Ξέχωρα, από λογοτεχνικά ανεκτίμητα κείμενα μπορούν να λειτουργήσουν και ως σπουδαία παραμύθια, ικανά να εξάψουν τη φαντασία των παιδιών.Σ΄ αυτό …
Η ερμηνεία των δώδεκα άθλων του Ηρακλή – Μέρος Α’
Ο μυθικός ημίθεος Ηρακλής είναι κυρίως γνωστός για την ολοκλήρωση των 12 άθλων που του δόθηκαν. Αναλύοντάς τους όμως, βλέπουμε πως η επιλογή των άθλων δεν ήταν τυχαία.
Ο Ηρακλής αποτελεί έναν από τους πιο γνωστούς ήρωες της ελληνικής μυθολογίας. Ο ημίθεος, γιός του Δία και της Αλκμήνης, φημιζόταν για τη δύναμή του. Διατάχθηκε να φέρει εις πέρας τους γνωστούς 12 άθλους ως μετάνοια για τον φόνο της γυναίκας και των παιδιών του – πράξη για την οποία ήταν υπεύθυνη η Ήρα. Αν ρίξουμε όμως μία πιο προσεκτική ματιά στους άθλους με τη βοήθεια των ειδικών όμως, θα δούμε πώς ο μύθος δεν είναι τόσο τυχαίος και σε καμία περίπτωση δεν είναι ένα απλό παραμύθι.
Άθλος πρώτος: Το λιοντάρι της Νεμέας
Στη Νεμέα, ο Ηρακλής κλήθηκε να σκοτώσει το γιγαντόσωμο λιοντάρι της περιοχής που τρομοκρατούσε τους ντόπιους, αφού συχνά έτρωγε όχι μόνο ζώα αλλά και τους ίδιους τους ανθρώπους. Η νίκη του Ηρακλή συμβολίζει τη νίκη του γενναίου απέναντι στα ζωώδη ένστικτά του με τη ψυχική θέληση.
Άθλος δεύτερος: Η Λερναία Ύδρα
Η Λερναία Ύδρα ήταν ένα τέρας με εννιά κεφάλια που ζούσε στην περιοχή της Λέρνης. Ο Ηρακλής κατάφερε να τη νικήσει κόβοντας και έπειτα καίγοντας κάθε κεφάλι. Όπως το λιοντάρι της Νεμέας, έσπερνε τον τρόμο και τον θάνατο στους κατοίκους της περιοχής. Η Λερναία Ύδρα συμβολίζει το τέρας που ζει μέσα μας – τα πολλά κεφάλια συμβολίζουν τις πολλές σαρκοβόρες επιθυμίες του ατόμου. Οφείλουμε να τις “κάψουμε” με τη φλόγα του πνεύματός μας.
Άθλος τρίτος: Το ιερό ελάφι της Άρτεμις
Ο τρίτος άθλος του ήταν να πιάσει το ιερό ελάφι της Άρτεμις με τα χάλκινα πόδια και τα χρυσά κέρατα και να το πάει ζωντανό στον βασιλιά Ευρυσθέα. Το ελάφι πιθανολογείται ότι συμβολίζει την ατίθαση φύση του ατόμου που στο τέλος το τιθασεύει η γενναία ψυχή. Τα χρυσά κέρατα συμβολίζουν την ανώτερη γνώση.
Άθλος τέταρτος: Ο κάπρος του Ερυμάνθου
Ο Ερυμάνθιος Κάπρος ήταν ένα θηριώδες αγριογούρουνο που ξέσκιζε τα ζώα με τους χαυλιόδοντές του και κατέστρεφε τα χωράφια των αγροτών. Ο κάπρος συμβολίζει τις ψευδαισθήσεις του ατομικού συμφέροντος. Ο συμβολισμός είναι άκρως επίκαιρος, καθώς μπορούμε να πούμε πώς ο ατομικισμός των ανθρώπων βλάπτει το περιβάλλον (τα χωράφια και τα ζώα). Οι χαυλιόδοντες πιθανόν να συμβολίζουν τα δόλια μέσα για την επίτευξη του στόχου. Η ηρωική ψυχή (Ηρακλής) καταφέρνει να τιθασεύσει τον ατομικισμό.
Άθλος πέμπτος: Οι στάβλοι του Αυγεία
Ο Ηρακλής κλήθηκε να καθαρίσει τους στάβλους του Αυγεία από την κοπριά 30 χρόνων. Κατάφερε να φέρει εις πέρας τον άθλο χρησιμοποιώντας το νερό δύο ποταμών, του Αλφειού και του Πηνειού. Τα περιττώματα συμβολίζουν την διαφθορά της κοινωνίας ή μίας “βρώμικης” πολιτικής κατάστασης, ενώ το νερό των ποταμών την κάθαρση που ξεπλένει τις πνευματικές ακαθαρσίες.
Άθλος έκτος: Οι Στυμφαλίδες Όρνιθες
Οι Στυμφαλίδες Όρνιθες ήταν ανθρωποφάγα αρπακτικά πουλιά που ζούσαν στην Στυμφαλία λίμνη τα οποία ο Ηρακλής εξόντωσε χρησιμοποιώντας κρόταλα που του έδωσε η θεά Αθηνά για να τα τρομάξει και να βγουν από την πυκνή βλάστηση της λίμνης και έπειτα τόξα που είχε βουτήξει στο δηλητήριο της Λερναίας Ύδρας. Τα πουλιά συμβολίζουν τις κακές σκέψεις που μπορούν να μας βλάψουν ή και τα αρνητικά στοιχεία του χαρακτήρα όπως την μικροπρέπεια ή την ζήλια. Τα κρόταλα συμβολίζουν τη γνώση και τα τόξα την ψυχική δύναμη του ατόμου.
Στο δεύτερο μέρος του κειμένου θα αναλύσουμε τον συμβολισμό των άλλων έξι άθλων του Ηρακλή.