Η διαδικασία υιοθεσίας στην Ελλάδα

Η υιοθεσία στην Ελλάδα είναι ένα πολύπλοκο νομικό ζήτημα που απαιτεί προσεκτική μελέτη και κατανόηση των διαδικασιών. Το κράτος καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες ώστε τόσο οι θετοί γονείς όσο και τα υιοθετημένα παιδιά να απολαμβάνουν ασφάλεια, αξιοπρέπεια και πλήρη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους.

Τι είναι η υιοθεσία;

Η υιοθεσία ορίζεται ως το σύνολο των νομικών ενεργειών με τις οποίες δημιουργείται η νομική σχέση γονέα-παιδιού μεταξύ δύο ατόμων. Το άτομο που αποκτά την ιδιότητα του γονέα ονομάζεται θετός γονέας, ενώ το άτομο που αποκτά την ιδιότητα του τέκνου ονομάζεται υιοθετημένο παιδί. Η οικογένεια που δημιουργείται μέσω αυτής της διαδικασίας αποκαλείται θετή οικογένεια.

Στην Ελλάδα, η υιοθεσία εποπτεύεται από το κράτος, το οποίο παρέχει πληροφορίες σχετικά με τα παιδιά που είναι διαθέσιμα για υιοθεσία. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, υπολογίζεται ότι περίπου 2.000 παιδιά τυπικής ανάπτυξης ή με αναπηρίες φιλοξενούνται σε κρατικά, δημοτικά και ιδιωτικά ιδρύματα.

Νομοθεσία περί υιοθεσίας στην Ελλάδα

Η νομική βάση για τη διαδικασία υιοθεσίας στην Ελλάδα έχει κωδικοποιηθεί στο Δέκατο Τρίτο Κεφάλαιο του Οικογενειακού Δικαίου του Αστικού Κώδικα (άρθρα 1542-1588), μετά την αναμόρφωσή της με το Νόμο 2447/1996. Σύμφωνα με το νόμο αυτό, η υιοθεσία αποσκοπεί κυρίως στην εξυπηρέτηση του συμφέροντος του υιοθετούμενου παιδιού, το οποίο μπορεί να είναι οικονομικό, ηθικό, κοινωνικό ή ψυχολογικό.

Ένας από τους βασικούς άξονες της νομοθεσίας είναι ότι η υιοθεσία ανηλίκων αποτελεί τον κανόνα, ενώ η υιοθεσία ενηλίκων επιτρέπεται μόνο σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως όταν το υιοθετούμενο άτομο είναι τέκνο του συζύγου του θετού γονέα.

Είδη υιοθεσίας στην ελλάδα

Υπάρχουν τρεις κύριες μορφές υιοθεσίας στην Ελλάδα:

1. Ιδιωτική υιοθεσία: Πρόκειται για τη διαδικασία κατά την οποία ένα άτομο ή μια οικογένεια υιοθετεί το παιδί ενός άλλου ατόμου (συγγενή ή αγνώστου).
2. Κρατική υιοθεσία: Το παιδί υιοθετείται από ένα ίδρυμα.
3. Διακρατική υιοθεσία: Η διαδικασία κατά την οποία ένα άτομο ή μια οικογένεια υιοθετεί ένα παιδί από το εξωτερικό.

Διαδικασία και προϋποθέσεις για την υιοθεσία ανηλίκου

Η υιοθεσία ανηλίκου στην Ελλάδα πραγματοποιείται με απόφαση δικαστηρίου κατόπιν αιτήσεως του υποψήφιου θετού γονέα.

Προϋποθέσεις για τον υιοθετούντα γονέα:

• Να έχει ικανότητα δικαιοπραξίας.
• Να είναι τουλάχιστον 30 ετών και το ανώτατο όριο να μην υπερβαίνει τα 60 έτη.
• Να υπάρχει διαφορά ηλικίας τουλάχιστον 18 ετών και το πολύ 50 ετών με το παιδί.
• Αν είναι έγγαμος, να έχει τη συναίνεση του/της συζύγου.
• Αν έχει ήδη παιδιά, να ληφθεί υπόψη η γνώμη τους.

Προϋποθέσεις για τον υιοθετούμενο ανήλικο:

• Να είναι κάτω των 18 ετών.
• Να μην έχει ήδη υιοθετηθεί από άλλο άτομο (εκτός αν πρόκειται για συζύγους).
• Αν είναι άνω των 12 ετών, να έχει δώσει προσωπικά τη συγκατάθεσή του.
• Να υπάρχει συναίνεση από τους φυσικούς γονείς ή τον νόμιμο κηδεμόνα του.

Αν παραβιαστούν οι παραπάνω όροι ή αν η συναίνεση αποκτήθηκε μέσω απάτης ή απειλής, η υιοθεσία μπορεί να αμφισβητηθεί νομικά.

Συνέπειες υιοθεσίας

Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας:

• Το παιδί αποκτά το επίθετο του θετού γονέα και υπόκειται στην γονική μέριμνα αυτού.
• Όλοι οι δεσμοί με τη φυσική οικογένεια διακόπτονται, εκτός από τους γάμους μεταξύ συγγενών.
• Οι συνέπειες της υιοθεσίας ισχύουν μόλις η δικαστική απόφαση καταστεί αμετάκλητη.

Λύση της υιοθεσίας

Η υιοθεσία μπορεί να λυθεί είτε αυτόματα είτε με δικαστική απόφαση.

1. Αυτόματη λύση: Όταν υπάρχει γάμος μεταξύ θετού γονέα και υιοθετημένου παιδιού.
2. Δικαστική λύση: Όταν υπάρχει σοβαρό παράπτωμα εκ μέρους ενός από τα δύο μέρη ή με κοινή συμφωνία μετά την ενηλικίωση του υιοθετημένου παιδιού.

Υιοθεσία ενηλίκου

Η υιοθεσία ενηλίκου επιτρέπεται μόνο αν υπάρχει συγγενική σχέση μέχρι 4ου βαθμού.

• Δεν υπάρχει ανώτατο όριο ηλικίας.
• Το υιοθετούμενο άτομο πρέπει να συγκατατεθεί προσωπικά.
• Η σχέση με τη φυσική οικογένεια διατηρείται.

Παράνομες υιοθεσίες

Παρά τις νομικές διαδικασίες, το παράνομο εμπόριο βρεφών και παιδιών εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό κοινωνικό πρόβλημα. Κυκλώματα εκμεταλλεύονται γυναίκες σε δύσκολες καταστάσεις, πείθοντάς τις να δώσουν τα παιδιά τους έναντι χρηματικής αποζημίωσης. Το κράτος καταβάλλει προσπάθειες για την πάταξη αυτών των φαινομένων.

Η υιοθεσία στην Ελλάδα είναι μια διαδικασία που απαιτεί σοβαρότητα, υπευθυνότητα και ωριμότητα. Το κράτος θέτει αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις για την προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού, διασφαλίζοντας ότι η διαδικασία είναι δίκαιη και ηθική.

Μετάφραση-Επιμέλεια από το πρωτότυπο: Σιαφίλιου Θεοδώρα

Συντάκτης: Flowmagazine,

Influence:

Ο στόχος του flowmagazine.gr είναι να προβάλλει τις θετικές ιδέες, δράσεις και πληροφορίες από την Ελλάδα και τον κόσμο…