Η ωκυτοκίνη στο σώμα και στο μυαλό
Αν και συχνά αναφέρεται ως η «ορμόνη της αγάπης», η ωκυτοκίνη, χημική ουσία του εγκεφάλου, δεν φέρνει μόνο τα ζευγάρια πιο κοντά. Νέα έρευνα υποδεικνύει ότι η ωκυτοκίνη παίζει έναν σημαντικό ρόλο όχι μόνο στην ενίσχυση των κοινωνικών μας σχέσεων, αλλά μας βοηθά να ξορκίσουμε μια σειρά από ψυχολογικά και φυσιολογικά προβλήματα, ενώ αποδεικνύεται ότι είναι ένα κρίσιμο συστατικό σε ό, τι μας κάνει ανθρώπους.
Μάλιστα, τα επίπεδα της ορμόνης τείνουν να είναι υψηλότερα κατά τη διάρκεια στρεσογόνων και κοινωνικών εμπειριών, σύμφωνα με την American Psychological Association. Ένα ρεύμα μελετών κατά την τελευταία δεκαετία έχει διερευνήσει τις επιδράσεις της ωκυτοκίνης στο σώμα και το μυαλό. Ας ρίξουμε μία ματιά.
Η ωκυτοκίνη προωθεί το δέσιμο
Οι έγκυες γυναίκες με υψηλότερα επίπεδα οξυτοκίνης στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου τους συνδέονται περισσότερο με τα μωρά τους, αφού έχουν γεννηθεί, σύμφωνα με μια μελέτη του 2007 στο περιοδικό Psychological Science. Και σε σύγκριση με άλλες γυναίκες, οι γυναίκες με τα υψηλότερα επίπεδα σε όλη την εγκυμοσύνη τους και κατά τον πρώτο μήνα μετά τη γέννηση ανέφεραν συμμετοχή σε περισσότερες συμπεριφορές, όπως το τραγούδι, τη σίτιση και την κολύμβηση βρεφών τους με συγκεκριμένους τρόπους που προώθησαν μια αποκλειστική σχέση μεταξύ των δύο.
Η ωκυτοκίνη παγιώνει τις σχέσεις
Συγκρίνοντας τα επίπεδα της ωκυτοκίνης στα ούρα και μια σχετική ορμόνη που ονομάζεται βαζοπρεσίνη σε βιολογικά και θετά παιδιά που έζησαν στα ρωσικά και ρουμανικά ορφανοτροφεία, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ωκυτοκίνη ήταν αυξημένη σε βιολογικά παιδιά αφού είχαν επαφή με τις μητέρες τους. Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε το 2005 στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences, έδειξε ότι τα επίπεδα της ωκυτοκίνης παρέμειναν στάσιμα στα θετά παιδιά γεγονός που υποδηλώνει μια φυσιολογική βάση για ποιο λόγο ορισμένα θετά παιδιά έχουν δυσκολία να δημιουργήσουν ασφαλείς σχέσεις.
Η ωκυτοκίνη μετριάζει το άγχος
Η έρευνα έγινε σε αρουραίους και έδειξε ότι εκείνοι που διαχωρίζονται από τα αδέλφια τους παρουσίασαν συμπτώματα άγχους, στρες και κατάθλιψης, ενώ τα συμπτώματα αυτά υποχώρησαν μετά την ένεση οξυτοκίνης. Η μελέτη, που παρουσιάστηκε σε συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας για τις Νευροεπιστήμες 2007, έδειξε ότι οι επιδράσεις της ορμόνης ήταν πιο εμφανείς κάτω από στρεσογόνες καταστάσεις.
Η ωκυτοκίνη αποκρυσταλλώνει συναισθηματικές αναμνήσεις
Μια μελέτη Νοεμβρίου στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences υποστήριξε τη θεωρία των ερευνητών ότι η οξυτοκίνη θα μπορούσε να ενισχύσει τις μνήμες των ανδρών για τις μητέρες τους. Σε μια ομάδα 31 ανδρών, εκείνοι που εισέπνευσαν συνθετική μορφή της ορμόνης βρέθηκε ότι η ορμόνη ξυπνά τρυφερές αναμνήσεις από τις μητέρες, αν οι σχέσεις τους ήταν θετικές. Εκείνοι των οποίων οι δεσμοί με τη μαμά τους είχε ξεφτίσει υποβάθμισε τις απόψεις τους μετά την εισπνοή οξυτοκίνης, σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης.
