Η αγάπη είναι ένα συναίσθημα, που καθόλη την διάρκεια της ανθρώπινης ύπαρξης έχει μονοπωλήσει το ενδιαφέρον και έχει αποτελέσει πηγή …
Η ενήλικη αγάπη είναι να αφήνεις τον άλλο ελεύθερο
Πριν γράψω το οτιδήποτε θα ξεκινήσω παραθέτοντας την αγαπημένη μου φράση, μια πηγή μόνιμης έμπνευσής μου, από τον Jorge Bucay, σύμφωνα με τον οποίο: «Η ενήλικη αγάπη είναι η απόφαση να κοπιάσεις για την ελευθερία του άλλου, ώστε να επιλέξει να κάνει ό,τι θέλει με τη ζωή του. Ακόμη και αν δε συμπεριλαμβάνει εσένα σε αυτήν.»
Δεν υπάρχει άνθρωπος που αναλογιζόμενος το παρελθόν του και, κυρίως ωριμάζοντας γύρω από το νόημα της λέξης «αγάπης», δε θα βρει πως κάποτε «αγάπησε με λάθος τρόπο». Κανείς δε γεννήθηκε γνωρίζοντας τον καλύτερο τρόπο να εξωτερικεύσει την αγάπη του. Όλοι την εξωτερίκευσαν κατά διαστήματα με λάθος τρόπο, ακόμα και η μητέρα που επικρίνει επαναλαμβανόμενα και ωρύεται στο παιδί της για το διάβασμα, ακόμα κι ένα παιδί που ζηλεύοντας, αλλά και ταυτόχρονα θαυμάζοντας το ποδήλατο του γείτονά του το δανείστηκε για μέρες χωρίς να ζητήσει άδεια, ακόμα και η φίλη σου που σε ξέχασε στα γενέθλιά σου, αλλά ήταν η πρώτη που σε στήριξε όταν απολύθηκες από τη δουλειά σου.
Θα μου πεις, μα πως γίνεται να αγαπάς με λάθος τρόπο; Αφού ο καθένας αγαπάει με τον δικό του τρόπο.
Και θα σου πω… όλοι οι τρόποι να εξωτερικεύσουμε το συναίσθημα μας αυτό, είναι σωστοί. Για παράδειγμα, μια ευγενική χειρονομία, ένα λουλούδι στον σύντροφό μας, μια γλυκιά καλημέρα συνοδευόμενη με ένα φιλί στη μητέρα μας, ένα «σε θαυμάζω» στον πατέρα μας, ένα «ορίστε σου κράτησα το αγαπημένο σου κομμάτι από το κέικ» στη φίλη ή στον φίλο μας, ένα «ευχαριστώ», ένα «παρακαλώ» κι ένα «συγγνώμη», είναι όλα ξεχωριστοί τρόποι εξωτερίκευσης της αγάπης μας.
Αλλά… μετά θα σου πω, πως υπάρχει κι η «λάθος αγάπη» ή τουλάχιστον, η λάθος πλευρά της. Και ποια είναι αυτή; Η εγωιστική αγάπη. Εκείνη που νομίζουμε πως προσφέρουμε στον άλλο, αλλά στην ουσία αντί να του δίνουμε, του ζητάμε. Του ζητάμε να γίνει αυτό που ιδανικά έχουμε πλάσει στο μυαλό μας ότι μας ταιριάζει. Εισβάλλουμε στην ελευθερία του προσπαθώντας να τον πλάσουμε σε κάτι που εμείς επιδιώκουμε να αγαπήσουμε. Ζητάμε να μας αγαπήσει, για την ακρίβεια το απαιτούμε κιόλας, επειδή εμείς του δείχνουμε πως τον αγαπάμε. Πώς το ζητάμε;
- «Επειδή εγώ σου πήρα δώρο, επειδή εγώ υποχώρησα πρώτος στον καυγά, επειδή εγώ σου είπα σε αγαπώ όταν μαλώσαμε, επειδή εγώ έκανα πίσω στο να δειπνήσουμε στο αγαπημένο σου εστιατόριο, επειδή εγώ έκανα μεγαλύτερο ταξίδι για να σε βρω, επειδή εγώ προσέχω τα παιδιά, επειδή εγώ είμαι τέλειος και ψάχνω τον τέλειο» και για αλλά τόσα «επειδή εγώ…» απαιτώ από εσένα να με αγαπάς με τον τρόπο που τα «εγώ» μου αντιλαμβάνονται την αγάπη σου.
- «Μόνο έτσι θέλω. Αν με αγαπάς αλλιώς, δεν αντιλαμβάνομαι την αγάπη σου»… κι ας έχεις πραγματοποιήσει εσύ άλλα, διαφορετικά δικά σου «εγώ» για εμένα, τα οποία αυτή τη στιγμή ξεχνάω και στα οποία δε δίνω σημασία. Προφανώς το κάνω αυτό, γιατί τα «εγώ» που έχω υλοποιήσει εγώ για εσένα, είναι πιο σημαντικά και πιο μεγάλα, από αυτά που έχεις υλοποιήσει εσύ για εμένα. Ή τουλάχιστον, έτσι πιστεύω.
