Κατάθλιψη και τα κλειδιά της θεραπείας της
Κατάθλιψη… μία λέξη που βαραίνει τη σκέψη πολλών ανθρώπων της σύγχρονης κουλτούρας. Μία σύγχρονη ασθένεια άκρως επικίνδυνη ακόμα και για την ίδια μας τη ζωή. Όποιος την έχει συναντήσει στον δρόμο του δύσκολα μπορεί να την ξεφορτωθεί, κυρίως γιατί δεν βρίσκει το σθένος να το κάνει! Η κατάθλιψη είναι ένα άυλο μικρόβιο, ένας συναισθηματικός μύκητας που τρέφεται με την ενέργεια του ανθρώπου και τη διάθεσή του για ζωή και εξέλιξη. Είναι μάλιστα αρκετές οι φορές όπου η κατάθλιψη απαντάται ως προδιάθεση ακόμα και σε νήπια ή και βρέφη!
Πέραν των ακραίων τραυματικών γεγονότων που πιθανώς να συμβούν στη ζωή των περισσοτέρων ανθρώπινων όντων και που μπορεί να τους οδηγήσουν σε μία καταθλιπτική περίοδο, υπάρχουν και αυτές οι περιπτώσεις -και είναι δυστυχώς αρκετές- που η ψυχική αυτή νόσος τούς ακολουθεί από την αρχή της παιδικής ηλικίας μέχρι και όλη την ενήλικη ζωή τους. Στην περίπτωση αυτή ξεκινάει τελείως υποσυνείδητα και πυροδοτείται μέσα από διάφορα μικρά ή μεγάλα γεγονότα τα οποία βιώνει το άτομο ως τραυματικά (ασθένειες, απώλειες, απογοητεύσεις). Ενώ στη συνέχεια εμφανίζονται και τα πρώτα συμπτώματα, όπως χαμηλές προσδοκίες, έλλειψη διάθεσης και εμπιστοσύνης στον εαυτό, διάθεση απομόνωσης έως και πλήρη παραίτηση από τη ζωή που δυστυχώς συχνά οδηγεί ως την αυτοκτονία.
Προφίλ καταθλιπτικού ατόμου
Στο προφίλ του καταθλιπτικού ατόμου οποιασδήποτε ηλικίας μπορούμε να διακρίνουμε πολλά κοινά γνωρίσματα. Μερικά από αυτά είναι:
1. Τα κουρασμένα και με μαύρους κύκλους μάτια. Τα άτομα αυτά σχεδόν πάντα αντιμετωπίζουν διαταραχές ύπνου ως αποτέλεσμα της κακής ψυχολογικής τους κατάστασης.
2. Προβλήματα βάρους λόγω ασταθούς συναισθηματικής κατάστασης. Συχνά απαντώνται διαταραχές διατροφής όπως ανορεξία ή βουλιμία σε άτομα με κατάθλιψη.
3. Ατονία και απουσία δραστηριοτήτων. Η έλλειψη ενέργειας οδηγεί σε νωθρότητα και υποτονικές συμπεριφορές.
4. Βαθιά απογοήτευση που οδηγεί σε απομόνωση και παραίτηση από τη ζωή και κάθε κοινωνική συναναστροφή.
5. Προβλήματα εξαρτήσεων είτε πρόκειται για αλκοόλ, ναρκωτικά, υπερφαγία, τζόγο, αγορές κ.α. είτε πρόκειται για συναισθηματικές εξαρτήσεις και μη υγιείς χειρισμούς ανθρώπων και καταστάσεων.
6. Συχνά αυτοτραυματίζονται σωματικά με σκοπό την εξιλέωση και την αυτοτιμωρία. Για παράδειγμα, τριχοτιλομανία, ακραία ονυχοφαγία, κοψίματα, εκδορές κλπ.
7. Η κατάθλιψη συχνά συνοδεύεται και από άλλες ψυχογενείς παθήσεις. Όπως είναι οι ψυχαναγκασμοί, οι εμμονές και η μανία.
8. Αστάθεια στην εκδήλωση συναισθημάτων. Συχνά χαρακτηρίζονται από έντονες εξάρσεις οργής που συνήθως καταλήγουν σε κατατονία.
