξηση της δραστηριότητας των φυσικών φονικών κυττάρων (NK cells), που είναι κρίσιμα για το ανοσοποιητικό σύστημα.
- Μείωση των επιπέδων κορτιζόλης, της κύριας ορμόνης του στρες.
- Ενίσχυση της αίσθησης σύνδεσης και ευεξίας.
Παράλληλα, το Πανεπιστήμιο του Exeter στην Αγγλία δημοσίευσε το 2016 μελέτη στο PLoS One με συμμετοχή 30 ατόμων που υπέφεραν από μέτρια έως σοβαρή κατάθλιψη. Μετά από 10 εβδομάδες συμμετοχής σε εβδομαδιαίους κύκλους κρουστών, παρατηρήθηκε:
- Σημαντική μείωση της κατάθλιψης και του άγχους
- Βελτίωση της κοινωνικής σύνδεσης και της ψυχολογικής ανθεκτικότητας
- Θετική μετατόπιση στη διάθεση και στην αυτοαντίληψη
Πραγματικές μαρτυρίες
Οι εμπειρίες που καταγράφονται από θεραπευόμενους και συμμετέχοντες ενισχύουν την επιστημονική εικόνα. Οργανισμοί όπως το Remo HealthRHYTHMS καταγράφουν:
«Πάσχω από χρόνιο πόνο και κατάθλιψη. Κατά τη διάρκεια του κύκλου κρουστών ένιωσα για πρώτη φορά ελεύθερος από τον πόνο και τη σκέψη.»
— Συμμετέχων στο πρόγραμμα υποστήριξης βετεράνων, ΗΠΑ
«Για πρώτη φορά μετά από καιρό, ένιωσα μέλος μιας κοινότητας. Δεν ήμουν μόνος με τα προβλήματά μου. Ο ρυθμός μας ένωσε.»
— Συμμετέχων σε κέντρο απεξάρτησης, Καναδάς
Για ποιες καταστάσεις ενδείκνυνται;
– Κατάθλιψη, άγχος, PTSD
– Νευροεκφυλιστικές παθήσεις (Alzheimer, Parkinson)
– Αυτισμός και ΔΕΠΥ
– Υποστήριξη κατά τη διάρκεια θεραπείας για καρκίνο
– Ανάγκη για ψυχολογική ενδυνάμωση ή έκφραση σε περιόδους κρίσης
Ποιος μπορεί να συμμετέχει;
Οποιοσδήποτε. Δεν απαιτούνται μουσικές γνώσεις, ούτε εμπειρία. Παιδιά από 5 ετών έως και ηλικιωμένοι μπορούν να ωφεληθούν. Οι εμψυχωτές συντονίζουν με τρόπο που εστιάζει στην εμπειρία και όχι στην τεχνική.
Υπάρχουν περιορισμοί ή παρενέργειες;
Οι κύκλοι κρουστών θεωρούνται ασφαλείς. Σε λίγες περιπτώσεις ατόμων με ευαισθησία στον ήχο, τραύματα ή επιληψία, απαιτείται προσαρμογή ή προηγούμενη συμβουλή από επαγγελματία υγείας. Οι κύκλοι δεν αντικαθιστούν ιατρικές θεραπείες, αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως συμπληρωματική παρέμβαση με θεαματικά αποτελέσματα.
Ποιοι τους συντονίζουν;
Οι κύκλοι καθοδηγούνται από εξειδικευμένους επαγγελματίες με κατάρτιση σε:
– Village Music Circles (Arthur Hull) – παγκόσμιος οργανισμός κατάρτισης
– Remo HealthRHYTHMS – πρωτοπόρος στην ανάπτυξη θεραπευτικών εφαρμογών
– Πτυχία μουσικοθεραπείας ή κοινωνικής μουσικής
– Ομάδες αυτοοργάνωσης και κοινοτικές πρωτοβουλίες
Συμπέρασμα
Οι κύκλοι κρουστών είναι κάτι πολύ περισσότερο από μουσικό παιχνίδι. Είναι ένας τρόπος συναισθηματικής έκφρασης, ομαδικής σύνδεσης και ψυχικής ίασης, με ισχυρή επιστημονική στήριξη. Αποτελούν μια προσβάσιμη, ασφαλή και εμπνευστική πρακτική για όσους αναζητούν δημιουργικούς τρόπους αυτοβελτίωσης και ενδυνάμωσης.
