Η σημασία της αυτοεκτίμησης

Τις περισσότερες φορές οι αποφάσεις που λαμβάνουμε για ορισμένες καταστάσεις της ζωής μας συνδέονται με τον τρόπο που ανταποκρινόμαστε σε αυτές. Ανάλογα με τον χαρακτήρα μας αποφασίζουμε με ποιόν άνθρωπο θα δημιουργήσουμε σχέσεις, ποια επαγγελματική κατεύθυνση θα ακολουθήσουμε και γενικότερα ποιόν δρόμο θα επιλέξουμε για την ζωή μας. Πολύ σημαντικό ρόλο σε αυτές τις αποφάσεις διαδραματίζει η αυτοεκτίμηση. Για να ανακαλύψουμε αν διαθέτουμε αυτοεκτίμηση θα πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε τον όρο, καθώς πολύ συχνά συγχέεται με την αυτοπεποίθηση.

Η αυτοεκτίμηση είναι μια βαθιά έννοια που συνδέεται με την αξία του εαυτού. Πιο συγκεκριμένα, είναι η γνώμη για τον εαυτό μας, πως π.χ. αισθανόμαστε σε σχέση με τις ικανότητες και τις δυνατότητές μας. Από την άλλη, η αυτοπεποίθηση είναι ο βαθμός βεβαιότητας ότι θα ανταπεξέλθουμε σε συγκεκριμένες καταστάσεις. Για παράδειγμα, αν ως μαθητές είχαμε διαβάσει επαρκώς για το διαγώνισμα ενός μαθήματος, είμασταν σίγουροι ότι θα γράψουμε άριστα σε όποιες  ερωτήσεις μας ζητούσαν να απαντήσουμε και διακατεχόμασταν από περισσότερη  σιγουριά.

Η αυτοεκτίμηση επηρεάζεται από τις σκέψεις μας, τις σχέσεις και τις εμπειρίες μας. Πολλές φορές έχουμε ακούσει να λένε «αυτός έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση ή αυτός έχει υψηλή αυτοεκτίμηση». Όταν έχει κανείς υγιή αυτοεκτίμηση, αισθάνεται καλά με τον εαυτό του και νιώθει ότι αξίζει τον σεβασμό από τους υπόλοιπους. Αντιθέτως, όταν κάποιος έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, δίνει μηδαμινή σημασία στις δικές του ιδέες και στόχους και ανησυχεί συνεχώς ότι δεν είναι  επαρκής για τους υπόλοιπους.

Οι σχέσεις τόσο με το στενό όσο και το ευρύτερο περιβάλλον επηρεάζουν την αυτοεκτίμηση, όπως είναι οι σχέσεις με τα αδέρφια, αργότερα με τους συμμαθητές και τους καθηγητές μας, τους συναδέλφους και άλλα σημαντικά πρόσωπα. Πολλές από τις αντιλήψεις που έχουμε υιοθετήσει για τον εαυτό μας αντικατοπτρίζονται στα μηνύματα που έχουμε λάβει από τη συναναστροφή μας με αυτά τα πρόσωπα. Εφόσον δημιουργούμε «γερές» σχέσεις και λαμβάνουμε θετική ανατροφοδότηση από αυτές, είναι πιθανότερο να αντιλαμβανόμαστε τον εαυτό μας ως «άξιο» και να έχουμε υγιέστερη αυτοεκτίμηση. Αλλά αν λαμβάνουμε περισσότερο αρνητική ανατροφοδότηση και πολύ συχνά γινόμαστε έρμαια των κριτικών και του κοροϊδέματος των άλλων, είναι πιθανό να χαρακτηριζόμαστε από χαμηλότερη αυτοεκτίμηση.

Παρόλα αυτά οι εμπειρίες του παρελθόντος δεν χρειάζεται να είναι το πεπρωμένο μας. Σημαντικό είναι να αναγνωρίσουμε ότι οι σκέψεις μας έχουν τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην αυτοεκτίμηση μας και να μην ξεχνάμε ότι εμείς τις ελέγχουμε και όχι αυτές εμάς. Αν συνηθίζουμε να επικεντρωνόμαστε στα αρνητικά μας χαρακτηριστικά, χρειάζεται να καταβάλουμε προσπάθεια, ώστε να τα αλλάξουμε και να εστιάσουμε περισσότερο στα θετικά. Αυτό θα μας βοηθήσει να αναπτύξουμε μια πιο ισορροπημένη και αληθινή οπτική για τον εαυτό μας.

Όταν έχουμε  αυτοεκτίμηση  νιώθουμε ασφαλείς και ότι αξίζουμε πρώτα για τον εαυτό μας και μετά για τους άλλους. Δημιουργούμε, ως επί το πλείστον, θετικές σχέσεις με τους γύρω μας και αισθανόμαστε αυτοπεποίθηση σε σχέση με τις ικανότητές μας και με το πόσα πράγματα μπορούμε να φέρουμε εις πέρας. Σημαντικό επίσης, είναι ότι είμαστε περισσότερο ρεαλιστές σε σχέση με τις προσδοκίες μας και είναι λιγότερο πιθανό να κρίνουμε αρνητικά τον εαυτό μας και τους άλλους.  Η αυτοεκτίμηση επηρεάζει όλες τις πτυχές της ζωής μας. Το να έχουμε μια υγιή σχέση με τον εαυτό μας σημαίνει ότι γνωρίζουμε τον εαυτό μας και τον αποδεχόμαστε μαζί με τα αρνητικά του στοιχεία.

Συντάκτης: Φρειδερίκη Τενεκετζή, Κοινωνική λειτουργός

Influence:

Αρθρογράφος του flowmagazine.gr.