Η ψυχοσύνθεση των καταθλιπτικών και ο περίγυρος
Εκεί που ζουν φαινομενικά σε γαλήνη, τους καταλαμβάνει μία απρόσμενη αγωνία σαν κύμα που κουκουλώνει οτιδήποτε βρεθεί στον δρόμο τους και ανάλογα την ψυχοσύνθεση του κάθε ατόμου εκδηλώνεται και η αντίστοιχη συμπεριφορά, η οποία τις περισσότερες φορές μπορεί να γίνει αρκετά απρόβλεπτη, ενώ απαιτεί ευαισθησία και πολύ λεπτούς χειρισμούς από τον άμεσο περίγυρο ενός τέτοιου ατόμου.
Πράγματι, το παραμικρό “ακατάλληλο” σχόλιο μπορεί να τους βυθίσει σε ένα ακόμα μεγαλύτερο τέλμα, συχνά μάλιστα χωρίς καν να το αντιληφθεί ο συνομιλητής τους. Και αυτό γιατί οι καταθλιπτικοί είναι άνθρωποι που έχουν σιωπηλές λειτουργίες και τους αρέσει να ζουν στη σκιά. Δεν θα δείξουν εύκολα τα συναισθήματα ή τις σκέψεις τους και δεν εμπιστεύονται κανέναν, ούτε καν τον εαυτό τους, μιας και ο κόσμος γι’ αυτούς είναι ένα επικίνδυνο και ακραία εχθρικό περιβάλλον από το οποίο πρέπει πάση θυσία να προστατευθούν κυρίως με το να κρύβονται και να απέχουν. Αυτή ομολογουμένως είναι μία ιδιαιτέρως ψυχοφθόρα διαδικασία που τους εγκλωβίζει και είναι προφανές ότι δημιουργεί αρνητικές καταστάσεις τόσο για τους ίδιους όσο και για τους γύρω τους.
Το κλειδί της θεραπείας
Δεν είναι καθόλου προφανές, κυρίως για τους ίδιους, το γεγονός ότι είναι μία κατάσταση από την οποία μπορούν να απέλθουν. Κανένας άλλωστε δεν νοσεί εάν όλο του το είναι επιθυμεί την υγεία. Αυτή λοιπόν είναι μία λειτουργία του νου, η οποία ορίζεται και καθορίζεται απ’ αυτόν! Επομένως, το κλειδί της θεραπείας το κρατούν οι ίδιοι οι ασθενείς στα χέρια τους ή ακόμα καλύτερα στο μυαλό τους. Η φράση κλειδί εδώ είναι: ΘΕΛΗΣΗ ΓΙΑ ΑΛΛΑΓΗ! Αλλά πραγματική θέληση να αλλάξουν και να μεταβούν από την ασθένεια στην υγεία. Αυτό είναι κάτι πιο πολύπλοκο από ό, τι ίσως ακούγεται μιας και στη θεωρία η κοινή λογική υπαγορεύει πως δεν είναι δυνατόν κάποιος να μην επιθυμεί την υγεία. Συνειδητοποιώντας όμως ότι πάνω από το 90% όλων των ασθενειών οφείλονται ή προκαλούνται από ψυχογενή αίτια (άρα δημιουργημένα από τον ανθρώπινο νου) τότε διαπιστώνουμε ότι τελικά πολλοί είναι αυτοί που έστω και ασυνείδητα επιλέγουν την ασθένεια αντί της υγείας.
Γι’ αυτό και θα πρέπει όλοι μας να δείχνουμε κατανόηση, υποστηρικτική διάθεση και κυρίως αποδοχή. Ένας άνθρωπος που βιώνει ένα τέτοιο προσωπικό σκοτάδι έχει σίγουρα πολύ χαμηλή αυτοεκτίμηση, ενοχές, αίσθηση ανεπάρκειας αλλά και τεράστια ανάγκη να τον αποδεχτούν και να τον αγκαλιάσουν όπως ακριβώς είναι. Άλλωστε η στάση του περίγυρου μπορεί να οδηγήσει στη μεταμόρφωση. Η ειλικρινής αγάπη, η ουσιαστική κατανόηση και η χωρίς όρους αποδοχή αυτού που είναι και όλων όσων βιώνει και αισθάνεται. Ένας καταθλιπτικός είναι απλώς ένα μαραμένο λουλούδι σε έναν κήπο χωρίς φως.
