Η σημασία της διαφορετικότητας στον χώρο εργασίας

Η διαφορετικότητα αποτελεί έναν όρο που χρησιμοποιείται ευρέως στις μέρες μας. Συχνά τον βλέπουμε σε καμπάνιες ισότητας ανθρώπινων δικαιωμάτων και διαφημίσεις. Τι πραγματικά όμως σημαίνει «διαφορετικότητα» και άραγε την αποδεχόμαστε ως έχει; 

Οι σύγχρονες κοινωνίες χαρακτηρίζονται από ποικιλομορφία και καλούμαστε να ζήσουμε αποτελεσματικά και ουσιαστικά μέσα σε αυτές. Σε γενικές γραμμές, διαφορετικότητα σημαίνει ποικιλία, διαφορά και ετερογένεια. Την ετερογένεια αυτή τη συναντάμε σε πολλές διαστάσεις στην καθημερινότητά μας μέσω του φύλου, της ηλικίας, της εθνικότητας, της γλώσσας του κοινωνικού και οικονομικού επιπέδου του καθενός. Ξεκινά από τη μικρή ηλικία, πηγαίνοντας στο σχολικό περιβάλλον και αλληλοεπιδρώντας με διαφορετικά άτομα, και  στη συνέχεια στο εργασιακό περιβάλλον. Η διαφορετικότητα μπορεί να είναι ορατή, δηλαδή να υπάρχουν διαφορές στη σωματική κατασκευή του ατόμου, όπως τα άτομα με κάποιας μορφής αναπηρία, ή μη ορατή που δεν είναι εμφανής στους υπόλοιπους. Στη μη ορατή, το άτομο βιώνει από μόνο του τη διαφορετικότητα ως κάτι που το ξεχωρίζει, όπως για παράδειγμα ο σεξουαλικός προσανατολισμός. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Γιατί είναι δύσκολη η αποδοχή της διαφορετικότητας;

Οι άνθρωποι με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό βιώνουν το στίγμα που τους ακολουθεί, καθώς χαρακτηρίζονται ως «διαφορετικοί» από το υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο και ταυτόχρονα τη διάκριση που υφίστανται αρχικά στο σχολικό και στη συνέχεια στο ευρύτερο περιβάλλον. Η διάκριση αυτή μπορεί να αφορά  τους περιορισμούς που δέχονται στην εργασία τους, για παράδειγμα  να απολυθεί ένα τρανς άτομο λόγω της εξωτερικής του εμφάνισης.  Ακόμη, υπάρχουν και διακρίσεις που είναι υπονοούμενες και αμφίσημες, που μπορεί να αφορούν ένα συγκεκριμένο άτομο, που είναι δύσκολο να εντοπιστούν αλλά είναι εξίσου βλαπτικές. Τέτοιου είδους μπορεί να είναι η συστηματική και με διάφορες προφάσεις μη προαγωγή ενός ΛΟΑΤΚΙ+(Λεσβία, Ομοφυλόφιλος, Αμφιφυλόφιλος, Τρανς, Κουίρ, Ιντερσέξ) ατόμου στην εργασία του ή ο αποκλεισμός του από θέσεις ευθύνης. 

Διαφορετικότητα και μοναδικότητα

Ο σεβασμός στην ποικιλομορφία, όταν δεν συνοδεύεται από την αναγνώριση των πιθανών διαφορών, μπορεί να καταλήξει κενό γράμμα. Σε κάθε χώρο εργασίας θα πρέπει να αναγνωρίζουν τον βαθμό διαφορετικότητας του ατόμου σαν βαθμό μοναδικότητας. Για να υπάρξει σωστή αντιμετώπιση δεν χρειάζονται σπασμωδικές κινήσεις εντυπωσιασμού αλλά μια πραγματική κουλτούρα ενσωμάτωσης της διαφορετικότητας. Βέβαια,  απαιτείται χρόνος για τη διαμόρφωση αυτής της κουλτούρας αλλά αν ο στόχος επιτευχθεί, η καθιέρωση της διαφορετικότητας θα είναι πραγματικότητα.

Τα διάφορα εργασιακά περιβάλλοντα οφείλουν να  αποδεχτούν τα συστατικά στοιχεία της διαφορετικότητας για να πλάσουν ένα εργασιακό περιβάλλον φιλικό προς όλους τους εργαζομένους. Η κατανόηση του σεξουαλικού προσανατολισμού μέσα από επιμορφωτικά σεμινάρια είναι μια καλή αφετηρία καθώς και η προαγωγή της ισότητας προς όλους τους εργαζομένους, ανεξαρτήτως φύλου, φυλής και εθνικότητας. Εξαιρετικής σημασίας είναι η μετατροπή  του εργασιακού περιβάλλοντος σε ενδυναμωτικό χώρο για τα άτομα που εργάζονται. Ένα ενδυναμωτικό περιβάλλον δίνει ευκαιρίες στα μέλη να αναλάβουν σημαντικούς και πολλαπλούς ρόλους. Αποτελεί ένα σύστημα υποστήριξης  από την ηγεσία με  ισότιμη μεταχείριση τόσο απέναντι στα μέλη αλλά όσο και στην οργάνωση.

Με αυτές τις προϋποθέσεις, δημιουργείται ένας οργανισμός που αποδέχεται τις ομοιότητες και τις διαφορές και οδηγείται από τις αξίες. Έτσι, αυξάνεται η  εμπιστοσύνη των ατόμων προς αυτόν, γιατί αισθάνονται ασφαλή. Εξάλλου, θεμέλιο  κάθε οργανισμού αποτελεί η καινοτομία, επιχειρώντας να ενδυναμώνει τις αξίες του αλλά και των εργαζομένων, να προσελκύει ταλαντούχα άτομα και να αυξάνει τον ανταγωνισμό. 

Συντάκτης: Φρειδερίκη Τενεκετζή, Κοινωνική λειτουργός

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.