Το ελληνικό Χιπ Χοπ
Το ελληνικό χιπ χόπ είναι μουσικό είδος που έχει όλο και περισσότερους υποστηρικτές και νέους καλλιτέχνες. Η αρχή έγινε στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Περίπου το 1987 ήρθαν στο προσκήνιο οι FF.C (Fortified Concept -Οχυρωμένη Αντίληψη). Το πρώτο χιπ χοπ άλμπουμ που βγήκε ωστόσο, ήταν το «Διαμαρτυρία» των Active Member το 1993 και στη συνέχεια οι «Σκληροί Καιροί» των FF.C. Συνέχισαν τη δισκογραφεία τους με τα «Σημεία των Καιρών» και οι TXC με το πρώτο τους single “TerrorXCrew” το 1995. Λίγα χρόνια αργότερα ήρθε στο προσκήνιο η πιο σκληροπυρηνική ραπ με ιδιαίτερο στίχο. Το 1997 συναντάμε τους Ζωντανούς Νεκρούς και το 2000 οι Α.Γ. κυκλοφορούν το δίσκο τους «Αγνωστοφοβία». Όσον αφορά την πιο mainstream κατηγορία έχουμε γκρουπ όπως οι Goin’Through και τα Ημισκούμπρια που έκαναν τη χιπ χοπ ευρέως γνωστή.
Τι είναι πραγματικά όμως το χιπ χοπ και ποια η σχέση με τη ραπ;
Το χιπ χοπ είναι ουσιαστικά μια ευρύτερη μουσική κουλτούρα. Έρχεται στο προσκήνιο τη δεκαετία του ’70 στο Μπρονξ της Νέας Υόρκης από αφροαμερικάνους. Πρωτοπόρος της χιπ χοπ θεωρείται ο DJ Kool Herc. Στοιχεία της κουλτούρας αυτής είναι το rapping, το DJing/scratching, το sampling, το graffiti, το breakdancing και το beatboxing.
Το rapping ή emceeing (MCing) είναι το κομμάτι των στίχων. Ουσιαστικά είναι οι ρίμες που γράφονταν ή που αυτοσχεδίαζαν οι τραγουδιστές την ώρα που έπαιζε η μουσική. Οι ράπερ μπορεί να γράφουν, αποστηθίζουν ή να αυτοσχεδιάζουν τους στίχους τους «ακαπέλα» ή πάνω σε κάποιον ρυθμό. Πολλοί συγχέουν τη ραπ με το χιπ χοπ, ουσιαστικά όμως είναι μέρος της όλης κουλτούρας του χιπ χοπ.
Ο DJ χρησιμοποιώντας turntables, πικ απ και δίσκους βινυλίου από τραγούδια funk, soul, blues και reggae απομονώνει τα κρουστά και το ρυθμικό μέρος του κομματιού από το υπόλοιπο τραγούδι ωστε ο ερμηνευτής να μπορεί να αυτοσχεδιάσει. Η απομόνωση ενός μουσικού θέματος ή οργάνου και η επαναχρησιμοποίηση του είναι το λεγόμενο sampling. Το scratching είναι ουσιαστικά το «γρατζούνισμα» των δίσκων αυτών για να παραχθεί ο χαρακτηριστικός ήχος και να επαναληφθεί συγκεκριμένο μέρος της μουσικής.
Το graffiti είναι και αυτό μέρος της κουλτούρας του χιπ χοπ και ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’70. Χρησιμοποιούνταν κυρίως για οριοθέτηση γειτονιών των καλλιτεχνών με το γράψιμο του ονόματος ή του ψευδώνυμού τους στους τοίχους. Αυτό γραφόταν με σπρέι χρησιμοποιώντας ιδιαίτερη γραμματοσειρά και χρώματα.
Το breakdance είναι η χορογραφία του χιπ χοπ και περιέχει πολλά στοιχεία αυτοσχεδιασμού.
Σας παρουσιάζουμε ενδεικτικά κάποια χιπ χοπ συγκροτήματα που έχουν αφήσει το στίγμα τους στην ελληνική μουσική σκηνή.
