Mια πόλη που παλεύει να ισορροπήσει ανάμεσα στο παλιό και στο καινούριο, που προσπαθεί να βρει τη χρυσή τομή ανάμεσα …
Παναγία των Παρισίων: οι μνήμες που κάηκαν
Όταν καίγεται ένα μνημείο, ταυτόχρονα καίγονται και οι ψυχές των ανθρώπων. Πάσχουν όχι μόνο οι κάτοικοι της πόλης ή της χώρας στην οποία ανήκει το μνημείο, αλλά και πολίτες άλλων χωρών, ακόμη κι αν δεν το έχουν επισκεφτεί ποτέ. Αρκούν οι εικόνες της καταστροφής που κατακλύζουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Οι πολίτες όλων των κρατών λοιπόν, αισθάνονται να χάνεται ένα μέρος της συλλογικής μνήμης, ένα αναπόσπαστο κομμάτι της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Αυτό συνέβη και με τη μεγάλη καταστροφή της Παναγίας των Παρισίων, η οποία δεν είναι μόνο το γνωστότερο γοτθικό μνημείο του κόσμου, αλλά αντιπροσωπεύει την ιστορία, τα γράμματα και τις τέχνες αιώνων ενός ολόκληρου έθνους.
Η φωτογραφία του κωδωνοκρούστη Κουασιμόδου από το βιβλίο του Ουγκό να θρηνεί παρακολουθώντας το ναό να καίγεται, είναι χαρακτηριστική. Από αυτή τη μεγάλη πολιτιστική απώλεια προκύπτει ένα παγκόσμιο δίδαγμα: περισσότερα μέτρα πυρασφάλειας στα αναστηλωτικά έργα.
Από πολλούς θεωρείται λανθασμένα ότι ο μεγάλος κίνδυνος για τα μνημεία της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς είναι ο σεισμός, όμως από ιστορική άποψη τα καταστρεπτικά του αποτελέσματα είναι απειροελάχιστα σε σχέση με αυτά της πυρκαγιάς, που κατέστρεψε ολόκληρους πολιτισμούς. Ίσως το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι ο ιαπωνικός πολιτισμός. Όλες οι μεγάλες κατασκευές, οι οχυρώσεις, τα δημόσια κτίρια, οι ναοί, οι κατοικίες ήταν από ξύλο και κάηκαν ολοσχερώς. Το Edo, το Τόκιο του 16ου-19ου αιώνα χαρακτηρίστηκε ως η πόλη των πυρκαγιών.
Στην περίπτωση της Παναγίας των Παρισίων ο θρήνος είναι διπλός, διότι -σύμφωνα με τους ιστορικούς- πρόκειται για τον “καθεδρικό ναό του έθνους”. Εντός της έλαβαν χώρα μεγάλα εθνικά γεγονότα, όπως η στέψη του Ναπολέοντος το 1804, ο εορτασμός της απελευθέρωσης του Παρισιού το 1944 και η ταφή σημαντικών προέδρων της 5ης Δημοκρατίας, όπως ο Σαρλ ντε Γκωλ και ο Φρανσουά Μιτεράν.
Στη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης οι επαναστάτες αποκεφάλισαν τα αγάλματα των 28 βασιλέων της Ιουδαίας που κοσμούν τη δυτική όψη της, επειδή τα πέρασαν για γάλλους βασιλείς, έλιωσαν τον μόλυβδο από τη σκεπή για να φτιάξουν σφαίρες και τις μπρούτζινες καμπάνες για κανόνια και αφιέρωσαν το ναό στη Λογική.
Η Νοτρ Νταμ, που επί λέξει σημαίνει “Η Κυρά μας” επαναφιερώθηκε στην Παναγία το 1802, αλλά συνέχισε να παρακμάζει, ώσπου το 1831 ο Ουγκό με το έργο του την έφερε στο προσκήνιο, ευαισθητοποιώντας την κοινή γνώμη για τη διάσωση του μνημείου και συμβάλλοντας στον μύθο της.
Ύστερα από την -ευτυχώς- μερική καταστροφή του εμβληματικού αυτού χώρου λατρείας, απομένουν οι ενέργειες των αρμόδιων φορέων για την αναστήλωσή του. Το λαμπρό αυτό αρχιτεκτονικό επίτευγμα θα ενώσει ακόμα περισσότερο καθολικούς και άθεους, χριστιανούς και μουσουλμάνους, γαλλόφιλους και μη.
