Κλίμα, προσωπικότητα και κλιματικό άγχος

Συντάκτης: Αλεξάνδρα Βαρυτίμου

Μια εύλογη και ενδιαφέρουσα ερώτηση είναι κατά πόσο το κλίμα επηρεάζει την προσωπικότητά μας. Σύμφωνα με μελέτες, το κλίμα είναι ένας από τους πολλούς παράγοντες που επηρεάζουν τις συνήθειες και τον χαρακτήρα  μας.

Αν εξετάσουμε το ζήτημα πιο στοχευμένα, βλέπουμε ότι η θερμοκρασία σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των συνηθειών μας. Για παράδειγμα, οι βόρειοι λαοί χαρακτηρίζονται από πειθαρχία και εργατικότητα, ενώ οι νότιοι λαοί είναι πιο εξωστρεφείς και κοινωνικοί. Μάλιστα, σύμφωνα με έρευνες, άτομα που μεγάλωσαν σε περιοχές με ήπιο κλίμα και μέση θερμοκρασία γύρω στους 22°C, εμφανίζουν σε μεγαλύτερο βαθμό χαρακτηριστικά όπως ευσυνειδησία, συναισθηματική σταθερότητα, εξωστρέφεια, είναι πιο φιλικά και πιο ανοιχτά σε νέες εμπειρίες, σε σχέση με άτομα που μεγάλωσαν σε πολύ ψυχρά ή πολύ θερμά κλίματα.

Είναι λοιπόν φυσικό και αναμενόμενο να επηρεαζόμαστε συνολικά – ακόμη και σε βάθος προσωπικότητας – από τις κλιματικές συνθήκες. Δεν είναι μόνο η θερμοκρασία: η υγρασία, ο μουντός καιρός, ή αντίθετα, η ηλιοφάνεια επιδρούν επίσης στις καθημερινές μας συνήθειες αλλά και στην ψυχική μας διάθεση. Ένα ήπιο και φωτεινό κλίμα μάς επιτρέπει περισσότερες εξωτερικές δραστηριότητες και ενισχύει θετικά τη διάθεση και την κοινωνικότητά μας. Η ηλιοφάνεια, ειδικότερα, έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά ότι συνδέεται με τη χαρά και την αισιοδοξία — ένα απτό παράδειγμα της επίδρασης του καιρού στη συναισθηματική μας κατάσταση. 

Αφού κατανοήσαμε τη σύνδεση του κλίματος με την προσωπικότητα, αξίζει να διερευνήσουμε και τη σχέση μας με την κλιματική αλλαγή. Πώς επηρεάζεται η ψυχολογία μας από την περιβαλλοντική κρίση; Εδώ έρχεται το φαινόμενο που ονομάζεται κλιματικό άγχος.

Σύμφωνα με άρθρο της UNICEF:

 «Το κλιματικό άγχος μπορεί να περιγραφεί ως αυξημένη συναισθηματική, ψυχική ή σωματική δυσφορία ως αντίδραση στις επικίνδυνες αλλαγές του κλίματος». 

Επιπλέον, επισημαίνει ότι: 

«Το κλιματικό άγχος αντιπροσωπεύει πραγματικά και έγκυρα συναισθήματα φόβου, ανησυχίας, άγχους, ανικανότητας και ανησυχίας που σχετίζονται με τις εξελισσόμενες κλιματικές κρίσεις. Αυτά πρέπει να θεωρούνται φυσικές αντιδράσεις όταν γινόμαστε μάρτυρες των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και όχι ως ψυχική διαταραχή». 

Η περιβαλλοντική καταστροφή, λοιπόν, δεν αφήνει ανεπηρέαστη την ψυχική μας κατάσταση. Επηρεάζει όλους, αλλά ιδιαίτερα τους νέους και τα παιδιά, που ανησυχούν – και δικαίως – για τον κόσμο στον οποίο πρόκειται να ζήσουν. 

Τι μπορούμε να κάνουμε;

Για να περιορίσουμε το αίσθημα άγχους, μελαγχολίας και αβεβαιότητας  μπορούμε να συμμετέχουμε σε περιβαλλοντικές δράσεις και να  υιοθετήσουμε βιώσιμες συνήθειες. Η ενεργή συμμετοχή μάς κάνει να νιώθουμε πως δεν είμαστε αδύναμοι απέναντι στην κρίση και ενισχύει το αίσθημα σκοπού και οι μικρές αλλαγές στην καθημερινότητα μπορούν να προσφέρουν ψυχική ανακούφιση, καθώς νιώθουμε ότι συμβάλλουμε θετικά.. Ένας εξίσου σημαντικός τρόπος αντιμετώπισης είναι η γνώση και η ενημέρωση. Η υπεύθυνη πληροφόρηση μειώνει τον πανικό και μας επιτρέπει να κατανοήσουμε την κατάσταση σε βάθος, αντί να επηρεαζόμαστε μόνο από τρομολαγνικά μηνύματα.

Δείτε ακόμα: Πώς μπορούμε να δράσουμε ενάντια στην κλιματική αλλαγή

Σε κάθε περίπτωση, είναι ζωτικής σημασίας να κατανοήσουμε ότι το κλιματικό άγχος δεν είναι ψυχική διαταραχή, αλλά μια υγιής αντίδραση απέναντι σε μια υπαρκτή απειλή. Η απάθεια θα ήταν πολύ πιο ανησυχητική. Είναι απόλυτα φυσιολογικό να ανησυχούμε, να φοβόμαστε ή να νιώθουμε αβεβαιότητα όταν παρακολουθούμε τη φύση να υποφέρει.

Ας εμβαθύνουμε στις γνώσεις μας, ας συμμετέχουμε ενεργά σε περιβαλλοντικές δράσεις και ας υιοθετούμε βιώσιμες επιλογές ζωής. Αυτές οι κινήσεις είναι πολύτιμες, τόσο για την ψυχική μας υγεία, όσο και για το μέλλον του πλανήτη. Άλλωστε, το οφείλουμε και στη φύση.

Συντάκτης: Αλεξάνδρα Βαρυτίμου,

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.