FF.C
Από τους πρωτοπόρους του ελληνικού χιπ χοπ. Έγιναν γνωστοί όταν και χρησιμοποίησαν ελληνικούς στίχους για πρώτη φορά μετά το 1990.Από το 1987 που πρωτοιδρύθηκαν οι FFC έχουν κυκλοφορήσει οχτώ άλμπουμ με το τελευταίο τους το 2005. Μετά την κυκλοφορία του τελευταίου τους δίσκου «Αντιληψίες συνείδησης» το συγκρότημα διαλύθηκε, καθώς ο MC Κώστας Κουρμένταλας αποχώρησε από τους FF.C και τα μουσικά πράγματα γενικότερα.
Terror X Crew (TXC)
Ξεκίνησαν ως ομάδα (crew) γκράφιτι το 1989. Το 1992 οι Αρτέμης και Ευθύμης συναντιούνται με τον DJ ALX και σχηματίζουν το συγκρότημα. Λίγο αργότερα με τον πρώτο τους δίσκο σημειώνουν 10.000 πωλήσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα. Το 1999 οι TXC επιλέγονται από τους “The Prodigy” για να εμφανιστούν πριν από τη δική τους εμφάνιση στο Rockwave Festival. To 2002 και μετά από διαφωνίες και αντιπαραθέσεις του ALX με τους Αρτέμη και Ευθύμη οι Terror X Crew διαλύονται. Δύο χρόνια αργότεραοι Αρτέμης και Ευθύμης μαζί με τον Έλληνα DJ Smartie Al σχηματίζουν το σχήμα Αρτέμης/Ευθύμης.
Active Member
Από τα πιο δημοφιλή συγκροτήματα της ευρύτερης ελληνικής μουσικής σκηνής. Κυκλοφόρησε τον πρώτο ελληνικό hip-hop δίσκο στην Ελλάδα και σήμερα αποτελείται από τον B.D. Foxmoor (Μιχάλης Μυτακίδης) και την Sadahzinia (Γιολάντα Τσιαμπόκαλου). Πρόκειται για το συγκρότημα που εισήγαγε το μουσικό αυτό είδος στην ελληνική δισκογραφία κάνοντας προσιτή τη χιπ χοπ στο κοινό με τη στηρίξη της όλης προσπάθειας από έναν πυρήνα ατόμων. Επίσης το 1995 έγιναν το πρώτο ελληνικό χιπ χοπ συγκρότημα, που υπέγραψε συμβόλαιο με πολυεθνική δισκογραφική εταιρεία. Αξίζει να επισημάνουμε πως είναι και οι ιδρυτές του κινήματος της “Low Bap”, που σημαίνει την άμεση σχέση που έχει ο λόγος με τη ζωή.
Ημισκούμπρια
Από τα πιο εμπορικά συγκροτήματα χιπ χοπ με πολλές πωλήσεις. Αποτελούνται από τους Δημήτρη Μεντζέλο, Μιθριδάτη και τον DJ Πρύτανη και ξεχωρίζουν για τον κωμικό στίχο τους. Τα τραγούδια τους είναι κατά κύριο λόγο σατυρικά και αναφέρονται σε καταστάσεις καθημερινότητας. Σημαντικό είναι πως για τα τραγούδια τους έχουν χρησιμοποιήσει μουσικά θέματα (samples) από γνωστά τραγούδια διαφόρων ειδών (λαϊκά, ντίσκο κ.α.).
Goin’Through
Το πιο επιτυχημένο εμπορικά συγκρότημα με δισκογραφία από το 1994. Αποτελείται από τους Νίκο Βουρλιώτη και Μιχάλη Παπαθανασίου. Ξεχωρίζουν για τις συνεργασίες που έχουν κάνει με πολύ γνωστούς καλλιτέχνες από διάφορετικά μουσικά είδη (Αλ.Πρωτοψάλτη, Πασχάλης, Β.Μπονάτσος, Γ.Μαζωνάκης) αλλά και για το χαρακτηριστικό τους στίχο. Διαφέρουν καθώς λόγω της απήχησης, έχουν ξεκίνησει και δικές τους παραγωγές με το label “Family”.