Και κάπου εδώ βλέπουμε τον λόγο, για τον οποίο χαρακτηρίζω ένα είδος αγάπης «λάθος». Δεν το κάνουμε φυσικά εσκεμμένα, πράγματι νοιαζόμαστε για τον άλλο. Στην πλειοψηφία της, αυτή η «λάθος αγάπη», γίνεται ακούσια… γίνεται διότι φαίνεται να ενδιαφερόμαστε για τον άλλο λιγότερο από το πόσο ενδιαφερόμαστε για τον εαυτό μας, τον οποίο δε θα βγάλουμε από την άνεση του “καβουκιού” του, μέσα στο οποίο έχει μάθει να αγαπάει με έναν συγκεκριμένο τρόπο και ΑΠΑΙΤΕΙ ΝΑ ΑΓΑΠΗΘΕΙ ΜΕ ΤΟΝ ΙΔΙΟ.
Όλοι, συνεπώς, αγαπήσαμε, απλώς όχι πάντα με τον πιο σωστό ή ΑΝΙΔΙΟΤΕΛΗ τρόπο, με εκείνον, δηλαδή, που δίνεις στον άλλο την επιλογή να αποφασίζει ελεύθερος για τη ζωή του, ακόμα κι αν δε συμπεριλαμβάνει εσένα μέσα σε αυτή, γιατί εσύ τον αγαπάς και θέλεις το καλό του υπό οποιεσδήποτε προϋποθέσεις και άνευ όρων.
Και ποιος είναι αυτός ο σωστός τρόπος να αγαπάς, λοιπόν;
- Αυτός που αποδέχεσαι τις ανάγκες του άλλου και δεν τις αλλάζεις με βάση τις δικές σου ανάγκες από αυτόν. Αυτός που μας δίδαξε, δηλαδή, ένα μικρό παιδί, το οποίο αντί να κόψει το λουλούδι που του άρεσε, το πότιζε κάθε μέρα για να μεγαλώσει και να το θαυμάζει, έστω κι από μακριά, πίσω από το παράθυρό του. Και μόνο που το κοτσάνι μάκραινε και τα πέταλα μεγάλωναν, τον ευχαριστούσε τόσο πολύ το θέαμα, λες και το είχε σε ένα βάζο πάνω στο κομοδίνο του. Θα μπορούσε, όντως, να το είχε πάνω στο κομοδίνο του, ικανοποιώντας «το εγώ» του, ωραιοποιώντας το δωμάτιο του και προσφέροντας ευωδία για λίγες ώρες στο χώρο του. Ωστόσο, προτίμησε να το καμαρώνει από μακριά, αφήνοντας το να εξελιχθεί στο περιβάλλον το οποίο ανήκει. Είναι ή δεν είναι απόδειξη ανιδιοτελούς αγάπης, απόδειξη ελευθερίας και πραγματικής αποδοχής των αναγκών του άλλου; Ακόμα κι ενός λουλουδιού.
- Αυτός που επιτρέπει στον άλλο να είναι ελεύθερος, γιατί ΠΡΑΓΜΑΤΙ είναι! Κανείς δεν είναι ιδιοκτησία κανενός. Αγαπώ σημαίνει θέλω να κανείς αυτά που θέλεις να κανείς. Εύχομαι οι δρόμοι μας να παραμείνουν μαζί, αν, όμως, δε μείνουν, θα γνωρίζω ότι όσο ήμασταν σε παράλληλες κατευθύνσεις, είχα βάλει κι εγώ έστω ένα μικρό λιθαράκι στο να εξελιχθείς στην πορεία σου, όπως κι εσύ σε εμένα.
Κι έτσι δε σε φοβάμαι πηγαίνοντας παρακάτω, ξέρω πως θα τα καταφέρεις! Γιατί σου έδωσα κι εγώ κάποια εφόδια που δεν είχες ως τώρα. Είσαι ελεύθερος να κανείς τις επιλογές σου, δεν υπογράψαμε κάποιο συμβόλαιο ο ένας στον άλλο περί παντοτινής «αφοσίωσης», «κοινής πορείας», «κοινών θέλω», «κοινών στόχων».
Αν φύγεις από το οπτικό μου πεδίο ή εγώ από το δικό σου, σε αγαπώ τόσο που δε μπορώ να σε φανταστώ να εξελίσσεσαι σε κάτι άλλο, πέρα από αυτό που εσύ επιθυμείς για τον εαυτό σου. Δεν είναι εύκολο, αλλά η αγάπη μου για εσένα, μου δίνει τη δύναμη να σε χαζεύω από μακριά και να σε χαίρομαι. Όπως η μητέρα που αποχαιρετά το παιδί της, το οποίο πηγαίνει να σπουδάσει σε άλλη πόλη, όπως ένα παιδί που αφήνει το μπαλόνι του να πετάξει στον αέρα… με ένα ταυτόχρονο αίσθημα πόνου του αποχωρισμού και υπερηφάνειας για την ελευθερία που του προσφέρει.