Η ωκυτοκίνη διευκολύνει τον τοκετό και τον θηλασμό
Η οξυτοκίνη απελευθερώνεται σε μεγάλες ποσότητες κατά τη διάρκεια του τοκετού, εντείνοντας τις συσπάσεις της μήτρας που ανοίγουν τον τράχηλο της μήτρας και επιτρέπουν το μωρό να περάσει μέσα από το κανάλι της γέννησης. Οι γιατροί χρησιμοποιούν συνθετική οξυτοκίνη από τις αρχές του 1900. Μετά τη γέννηση, η ορμόνη συνεχίζει να διεγείρει τις συσπάσεις της μήτρας που αποθαρρύνουν την αιμορραγία, και συνεχίζει να απελευθερώνεται όταν οι θηλές διεγείρονται κατά τη διάρκεια του θηλασμού, προωθώντας την παραγωγή του γάλακτος στις θηλές.
Η ωκυτοκίνη αυξάνει τη σεξουαλική διέγερση
Αυθόρμητες στύσεις σε αρουραίους παρατηρήθηκαν μετά το έγχυμα ωκυτοκίνης στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό τους σε μια μελέτη του 2001 στο περιοδικό Physiological Review. Και ένα κοκτέιλ χημικών ουσιών του εγκεφάλου που περιλαμβάνει οξυτοκίνη απελευθερώνεται στους άνδρες κατά τη διάρκεια της εκσπερμάτωσης. Αυτές οι χημικές ουσίες μπορεί να εντείνουν τη σύνδεση μεταξύ των σεξουαλικών συντρόφων.
Η ωκυτοκίνη μειώνει τη λαχτάρα ναρκωτικών
Σύμφωνα με ένα άρθρο του 1999 στο περιοδικό Progress in Brain Research, μερικές μελέτες υποδεικνύουν ότι η ωκυτοκίνη αναστέλλει την ανοχή σε εθιστικά φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των οπιούχων, της κοκαΐνης και του αλκοόλ, και μειώνει τα συμπτώματα στέρησης. Είναι το αντίδοτο στην επιθυμία.
Η ωκυτοκίνη βελτιώνει τις κοινωνικές δεξιότητες
Μία μελέτη τον Φεβρουάριο στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences έδειξε ότι η εισπνοή ωκυτοκίνης βελτίωσε σημαντικά την ικανότητα των ατόμων με αυτισμό να αλληλεπιδρούν με τους άλλους. Προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι τα φυσικά επίπεδα οξυτοκίνης ήταν χαμηλότερα σε άτομα με αυτισμό, μια αναπτυξιακή διαταραχή που χαρακτηρίζεται από δυσκολίες στην επικοινωνία και τις κοινωνικές σχέσεις.
Η ωκυτοκίνη προκαλεί προστατευτικά ένστικτα
Μία μελέτη Ιουνίου στο περιοδικό Science πρότεινε ότι η ωκυτοκίνη προκαλεί αμυντική επιθετικότητα ενάντια σε ξένους που θα μπορούσαν να απειλήσουν την κοινωνική ομάδα κάποιου, όπως οι στρατιώτες υπερασπίζονται τους συντρόφους τους. Προηγούμενες μελέτες σε ζώα έχουν αποδείξει ότι η ορμόνη προάγει την προστατευτική συμπεριφορά, αλλά η έρευνα αυτή ήταν η πρώτη για να αποδείξει μια παρόμοια επίδραση στον άνθρωπο.
Η ωκυτοκίνη προκαλεί ύπνο
Η οξυτοκίνη που απελευθερώνεται στον εγκέφαλο προωθεί φυσικά τον ύπνο, σύμφωνα με μια μελέτη του 2003 στο περιοδικό Regulatory Peptides. Η σύνδεση αυτή έχει νόημα, διότι η ωκυτοκίνη αντιμετωπίζει τις συνέπειες της κορτιζόλης, η οποία είναι η γνωστή ως η ορμόνη του στρες. Επομένως, θα λέγαμε ότι έχει μια κατευναστική επίδραση.
Η ωκυτοκίνη προωθεί τη γενναιοδωρία
Σε μία μελέτη του 2007 στο περιοδικό Public Library of Science ONE, οι συμμετέχοντες εισέπνευσαν ωκυτοκίνη ή ένα εικονικό φάρμακο από τη μύτη τους, και στη συνέχεια έπρεπε να λάβουν μια απόφαση σχετικά με το πώς να μοιράσουν τα χρήματα με έναν ξένο. Εκείνοι με την εισπνοή ωκυτοκίνης ήταν 80% πιο γενναιόδωροι. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ορμόνη φάνηκε να επηρεάζει την αίσθηση του αλτρουισμού.