Εναλλακτικές θεραπείες κατάθλιψης
Αν φωτίσεις τον κήπο το λουλούδι θα ανθίσει γιατί η ρίζα είναι και παραμένει ζωντανή. Και αυτό είναι το μόνο που έχει σημασία. Αρκεί αυτή η ρίζα να βρει τρόπους να ανατροφοδοτηθεί. Αρκεί αυτή η προσωπικότητα να επιλέξει την εξέλιξη και να έχει την πραγματική επιθυμία να βγει από την υποσυνείδητη κατάσταση του θύματος και να ενηλικιωθεί συναισθηματικά. Αυτό μπορεί να συμβεί ποικιλόμορφα αναλόγως την κάθε περίπτωση.
Για κάποιους μπορεί να λειτουργήσει βοηθητικά η επαφή με φίλους ή ανθρώπους γενικότερα, για άλλους η επαφή με τη φύση ή ακόμα και με την τέχνη σε οποιαδήποτε μορφή της ως ένα άρτιο θεραπευτικό μέσο. Η ήπια φυσική εκγύμναση και ο χορός. Αλλά και η γιόγκα, ο διαλογισμός, το Ρέϊκι και άλλες εναλλακτικές θεραπείες. Και φυσικά η επίσκεψη σε έναν ειδικό θεραπευτή ή ψυχολόγο θα μπορούσε να αποτελέσει μία ουσιαστική βοήθεια. Ακόμα και η παρακολούθηση ενός σεμιναρίου αυτοβελτίωσης, αυτογνωσίας και προσωπικής ανάπτυξης θα ήταν πολύ ωφέλιμη, καθώς θα βοηθούσε σημαντικά να αλλάξουν οι οπτικές γωνίες του ασθενούς προς έναν πιο υγιή τρόπο αντιμετώπισης και διαχείρισης του εαυτού του και της ζωής του. Γενικά, οτιδήποτε θα έκανε το άτομο να αισθανθεί καλύτερα και μεγαλύτερη αισιοδοξία καλό θα ήταν να το εφάρμοζε, εάν φυσικά επρόκειτο για κάτι υγιές, που δεν θα έθετε σε κίνδυνο τον εαυτό του ή τους γύρω του και το περιβάλλον.
Σε ποιους πολιτισμούς ευδοκιμεί η κατάθλιψη;
Η κατάθλιψη παρόλο που είναι αρκετά συχνή και ευρέως διαδεδομένη αποτελεί μία σχετικά σύγχρονη ψυχική διαταραχή που απαντάται κυρίως σε οργανωμένες κοινωνίες με αναπτυγμένη πολιτισμική ταυτότητα. Δεν είναι τυχαίο αυτό που ακούμε ότι σε υποανάπτυκτες περιοχές της γης αλλά και στις χρονικές περιόδους της ιστορίας, οι οποίες μαστίζονταν από πολέμους και απελπιστική φτώχεια, τα ποσοστά της κατάθλιψης και των λοιπών συγγενών ψυχικών διαταραχών σχεδόν εξαλείφονταν, καθώς το ένστικτο της επιβίωσης ήταν αυτό που κυριαρχούσε και δεν έδινε χώρο στην “πολυτέλεια” της κατάθλιψης να καταλάβει τον ανθρώπινο νου.
Η συνειδητή επιλογή της υγείας
Αυτό που θα πρέπει λοιπόν να κρατήσουμε σαν τελικό συμπέρασμα είναι πως όσο δυσάρεστη και οδυνηρή κατάσταση είναι η κατάθλιψη, άλλο τόσο ελεγχόμενη και απόλυτα ιάσιμη μπορεί να γίνει. Όλα είναι απλά θέμα επιλογής. Συνειδητής και ουσιαστικής επιλογής όμως! Γιατί η υπέρβαση γίνεται μόνο όταν ο άνθρωπος συνειδητοποιήσει τη βαθύτερη ουσία του. Το θεϊκό υλικό από το οποίο είναι φτιαγμένος και καταφέρει να ανακτήσει την αυτοεκτίμησή του. Μόνο το εσωτερικό μας φως μπορεί να κάνει την αντιστροφή και από τα σκοτεινά και παγωμένα σοκάκια της προσωπικότητας και του φόβου να μας οδηγήσει με ασφάλεια στις φωτεινές λεωφόρους της ψυχής. Αρκεί να το θέλουμε αρκετά!