- Αυτός που δεν περιμένεις να σου αποδείξει ο άλλος την αγάπη του για εσένα μέσα από θυσίες, αποκλειστικά με λόγια τρυφερότητας που θα γλυκάνουν τα αυτιά σου και θα απαντήσουν στις ανασφάλειές σου. Εγώ σου είπα «σε αγαπώ» ρωτώντας σε: «πώς πήγε η μέρα σου, πως πήγε η δουλειά σου, αν νιώθεις καλά μετά τον πυρετό, αν διάβασες για όλα τα μαθήματα σου, αν το τηλεφώνημα που έλαβες σε έκανε να αγχωθείς ή να χαρείς».
Εσύ δε χρειάζεται να μου θέσεις πίσω, τις ίδιες ερωτήσεις, για να δείξεις ενδιαφέρον και αγάπη προς το πρόσωπο μου και να καλύψεις τις ανασφάλειες μου. Ας μάθω να εκτιμάω, ότι το δικό σου «σε αγαπώ», ήταν όταν έκλεψες χρόνο από τη δουλειά σου για να με δεις, όταν ήρθες σε μία συναυλία μαζί μου, την οποία δε θα παρακολουθούσες ποτέ μόνος ή με φίλους σου, όταν δεν ήμουν καλά, αλλά φρόντισες να με πάρεις εκείνο το πεντάλεπτο τηλέφωνο να μου φτιάξεις τη διάθεση.
Κι όλα αυτά, όχι επειδή σου ζήτησα να τα κάνεις για εμένα (θυσίες), αλλά επειδή χαιρόσουν να με βλέπεις να χαίρομαι. Ας μην εστιάσουμε, εγωιστικά, στον αν το δικό μας τηλεφώνημα ήταν μεγαλύτερο ή αν εμείς τον/την συνοδέψαμε σε περισσότερες συναυλίες, απ’ ότι εκείνος/η εμάς. Γιατί η αγάπη δε μετριέται, αλλά τείνουμε πάντα να το ξεχνάμε αυτό.
Το συμπέρασμα ποιο είναι, λοιπόν; Πως σίγουρα η αγάπη δεν είναι εύκολη υπόθεση. Περισσότερο, γιατί παλεύουμε εμείς οι ίδιοι με τον εαυτό μας, και για να την προσφέρουμε ανιδιοτελώς, αλλά και για να τη δεχτούμε κοιτώντας την με εκτίμηση κι όχι με κριτική. Πόσο μάλλον, όταν και τα είδη αγάπης που συναντάμε σε όλη μας τη ζωή είναι πολλά: η φιλική, η συγγενική, η ερωτική, η συναδελφική. Αυτό σημαίνει, ότι δυσκολεύει το έργο μας κι έχουμε να διαχειριστούμε πολλούς διαφορετικούς τρόπους αγάπης.
Αν όμως καταλάβουμε στην ουσία του το συναίσθημα αυτό, θα δούμε ότι δεν είναι τόσο περίπλοκο.
Αυτό που έχω αντιληφθεί, είναι πως όσο περισσότερο ταιριάζουν οι τρόποι που χρησιμοποιούν δύο άνθρωποι για να αποδείξουν την αγάπη τους ο ένας στον άλλο, τόσο λιγότερη εγωιστική αγάπη χρησιμοποιούν μεταξύ τους. Και αυτό συμβαίνει γιατί, δε χρειάζεται να αλλάξει ο ένας τον άλλον για να επιτύχουν μία κοινή και ομαλή συμβίωση. Όσο περισσότερο ταιριάζουν, δηλαδή, οι τρόποι με τους οποίους δείχνουν την αγάπη τους ο ένας τον άλλο, τόσο λιγότερη πίεση αναπτύσσεται στη μεταξύ τους σχέση, τόσο πιο ειλικρινή επικοινωνία έχουν, τόσο περισσότερο παλεύουν για την αγάπη τους, από αγάπη κι όχι από συνήθεια.
Κι αν κάποιος που αγαπάμε, επιλέξει να συνεχίσει το ταξίδι του στη ζωή χωρίς εμάς και στο άκουσμα της είδησης νιώσουμε πως χάνουμε τη γη κάτω από τα πόδια μας… ας φροντίσουμε αυτό μας το συναίσθημα να προέρχεται από το ότι στεναχωριόμαστε που φεύγει, αλλά τον αγαπάμε πολύ, κι όχι επειδή έχουμε σχέση εξάρτησης μαζί του και θα προτιμούσαμε να έμενε εδώ για εμάς. Αν χαλιναγωγήσουμε αυτό μας το συναίσθημα, θα κατανοήσουμε τελικά το ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΑΓΑΠΗ!