Η τεχνολογία και η σωστή χρήση της στην προσχολική ηλικία

Συντάκτης: Άννα Κουτσοκώστα, Παιδαγωγός προσχολικής ηλικίας

Η τεχνολογία είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας. Επικρατεί, ωστόσο, σύγχυση για το αν θα πρέπει τα νήπια να χρησιμοποιούν τα τεχνολογικά μέσα. Τι ισχύει, τελικά, για αυτό το ζήτημα; Είναι η χρήση των υπολογιστών και του διαδικτύου παγίδα για τα παιδιά ή μπορεί να θεωρηθεί σημαντική και αναγκαία υπό προϋποθέσεις;

Οι υπολογιστές χρησιμοποιούνται για ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών και η χρήση τους ως εργαλεία εκπαίδευσης έχει αυξηθεί σημαντικά. Από νηπιακή ηλικία τα παιδιά μαθαίνουν να χειρίζονται το λάπτοπ ή το τάμπλετ. Οι γονείς προσπαθούν πολλές φορές να τα κρατήσουν μακριά από τις συσκευές αυτές, αλλά είναι δύσκολο να τα απομονώσουν από την πραγματικότητα.

Η τεχνολογία είναι ένα ουδέτερο μέσο και αποκτά σημασία ανάλογα με το πώς θα το χρησιμοποιήσει ο καθένας. Είναι ένα εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί χωρίς να αντικαταστήσει τις φυσικές δραστηριότητες των παιδιών αυτής της ηλικίας. Υπάρχουν, μάλιστα, καταστάσεις στις οποίες ενδείκνυται η χρήση του υπολογιστή στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Ως αποτέλεσμα της διείσδυσης του διαδικτύου στα σπίτια μας, συζητιούνται συχνά ζητήματα συχνότητας χρήσης, κόστους, αλλά και ποιότητας της τεχνολογίας. Σε γενικά πλαίσια και πάντα με ορθή χρήση τους, οι υπολογιστές συμβάλλουν στην κοινωνική, γλωσσική και γνωστική ανάπτυξη των νηπίων. Η αλόγιστη, όμως, χρήση τους μπορεί να προκαλέσει προβλήματα. Τα νήπια 3-4 ετών δεν θα πρέπει να ενθαρρύνονται να βρίσκονται μπροστά στον υπολογιστή για πάνω από 20 συνεχόμενα λεπτά, ενώ για τις ηλικίες 4 ετών και άνω ο χρόνος αυτός δεν θα πρέπει να ξεπερνά τα 40 λεπτά. Ο συνολικός χρόνος έκθεσης σε οθόνες θα πρέπει να μην υπερβαίνει τις δύο ώρες ημερησίως.

Πλεονεκτήματα

1) Ο υπολογιστής έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο υποστήριξης και εμπλουτισμού της μάθησης.

2) Τα παιδιά από μικρή ηλικία εξοικειώνονται με τη χρήση και τα μέρη του υπολογιστή, και αυτό αποτελεί σημαντικό εφόδιο για τη μετέπειτα ζωή τους.

3) Βοηθάει στη γεφύρωση της συγκεκριμένης και της αφηρημένης σκέψης.

4) Βελτιώνει τη γνωστική και τη συναισθηματική ανάπτυξη.

5) Συμβάλλει στη γρηγορότερη και ευκολότερη κατανόηση του περιβάλλοντος.

Μειονεκτήματα

1) Αλλάζει την κοινωνική συμπεριφορά και αποτρέπει την επικοινωνία με άλλα παιδιά.

2) Δημιουργεί κίνδυνο εξάρτησης.

3) Προκαλούνται προβλήματα υγείας, όπως παχυσαρκία, διότι τα παιδιά απέχουν από φυσικές δραστηριότητες, και προβλήματα όρασης.

4) Οι έτοιμες εικόνες εμποδίζουν την ανάπτυξη της δημιουργικότητας και της φαντασίας.

Οδηγίες προς τους γονείς

1) Οι γονείς επιβάλλεται να δώσουν στα νήπια τις βάσεις για τη σωστή χρήση της τεχνολογίας.

2) Οφείλουν να εισαγάγουν τα παιδιά σε εκπαιδευτικά προγράμματα και να γνωρίζουν κάθε στιγμή τι παρακολουθούν. Η ποιότητα είναι σαφώς πιο σημαντική από την ποσότητα του χρόνου μπροστά στον υπολογιστή.

3) Χρήσιμο είναι να δείξουν στα παιδιά τη σωστή στάση του σώματος στην καρέκλα.

4) Τα έπιπλα θα πρέπει να είναι άνετα και ασφαλή και να δοθεί προσοχή στην απόσταση (περίπου 60 εκατοστά) και στο ύψος των ματιών αναφορικά με την οθόνη.

5) Οι γονείς χρειάζεται να θέσουν στα παιδιά αυστηρά όρια για την παραμονή τους στο διαδίκτυο και να τους εξηγήσουν ότι πρέπει να το χρησιμοποιούν λιγότερο από τα υπόλοιπα παιχνίδια.

6) Το πιο σημαντικό είναι να δίνουν οι ίδιοι οι γονείς το καλό παράδειγμα με τον περιορισμό της χρήσης του κινητού ή του τάμπλετ.

Η τεχνολογία, λοιπόν, είναι σημαντική στις μέρες μας, καθώς προσφέρει ποικίλες ευκαιρίες μάθησης, αλλά σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αντικαθιστά το παιχνίδι. Αναμφίβολα, η χρήση της τεχνολογίας και των μέσων μαζικής επικοινωνίας έχουν βελτιώσει τη ζωή μας σε πολλούς τομείς, αλλά ταυτόχρονα παραμονεύουν πολλοί κίνδυνοι λόγω της λανθασμένης ή υπερβολικής χρήσης τους. Θα πρέπει οι γονείς να συνεργασθούν με τα παιδιά και να προσπαθήσουν να πάρουν μέρος στην ενασχόλησή τους με τα μέσα τεχνολογίας, θέτοντας όρια και σωστές βάσεις. Με τον τρόπο αυτόν, θα μπορούν να είναι σίγουροι ότι τα παιδιά χρησιμοποιούν τα τεχνολογικά μέσα με ασφάλεια.

Συντάκτης: Άννα Κουτσοκώστα, Παιδαγωγός προσχολικής ηλικίας

Influence:

Στόχος μου ως παιδαγωγός είναι να προσφέρω στα παιδιά τα κατάλληλα εφόδια για να διαμορφώσουν, με παιδεία, την προσωπικότητά τους…